Ο Φρανκ Βέντεκιντ, ο «εξπρεσιονιστής πριν από το εξπρεσιονισμό», είπε για το έργο του πως είναι μια τραγωδία τεράτων. Κάποιοι άλλοι το χαρακτήρισαν έργο κολασμένο, τραγωδία του ερωτισμού όπου παραμονεύει η φρίκη και μας μεθά η ηδυπάθεια. Οι ίδιοι οι ήρωές του πάντως ομολογούν, πως «στην αβάσταχτη τους απόλαυση, ο θάνατος θα είναι ευλογία».
Γράφει η Χαρά Κιούση
Η Λούλου είναι μια έφηβη δεκαπεντάχρονη, που δείχνει κορίτσι, αλλά και νεαρή γυναίκα. Μικρούλα ακόμα διαφθείρεται από τον ελεεινό πατέρα της που την βγάζει στο κλαρί και την εκπορνεύει. Την πλασάρει σ’ ένα ηλικιωμένο «φιλότεχνο» και πλούσιο γιατρό, κι αυτός με την σειρά του την κάνει πάσα στο μεγαλοεκδότη Σαίνιγκ. Η Λούλου παρασύρεται στην καταστροφή, καθώς συμμετέχει με την σύμπραξη του επόμενου εραστή και συζύγου της, στη δολοφονία του εκάστοτε πρώην άντρα της. Ο τρίτος σύζυγός της, γιος και φονιάς του Σαίνιγκ, την ακολουθεί στην Αγγλία για να ξεφύγουν από την τιμωρία του νόμου. Μαζί τους είναι ο αχρείος πατέρας της και η λεσβία κόμισα που σπατάλησε την περιουσία της και έμεινε πάμφτωχη. Εκεί η Λούλου φτωχή και κυνηγημένη κάνει πεζοδρόμιο, ωσότου λυτρωθεί από το θάνατο.
Πρωτοείδα το «Λούλου» το 1987 με την Κ. Καραμπέτη και έμεινε στη μνήμη μου σαν έξοχο έργο τέχνης, το δε σώμα της σαν γλυπτό αισθητικής κομψότητας στο βάθρο του, αγκαλιασμένο από φιλήδονο φωτισμό. Μ’ αυτές τις μνήμες κυριεύτηκα από μια υποφόσκουσα αμφιβολία για το τι θα δω, έως τη στιγμή που η Ευτυχία Γιακουμή ως Λούλου κατέλαβε την σκηνή με την εκθαμβωτική παρουσία της. Πάντοτε εκεί παρούσα σ’ ένα παραισθησιογόνο σύμπαν αχαλίνωτου ερωτισμού, εκείνου που επιθυμεί σφοδρά κάθε άνθρωπος. Παρακολουθώ άναυδη την πλήρη ερμηνεία της.
Το άψογο σώμα της με κλασσική πλαστικότητα και ερωτική παντοδυναμία δίχως να προκαλεί, «είναι σαν γυμνό με ρούχα». Η κίνησή της άλλοτε με χαριτωμένη παιδικότητα, κι άλλοτε με ασυγκράτητη λαγνεία, αντιπαλεύει την γλυκύτητα και την αθωότητα της ομορφιάς της. Όλα σαν τελετουργία, σαν ορμητικός εμπαιγμός στον κολασμένο πόθο, κόντρα στην «αδράνεια των αισθημάτων». Όλα σαν αναμέτρηση με την αλλόκοτη ειλικρίνεια, με την εμπύρετη και εξαντλητική θαρρείς εσωτερικότητα που την καταβάλλει.
Ο Φρανκ Βέντεκιντ τολμά ένα πρωτοποριακό συγγραφικό ταξίδι στον αισθησιασμό, όπου με γλώσσα ρεαλιστική και εκλεπτυσμένη ειρωνεία δίχως να ηθικολογεί και να κρίνει, καταδεικνύει την αστική ψευτοηθική και ευγένεια, καθώς και την έλλειψη ηθικών αξιών γενικότερα.
Το έργο χωρισμένο σε 5 πράξεις που απέχουν χρονικά μεταξύ τους «είναι ένα έργο σωμάτων, όχι χαρακτήρων». Σώματα κινδυνευμένα από την ηδονή, γοητευμένα από την ασέλγεια, σώματα θηρία που εκπορνεύουν τα ταλέντα τους με «χοντρό παιχνίδι». Διαχρονικές άγριες ροπές της φύσης στο θηριοτροφείο των αισθήσεων, ίδιες και απαράλλακτες με τις σύγχρονες ανεξέλεγκτες απολαύσεις και διαγωγές. Σώματα που κατρακυλούν στο θάνατο της διαφθοράς, σαν αυτοτιμωρία στον τροχό των ταπεινωμένων και εκφυλισμένων ενστίκτων.
Η Λούλου, όπως και κάθε εκδιδόμενο αθώο παιδί, μαραίνεται σαν λουλούδι κομμένο βάναυσα, συμπαρασύροντας στην καταστροφή, συνειδητά ή όχι εκείνους που την εξόντωσαν. Θύμα και θύτης, αντιμέτωπη με τον κυνικό εαυτό της που τον προσφέρει, τον διαθέτει τελικά στον αιμοχαρή πελάτη της, τον Τζακ Αντεροβγάλτη.
Η Λούλου, η Μινιόν, η Κάτια, η Εύα είναι ένα παιδί που δεν πρόλαβε να χαρεί την αθωότητά του, είναι το κάθε κακοποιημένο σεξουαλικά παιδί από την κοινωνία και πρώτιστα από τον πατέρα.
Στην εξαιρετική παράσταση τον υποδύεται ο Δημήτρης Πετρόπουλος, σ’ ένα ρόλο απεχθή που του πάει γάντι. Οι δυνατές ερμηνείες όλων των ηθοποιών, μέσα από την πολυδιάστατη σκηνοθετική σύλληψη της Λίλλυ Μελεμέ, δίνουν με αβεβαιότητα το στίγμα της αστικής τάξης που ολισθαίνει σε τερατώδεις επιλογές. Και καθ’ όσον ο ερωτισμός είναι αθάνατος, με όποιο προσωπείο κι αν σαγηνεύει, η πρόκληση είναι παρούσα. Η αισθητική της μουσικής και των κοστουμιών προσδίδει χαρακτηριστική σημασία στην παράσταση.
Δεν θα σας γοητεύσει απλά, θα σας κατακτήσει.
Συντελεστές
Μετάφραση: Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου
Μετάφραση προλόγου: Νίκος Αλεξίου
Σκηνοθεσία: Λίλλυ Μελεμέ
Σκηνικά- κοστούμια: Αριάδνη Βοζάνη
Μουσική: Λεωνίδας Μαριδάκης
Επιμέλεια κίνησης: Μόνικα Κολοκοτρώνη
Σχεδιασμός φωτισμών: Μελίνα Μάσχα
Βίντεο παράστασης: Αλέξανδρος Κακλαμάνος
Βοηθός σκηνοθέτη: Μάγδα Κόρπη
Βοηθός σκηνογράφου: Αναστασία Γκολιομύτη
Φωτογραφίες παράστασης: Νικολέττα Γιαννούλ
Έναρξη παραστάσεων: 28 Νοεμβρίου 2015
Ημέρες και ώρες παραστάσεων
Τετάρτη 19.00
Σάββατο 21.00
Κυριακή 21.00
Διάρκεια παράστασης: 110 λεπτά, χωρίς διάλειμμα
Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ (κανονικό), 12 ευρώ (φοιτητικό / άνω των 65), 8 ευρώ (ανέργων)
Θέατρο Αγγέλων Βήμα
Σατωβριάνδου 36, στάση μετρό «Ομόνοια»
Τηλέφωνο κρατήσεων: 210 52 42 211