Η μετάσταση, η εξάπλωση του καρκίνου σε άλλα όργανα, αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου στους καρκινοπαθείς. Σε μια σημαντική εξέλιξη, ερευνητές αποκάλυψαν μια «γενετική υπογραφή» 177 γονιδίων που καθοδηγούν αυτήν τη διαδικασία, με εφαρμογή σε πολλούς τύπους καρκίνου.

Η μελέτη, που διεξήχθη από επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Νότιας Δανίας και άλλων διεθνών ιδρυμάτων, ανοίγει νέους δρόμους για τη διάγνωση και θεραπεία της νόσου.

Κρίσιμοι παράγοντες μετάστασης

«Η έρευνά μας αποκάλυψε καθοριστικούς παράγοντες μετάστασης παν-καρκινώματος που εμπλουτίζουν την κατανόηση της εξέλιξης του καρκίνου και προσφέρουν νέες θεραπευτικές στρατηγικές» εξήγησε ο καθηγητής Vijay Tiwari, επικεφαλής της μελέτης από το Τμήμα Μοριακής Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Νότιας Δανίας.

Ανάμεσα στα ευρήματα, δύο γονίδια ξεχωρίζουν:

  • SP1, το οποίο επιταχύνει τη μετάσταση.
  • KLF5, το οποίο καταστέλλει τη μετάσταση.

Η αναγνώριση αυτών των γονιδίων αμφισβητεί τη μακροχρόνια αντίληψη ότι οι μηχανισμοί μετάστασης διαφέρουν δραστικά μεταξύ τύπων καρκίνου. Η οπτική του «παγκαρκίνου» ανοίγει τον δρόμο για τη δημιουργία θεραπειών με ευρεία εφαρμογή.

Έγκαιρη διάγνωση και στοχευμένες θεραπείες

Η μελέτη επισημαίνει τη δυνατότητα πρόβλεψης του κινδύνου μετάστασης μέσω της ανάλυσης της γενετικής υπογραφής σε όγκους. Αυτό θα επιτρέψει την έγκαιρη παρέμβαση και την εφαρμογή εξατομικευμένων θεραπευτικών στρατηγικών.

«Η δυνατότητα πρόβλεψης της μετάστασης μπορεί να σώσει ζωές, ιδιαίτερα όταν ο καρκίνος εντοπίζεται προτού εξαπλωθεί σε ζωτικά όργανα» σημείωσε ο καθηγητής Tiwari. «Σε αυτές τις περιπτώσεις, εγκεκριμένα φάρμακα από τον FDA θα μπορούσαν να αναχαιτίσουν τη μετάσταση προτού γίνει απειλητική για τη ζωή».

Η επαναχρησιμοποίηση υφιστάμενων φαρμάκων αποτελεί στρατηγική που μπορεί να επιταχύνει την παροχή θεραπειών στους ασθενείς, καθώς παρακάμπτει τη χρονοβόρα διαδικασία ανάπτυξης νέων φαρμάκων.

Βιοδείκτες και νέες θεραπευτικές επιλογές

Η έρευνα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη σηματοδότηση WNT, μια διαδικασία που οδηγείται από τον μεταγραφικό παράγοντα SP1, κατά τη δυναμική επικοινωνία καρκινικών κυττάρων και μικροπεριβάλλοντος κατά την πρόοδο της μετάστασης. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι αυτή η γνώση μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό νέων βιοδεικτών και στην ανάπτυξη θεραπειών με ευρεία εφαρμογή.

Ο Ryan Lusby, συγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Κουίνς του Μπέλφαστ, δήλωσε: «Η αποκάλυψη κοινών αρχών μετάστασης σε διαφορετικούς καρκίνους και η αξιοποίησή τους για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων αποτελεί εξαιρετική εξέλιξη για τη θεραπεία της ασθένειας».

Επιπτώσεις στη φροντίδα του καρκίνου

Η έρευνα αυτή φέρνει επανάσταση στην προσέγγιση της θεραπείας του καρκίνου:

  • Ευρύτερες θεραπευτικές επιλογές: Η στόχευση κοινών γενετικών οδηγών μπορεί να προσφέρει θεραπείες για πολλούς τύπους καρκίνου.
  • Ταχύτερη πρόσβαση σε φάρμακα: Η επαναχρησιμοποίηση υφιστάμενων φαρμάκων μειώνει τους χρόνους αναμονής για νέες θεραπείες.
  • Εξατομικευμένη φροντίδα: Οι γιατροί μπορούν να προσαρμόζουν θεραπείες στις ανάγκες κάθε ασθενούς, αξιοποιώντας τη γενετική υπογραφή.

Κοινωνικός αντίκτυπος

Η μετάσταση αποτελεί κρίσιμο σημείο καμπής για τους καρκινοπαθείς, καθώς σχετίζεται με αυξημένη θνησιμότητα και σημαντικό ψυχολογικό και οικονομικό κόστος για τις οικογένειες. Η στοχευμένη κατανόηση και η θεραπεία των γενετικών παραγόντων που προκαλούν τη μετάσταση προσφέρουν ελπίδα για μεγαλύτερη, υγιέστερη ζωή.

Ο καθηγητής Engin Demirdizen υπογραμμίζει τη σημασία των αποτελεσμάτων: «Αυτή η μελέτη αναδεικνύει τη δύναμη της γονιδιωματικής και της επαναχρησιμοποίησης φαρμάκων στη μάχη κατά του καρκίνου».

Η έρευνα, με την ευρεία της προοπτική, δεν προσφέρει μόνο νέες θεραπείες αλλά και μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση της ασθένειας, δίνοντας ελπίδα για ένα μέλλον με λιγότερους θανάτους από καρκίνο.