Δεκαεννέα Μαΐου, ημέρα μνήμης για τη γενοκτονία του Πόντου, που μόνο «συνωστισμός» δεν ήταν, ούτε βέβαια «εθνοκάθαρση».
Γράφει η Χαρά Κιούση
Στο έργο της Φανής Δαλεζίου, ένας πόντιος πρόσφυγας που σώθηκε από την καταστροφή της πανάρχαιης πατρίδας του, διηγείται σαν από όνειρο πικρό, τις τραγικές ώρες του ξεριζωμού και την εγκατάστασή του στην Ελλάδα. Τώρα, σε προχωρημένη ηλικία, το παρελθόν που δεν γαλήνεψε ποτέ, έρχεται βασανιστικά εντονότερα στη μνήμη.
Ονειρεύεται πως είναι νέος στη Σαμψούντα του 1919, όπου δυο οικογένειες ετοιμάζονται να παντρέψουν τα παιδιά τους. Τα επίβουλα όμως σχέδια των Νεότουρκων ανατρέπουν τα όνειρα, χαλούν τις ζωές τους. Τους μακροχρόνιους αγώνες για την ελευθερία τους και τη διατήρηση του αρχέγονου πολιτισμού, των ηθών και των εθίμων ακολουθεί η σφαγή, η φωτιά κι ο ξολοθρεμός.
Γυναίκες βιάζονται, παιδιά σφάζονται, ενώ οι άντρες ακολουθούν τα εξοντωτικά τάγματα εργασίας στο εσωτερικό της Τουρκίας. Όσοι σώθηκαν ήρθαν με καράβια στην Ελλάδα. Από άρχοντες γίνανε αναξιοπρεπείς «τουρκόσποροι» για τους γηγενείς. Η θλίψη, ο πόνος, η πείνα, η νοσταλγία για τα πανέμορφα μέρη τους γίνεται πληγή. Βάλσαμο πάνω της η αλληλεγγύη, η ανθρωπιά, το τραγούδι και ο ρυθμός της λύρας.
Ομολογουμένως πήγα με μεγάλη λαχτάρα λόγω της ποντιακής καταγωγής μου να δω την παράσταση. Ομολογώ όμως πως η συγκίνηση που ένιωσα ήταν απόρροια προσωπικών αναμνήσεων. Βρήκα τη δραματουργία αδύναμη, με πολλά κενά. Το ίδιο και την σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Τσακανάκη, που έδινε στην παράσταση ερασιτεχνικό χαρακτήρα και ύφος.
Οι αμήχανες ερμηνείες και χωρίς εσωτερικό δράμα οδυρμός και θρήνος, στέρησαν την αξιοπιστία. Επίσης η ποντιακή διάλεκτος, που η μεταφορά του κειμένου ομολογουμένως συνάντησε ανυπέρβλητες δυσκολίες. Ενδεχομένως η επιλογή άλλων τραγουδιών και μουσικής να έδινε μια λάμψη στο παρελθόν.
Η φιλική συμμετοχή του Παύλου Κοντογιαννίδη, δεν έσωσε την παράσταση.
Όπως και να έχει όμως η επιστροφή στις ρίζες και η επαφή με την ηθογραφία αποτελεί χρέος στους γεννήτορές μας. Γι’ αυτό και συγχαίρω την απόπειρα για την πραγματοποίηση αυτής της παράστασης.
Συντελεστές
Κείμενο: Φανή Δαλεζίου
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Τσακανάκης
Β’ Σκηνοθέτης: Δώρα Βασιλικού
Μουσική επιμέλεια & σύνθεση: Χρήστος Παπαδόπουλος
Φωτισμοί: Κατερίνα Μαραγκουδάκη
Παραδοσιακές ενδυμασίες: Ελευθερία Κουρτζόγλου
Φωτογραφίες: Maria Chavdarova Mavrona
Βίντεο-trailer: Σταύρος Παρχαρίδης
Μεταφορά στα ποντιακά: Ντιάνα Αναστασιάδου, Κώστας Αλεξανδρίδης
Παίζουν: Ίριδα Ανδριοπούλου, Δώρα Βασιλικού, Φανή Δαλεζίου, Ελένη Μανδηλαρά, Ποπέτα Σούκου, Κωνσταντίνος Τσακανάκης
Με την τιμητική παρουσία & φιλική συμμετοχή του Παύλου Κοντογιαννίδη
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21 :15 μέχρι τις 5 Ιανουαρίου 2016 με πιθανότητα παράτασης
Παραστάσεις για σχολεία και συλλόγους και σε άλλους χρόνους με ειδικές τιμές κατόπιν συμφωνίας
