Μεγάλη δημοσιότητα έχει λάβει στην Κίνα η χαμηλού προϋπολογισμού ταινία «Looking for Rohmer». Όχι για την τεράστια επιτυχία της ή τις κριτικές της, αλλά απλώς και μόνο επειδή καταφέρνει να φτάσει μέχρι τις κινηματογραφικές αίθουσες.
Η ταινία βασίζεται σε ένα μυθιστόρημα και μεταφέρει στον κινηματογράφο την ιστορία αγάπης και φιλίας ανάμεσα σε δύο άνδρες, έναν Κινέζο κι έναν Γάλλο. Είναι γαλλική και κινεζική συμπαραγωγή και τα γυρίσματα έγιναν στο Θιβέτ, την Προβηγκία, το Παρίσι και το Πεκίνο.
Τρεις εβδομάδες μετά το ντεμπούτο της, τον Απρίλιο, οι εισπράξεις μετά βίας ξεπερνούν τα 600.000 δολάρια, ενώ και οι κριτικές τόσο σινεφίλ ως κριτικών είναι μέτριες.
Με αυτό το πρίσμα, δεν μοιάζει καθόλου με επιτυχία. Θεωρείται όμως πολύ επιτυχημένη από μία άλλη οπτική, καθώς πολλοί τη θεωρούν ως την πρώτη κινεζική ταινία που μιλά «ανοιχτά» για την ομοφυλοφιλία.
Όπως εξηγεί το BBC, πριν οποιαδήποτε ταινία φτάσει στη μεγάλη οθόνη στην Κίνα, πρέπει να περάσει από την State Administration of Radio Film and Television (SARFT), την αρχή που ελέγχει το προς προβολή και εκπομπή ραδιοφωνικό, κινηματογραφικό και τηλεοπτικό υλικό.
Πολλοί Κινέζοι αντιπαθούν τη SARFT, επειδή πιστεύουν πως απαγορεύει ενδιαφέρουσες ταινίες και ζητεί γελοίες αναθεωρήσεις, ενώ οι λόγοι και η διαδικασία της λήψης κάθε απόφασης δεν δημοσιοποιούνται ποτέ. «Δύσκολα» θέματα, όπως η ομοφυλοφιλία, δεν παίρνουν σχεδόν ποτέ το πράσινο φως.
Το αποτέλεσμα είναι πως πολλά φιλμ που αγγίζουν LGBT θέματα μπορούν να προβληθούν είτε σε εναλλακτικές πλατφόρμες είτε σε κινηματογραφικά φεστιβάλ του εξωτερικού.
Υπάρχει μόνο μία πολύ αξιόλογη εξαίρεση. Το 1993, η ταινία «Αντίο, παλλακίδα μου» -που θεωρήθηκε ως ένα από τα καλύτερα έργα του κινεζικού σινεμά- έφτασε στη μεγάλη οθόνη. Αποκαλύπτει την αναταραχή και τη σκληρότητα της σύγχρονης ιστορίας της Κίνας προβάλλοντας τις ζωές δύο καλλιτεχνών της όπερας, εξερευνώντας παράλληλα την αγάπη και το μίσος που τους ενώνει. Η ταινία επικρίνει και την Πολιτιστική Επανάσταση και το γεγονός ότι έφτασε μέχρι την προβολή του, ο σκηνοθέτης Chen Kaige το χαρακτήρισε «θαύμα».
Η τάση όμως εκείνη δεν κράτησε πολύ.
Μετά το «Αντίο, παλλακίδα μου», οι αρχές δείχνουν να κάνουν και πάλι βήματα προς τα πίσω, αυστηροποιώντας τους περιορισμούς. Τον περασμένο Ιούνιο, η Κίνα δημοσιοποίησε σειρά γενικών οδηγιών που λογοκρίνουν το οπτικοακουστικό υλικό στο ίντερνετ. Περιλαμβάνουν κατηγορίες περιεχομένου που πρέπει να απαγορεύονται, όπως υλικό «άσεμνο, πορνογραφικό, χυδαίο και χαμηλού ενδιαφέροντος». Είναι χαρακτηριστικό πως η ομοφυλοφιλία ανήκει στην κατηγορία «αφύσικες σεξουαλικές σχέσεις και σεξουαλικές συμπεριφορές», μαζί με τη σεξουαλική επίθεση, τη σεξουαλική κακοποίηση και τη σεξουαλική βία.
Το «Looking for Rohmer» χρειάστηκε τέσσερα χρόνια για να ξεπεράσει όλα τα εμπόδια και να καταφέρει να φτάσει στους κινηματογράφους και πολλοί μιλούν για μια στιγμή – ορόσημο στην κινεζική κινηματογραφική ιστορία.
Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης τη χαρακτήρισαν «την πρώτη δημόσια προβαλλόμενη γκέι ταινία της Κίνας» ενώ άλλοι την αποκαλούν «κινεζική και γαλλική εκδοχή του Brokeback Mountain». Παρά τον σαματά, πάντως, καταλήγει το BBC, οι δύο ηθοποιοί δεν κρατούν ούτε τα χέρια ο ένας του άλλου, κατά τη διάρκεια της 1,5 ώρας ταινία.
Για τον λόγο αυτό, παρά τη σημασία της, η LGBT κοινότητα της Κίνας δεν την έχει υποδεχθεί με πολύ ενθουσιασμό, καθώς δεν τη θεωρεί σημάδι μιας νέας εποχής αποδοχής. Κάποιοι δεν τη θεωρούν καν γκέι ταινία.