Το βιωματικό έργο του Γκυ Ντε Μωπασσάν, «Paranoia» ανεβαίνει στην ελληνική σκηνή, για πρώτη φορά παγκοσμίως, σαν μια τραγωδία παραλογισμού, σε δραματουργική επιμέλεια Νικόλα Βαγιονάκη και Μιράντας Βατικιώτη.
Ο Γκυ Ντε Μωπασσάν (1850 -1893) θεωρείται μέχρι σήμερα ο μεγαλύτερος διηγηματογράφος της Γαλλίας. Την εποχή που έγραψε το Paranoia, είχε ήδη προσβληθεί από σύφιλη (μάστιγα μη θεραπεύσιμη εκείνη την εποχή) και αναγνώριζε πάνω του, τα σημάδια της αρρώστιας που εξελισσόταν.
Η φρενήρης πορεία του συγγραφέα, μοιράζεται ανάμεσα σε γράψιμο, ναρκωτικά και έρωτα. Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει και θα επιφέρει τον θάνατο. Ο Μωπασσάν δε χαρίζεται κανενός. Κοιτάζει την ανθρωπινή ράτσα κατάματα, ενώ εκτός των άλλων, μοιάζει να αμφισβητεί ολόκληρο το οικοδόμημα του διαφωτισμού, έχοντας μια διάθεση να διατυπώσει αμφιβολίες και να ασκήσει κριτική.
Με αφορμή το ανέβασμα της παράστασης την 1η Φεβρουαρίου στο θέατρο Μικρός Κεραμεικός, ο Νικόλας Βαγιονάκης μίλησε στο Newsbeast.
– Παρουσιάζετε το Paranoia για πρώτη φορά παγκοσμίως, στο θέατρο Μικρός Κεραμεικός. Έχετε άγχος;
Παρά το γεγονός ότι οι επιλογές μου είναι καθαρά προσωπικές, συνειδητές, τολμηρές και πρωτότυπες, δεν αναιρούν την ευθύνη και το άγχος μιας παράστασης που παρουσιάζεται για πρώτη φορά.
– Πώς είναι να συστήνετε για πρώτη φορά ένα έργο στο κοινό;
Είναι μια συγκλονιστική εμπειρία. Ένα περιπετειώδες ταξίδι με αποδέκτες τον συγγραφέα, το έργο, τον εαυτό σου.
– Τι είναι το Paranoia και τι είναι αυτό που σας γοήτευσε στο έργο του Μωπασσάν και θελήσατε να το μεταφέρετε στη σκηνή;
Το Paranoia είναι ένα βιωματικό διήγημα του Μωπασσάν, που παρουσιάζεται από μένα σαν τραγωδία παραλογισμού. Ο πρωταγωνιστής ολισθαίνει μέσα σε μια εφιαλτική καθημερινότητα. Σε ένα κόσμο ανεξήγητο, φλερτάροντας με την τρέλα. Οι ψυχώσεις, η αγωνία, ο φόβος, και η υπαρξιακή κρίση, είναι διαχρονικά ζητήματα που απασχολούν το ανθρώπινο είδος.
– Ο ρόλος που καλείστε να υποδυθείτε στη σκηνή ποιος είναι;
Μια ταραγμένη οντότητα που διακατέχεται από αυξανόμενο άγχος και παραισθήσεις, καταλήγοντας σε ένα κρεσέντο παράνοιας.
– Αλήθεια, πώς είναι να σκηνοθετείτε τον εαυτό σας;
Μια βαθιά ενδοσκόπηση στο άδυτο του νου. Ανακαλύπτω καινούργια στοιχεία του εαυτού μου, και μου συστήνομαι ξανά.
– Ο Μωπασσάν τότε αμφισβήτησε ολόκληρο το οικοδόμημα του διαφωτισμού. Αν ζούσε σήμερα, τι πιστεύετε πως θα ήταν αυτό που θα αμφισβητούσε και θα ασκούσε σκληρή κριτική;
Ο Μωπασσάν όπως όλοι οι σημαντικοί συγγραφείς καταπιάνονται με θέματα διαχρονικά, που αφορούν παρελθόν, παρόν και μέλλον. Εξάλλου, η ιστορία επαναλαμβάνεται με άλλες συνθήκες καθώς ο άνθρωπος διακατέχεται δυστυχώς από λήθη.
– Βλέπουμε κοινά χαρακτηριστικά του τότε με το σήμερα;
Όπως προανέφερα είναι τρομακτικό, αλλά ναι..
– Πάντως, επιλέγετε διαχρονικά έργα που κατά κάποιο τρόπο μιλούν για τη σημερινή εποχή.
Αυτό συμβαίνει γιατί το ανθρώπινο είδος έχει μια επαναλαμβανόμενη πορεία. Διακατέχεται αφ’ ενός μεν από μεγαλείο και αφ’ ετέρου από μια σκοτεινή, τρομακτική και ανεξήγητη ματαιοδοξία και βαρβαρότητα, ξεχνώντας τη θνητότητά του.
– Εκτός από την ιστορία που επαναλαμβάνεται, βλέπουμε πως και η φύση του ανθρώπου δεν φαίνεται να αλλάζει. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Ο άνθρωπος παγιδεύτηκε στα δίχτυα που ο ίδιος έριξε, προσπαθώντας να κατανοήσει τα πάντα προκειμένου να νοιώσει ασφαλής, δημιουργώντας μια πλασματική πραγματικότητα.
– Διαβάζω στο σημείωμα πως «ο Μωπασσάν δε χαρίζεται κανενός. Κοιτάζει την ανθρώπινη ράτσα κατάματα». Θέλετε να μας πείτε λίγο γι’ αυτό, τι σημαίνει;
Ο Μωπασσάν ήταν διορατικός, μέσα από τα έργα του αποδείχτηκε σπουδαίος αναλυτής και ψυχολόγος. Αμφισβητεί ολόκληρο το οικοδόμημα του διαφωτισμού, έχοντας μια διάθεση να διατυπώσει αμφιβολίες και να ασκήσει κριτική. Ο φανατικός πατριωτισμός τού προκαλεί τρόμο και θα ταχτεί στο πλευρό των αδυνάτων και των περιθωριακών.
– Οι παραστάσεις σας καταπιάνονται και με τα σκοτάδια της ψυχής. Σας απασχολεί το ζήτημα αυτό;
Θα σας απαντήσω με αυτό που γράφει ο Μωπασσάν στο διήγημα που καταπιάνομαι. Η κτηνωδής συμπεριφορά και η κακοποίηση των αδυνάμων, ήταν και θα είναι πάντα μέσα στην άγρια φύση των ανθρώπων.
– Φεύγοντας από το θέατρο, τι θα θέλατε να κουβαλήσει ο θεατής μαζί του από την παράσταση;
Προβληματισμό, συγκίνηση, ανάταση, ταύτιση, λύτρωση. Ένα προσωπικό ταξίδι ανάλογο των εμπειριών και της ανάγκης καθενός ξεχωριστά.
Ταυτότητα παράστασης
Επεξεργασία κειμένων- Δραματουργική επιμέλεια- Μετάφραση: Νικόλας Βαγιονάκης- Μιράντα Βατικιώτη
Σκηνοθεσία- Ερμηνεία: Νικόλας Βαγιονάκης
Φωτογραφίες παράστασης: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Υπεύθυνος επικοινωνίας: Αντώνης Κοκολάκης
Παραστάσεις: Από 1η Φεβρουάριου. Κάθε Σάββατο στις 21:30 και κάθε Κυριακή στις 18:30
Προπώληση: ticketservices.gr
Θέατρο Μικρός Κεραμεικός: Ευμολπιδών 13 Κεραμεικός