«Ληστής κακούργος! Οι πλούσιοι τους τρέμουσιν, οι φτωχοί τους τιμώσι, τις τους καταφρονεί; Ο νόμος; όχι διότι δεν τους ετιμώρει».
Απόσπασμα από το έργο «Σκέψεις ενός Ληστού του Π. Κανελλόπουλου, στίχοι του οποίου μελοποιήθηκαν από τον Σ. Κραουνάκη και τραγουδήθηκαν a capella ως δημοτικοφανείς «ψαλμωδίες ληστρικών τραγουδιών» από τον πρωταγωνιστή της παράστασης.
Γράφει η Χαρά Κιούση
Ο «Ληστής» του Δ. Μανιάτη θα μπορούσε να είναι ο κάθε ληστής του τόπου μας, του οποίου «ο βίος και η πολιτεία» τάχθηκε με το μέρος των αδυνάτων και με τα ληστευμένα τάιζαν τους πεινασμένους και προικοδοτούσαν άπορα κορίτσια.
«Θα μπορούσε να είναι ο κάθε Γιαγκούλας, ο Νταβέλης, ο Θωμάς Γκανταράς, ένας από τα τρομερά αδέλφια
Ρέντζου, ο Παλαιωκώστας….» που κρύβεται αλλά και προσωποποιείται στο μακιγιαρισμένο πρόσωπο του Πασχάλη Τσαρούχα στα απλά του σύγχρονα ρούχα και στην επιμελημένη του φουστανέλα που τον βοηθά να δρασκελίζει αιώνες, ραχούλες και βουνοκορφές.
Εκεί όπου ταμπουρώνεται με την παραβατική του ληστρική συμμορία, ανήλεα κυνηγημένος από τους χωροφύλακες και κείνους που έγιναν ‘άσπονδοι εχθροί του, πατώντας την γραμμή περνώντας στην αντίπερα όχθη.
Εκείνους που με το χρήμα των ληστειών μεταπήδησαν σε νομοταγείς κομματάρχες της εποχής. Ο Ληστής της παράστασης είναι ένας «αντιφατικός πολύσημος άνθρωπος» ένας λαϊκός ήρωας της εποχής του που προστάτευε τους φτωχούς της υπαίθρου και τραγουδήθηκε από κείνους.
Είναι από αυτούς που θεωρεί τον εαυτό του γνήσιο συνεχιστή των κλεφτών και αρματωλών. Στα λημέρια τους ο «αιρετικός εθνικιστής» με τα παλικάρια του θα βγει στο πλιάτσικο σκορπώντας τον τρόμο σε συμπλοκές, σε μάχες και καρτέρια θα γίνει ορκισμένος εχθρός με κάποιους και θα αισθανθεί τον υπέρτατο έρωτα. Για τα μάτια της Λενιώς θα ξοφλήσει παλιούς λογαριασμούς και στα χνάρια του ως επικηρυγμένος, θα βρεθούν καταδιωκτικά αποσπάσματα του στρατού και της χωροφυλακής.
Ο Π. Τσαρούχας είναι ένας ληστής με τα όλα του. Πατά και τρέμει η σκηνή κάτω από τα πόδια του. Γίγαντας σωστός με την βαριά περπατησιά του στα λυτά του άρβυλα. Σαν αετός ζυγιάζει το βάρος του στις φτερούγες των χεριών του σε στρατοκαρτέρια ξεσπαθώνει και δεν μασά τα λόγια του. Με μάτια κατακόκκινα, ύφος αγέρωχο και αδούλωτο και λόγο φιλελεύθερο τονίζει τις λέξεις μ’ έναν αέρα βουκολικό κι αγριωπό.
«Είμαστε η τάξη της τάξης, είμαστε η μέσα σου φωνή. Ο κυνηγημένος που αμύνεται γίνεται αγρίμι, κι’ άμα θέλαμε λεφτά θα γινόμασταν τραπεζίτες, όχι ληστές. Ορέ, γαμώ τ’ αστέρια σας γαλονάδες…’Οταν τα δίνουμε στον βασιλιά είμαστε το δεξί του χέρι, όταν τα δίνουμε στους φτωχούς είμαστε ληστές».
Η τραχύτης του προσώπου που αποκτά μια πραότητα και γλυκύτητα όταν μιλά για την Λενιώ που σαν αερικό έρχεται στα όνειρά του και τον κάνει να χάνει τον ύπνο του. Ευαίσθητος και αφοσιωμένος «που πιστεύει πρώτα και μετά αγαπά» αποπνέει με γλαφυρότητα και ιλαρότητα δέος και αυτοθαυμαστό που προκαλεί πηγαίο γέλιο. Καθώς μοιράζει στους θεατές την επιμελημένη επικήρυξη με την φωτογραφία του καμαρώνοντας σαν παγόνι, επειδή η αγαπημένη του θα τον θαυμάσει!
«Αν η γυναίκα δεν σε θαυμάσει μέσα της, την έχασες» δηλώνει μ’ άγρια χαρά κορδώνοντας την κορμοστασιά του. Μετά το βλέμμα του θα σκιαστεί από την μανία της εκδίκησης και το δίκιο των άγραφων νόμων» έχοντας σύμμαχον τον κεραυνόν, την βροντήν, τας βροχάς και τους βράχους. Τον φόβον, την πλεονεξίαν και τους τοιούτους θεούς, οίτινες
εισδύοντας εις τα ψυχάς των κατατρεχόντων αυτούς τα εξασθενεί». Η παράσταση με τα έξυπνα σκηνικά της ευρήματα και τον έξοχο φωτισμό, δίνει την πρωτόγονη εικόνα της οργανωμένης κοινωνικής διαμαρτυρίας κερδίζοντας την ευμενή αποδοχή του κοινού.
Συντελεστές
Κείμενο: Δημήτρης Ν. Μανιάτης
Διδασκαλία: Σταμάτης Κραουνάκης
Κοστούμια- Προβολές: Βασίλης Παπατσαρούχας
Βοηθός Σκηνοθέτη/Οργάνωση Παραγωγής: Μαίρη Καλδάρα
Τεχνικός φωτισμών: Νίκος Συρίγος
Μακιγιάζ: Γιάννης Παμούκης
Φωτογραφίες: Γιάννης Πρίφτης
Προβολή+Επικοινωνία: Δέσποινα Κραουνάκη
Ερμηνεία: Πασχάλης Τσαρούχας
Απόσπασμα του Δημήτριου Παπαρρηγόπουλου
από τις «Σκέψεις ενός Ληστού» μελοποίησε ο Σταμάτης Κραουνάκης
Ευχαριστούμε τον κ. Γιώργο Ζιάκα για την πολύτιμη βοήθειά του
Ευχαριστούμε το ατελιέ της κ. Παναγιώτα Τζομπανάκη
Από Πέμπτη 19 Φεβρουαρίου έως Πέμπτη 2 Απριλίου 2015 κάθε Πέμπτη στις 21:00.
«Ο Ληστής» του Δημήτρη Μανιάτη Σκηνοθεσία: Σταμάτης Κραουνάκης
Με τον Πασχάλη Τσαρούχα
Αίθουσα: Black Box
Διάρκεια: 70΄
Τιμή εισιτηρίου: 12€ κανονικό, 10€ μειωμένο