Ο βραβευµένος µε Όσκαρ Taika Waititi επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη με μία απολαυστική κωμωδία, βασισμένη σε µία πραγµατική ιστορία. Το «Ένα γκολ για τη νίκη» είναι μια αληθινή ιστορία για το πώς τα αουτσάιντερ κατορθώνουν το ακατόρθωτο. Με κόουτς τον Michael Fassbender, οι άνθρωποι της ταινίας ευλεπιστούν να «σκοράρουν» και στα box office.

Η υπόθεση της ταινίας

Η εθνική οµάδα ποδοσφαίρου της Αµερικανικής Σαµόα, διαβόητη για την ταπεινωτική της ήττα µε σκορ 31-0, στρέφεται στον κακότυχο και αντισυµβατικό προπονητή Thomas Rongen (Michael Fassbender) µε την ελπίδα να µεταµορφωθεί σε µία αξιοπρεπή, ανταγωνιστική οµάδα.
Διάρκεια: 103’

Η αληθινή ιστορία πίσω από την τανία

Σκηνή: 11 Απριλίου, 2001… Βρισκόµαστε στο διεθνές στάδιο Coffs Harbour της Αυστραλίας. Η Αυστραλία σπάει το ρεκόρ σηµειώνοντας 31 γκολ και εξολοθρεύει την ποδοσφαιρική οµάδα της Αµερικανικής Σαµόα που καταλήγει ο περίγελος στον κόσµο του αθλήµατος. Αυτή είναι η σκηνή του βραβευµένου µε Όσκαρ Νεοζηλανδού σκηνοθέτη Taika Waititi (Jojo Rabbit, Thor: Ragnarok) όπου τοποθετεί τη νέα του ταινία.

Η ολέθρια ήττα ταπείνωσε στα µάτια όλου του πλανήτη τη µικρή οµάδα που παρέµεινε στη χαµηλότερη θέση της κατάταξης στην ιστορία της FIFA µέχρι τον Νοέµβριο του 2011, όταν η οµάδα κέρδισε την Τόνγκα µε 2-1 στους προκριµατικούς. Εκεί ξεκινάει η ιστορία.

Όταν ο Waititi έµαθε για την επική ήττα και την ιστορία µιας περιθωριακής οµάδας που εκπλήρωσε το όνειρό της, ήξερε ότι έπρεπε να µεταφέρει την ιστορία στον κινηµατογράφο. «Πάντα αναζητάµε την έµπνευση, αλλά σε αυτή την περίπτωση, η έµπνευση ήταν ήδη εκεί», λέει ο σκηνοθέτης.

Εµπνευσµένο από αυτή την ιστορία ήττας, εξιλέωσης και χαράς, το οµότιτλο ντοκιµαντέρ του 2014 των Mike Brett και Steve Jamison καταγράφει τη συναρπαστική πορεία της οµάδας. Το 2015, ο Waititi ανέλαβε να µεταφέρει την ιστορία, συνυπογράφοντας το σενάριο µε τον φίλο του και υποψήφιο για BAFTA Iain Morris (The Inbetweeners).

Ο Waititi και οι παραγωγοί του συγκέντρωσαν ένα εντυπωσιακό καστ µε γνωστά πρόσωπα και πρωτοεµφανιζόµενους ηθοποιούς που εκπροσωπούν το Πολυνησιακό Τρίγωνο, µια γεωγραφική περιοχή στον Ειρηνικό Ωκεανό που ορίζεται από τη Χαβάη στα βόρεια, τη Νέα Ζηλανδία στα δυτικά και το νησί του Πάσχα στα ανατολικά. Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι Michael Fassbender, Elisabeth Moss και Will Arnett. Μικρές και απολαυστικές εµφανίσεις µας χαρίζουν οι Rhys Darby, Angus Sampson και Luke Hemsworth.

Ο υποψήφιος για Όσκαρ Michael Fassbender, που υποδύεται τον προπονητή Thomas Rongen λέει για τον Waititi: «Ο Taika έχει µοναδικό ταλέντο. Όταν κάνεις ανθρώπινες ιστορίες, το γέλιο είναι το καλύτερο εργαλείο. Αντιλαµβάνεται το χιούµορ και τους ανθρώπους και αγαπά αυτό που κάνει».

«Είναι πολύ δύσκολο να αναµείξεις αριστοτεχνικά, όπως το κάνει ο Taika, την κωµωδία µε µία σπαρακτική ιστορία», λέει η βραβευµένη µε Χρυσή Σφαίρα και Emmy Elisabeth Moss, που υποδύεται την Gail, την πρώην σύζυγο του Thomas Rongen. O συν-σεναριογράφος Morris θυµάται την προσέγγιση του στην ιστορία. «Η πρόθεσή µας ήταν να προσπαθήσουµε να κάνουµε µία αστεία ιστορία, διατηρώντας το ύφος και τη συγκίνηση που έφερε η ιστορία από την αρχή», λέει.

Ο Waititi αναφέρει: « Όταν κάνεις µία ταινία που βασίζεται σε ένα ντοκιµαντέρ, πρέπει να παραχωρήσεις κάποιες ελευθερίες στον εαυτό σου και να αλλάξεις κάποια στοιχεία. Είναι µία ευκαιρία να εµβαθύνεις στους χαρακτήρες και να τους καταλάβεις σε ανθρώπινο επίπεδο, κάνοντας τους οικείους στο κοινό».

«Προσεγγίσαµε την ταινία σαν ένα οικογενειακό ζήτηµα. Ξέρω πολλούς ανθρώπους από την Αµερικανική Σαµόα και έχω συνεργαστεί ξανά µε πολλά µέλη αυτού του συνεργείου», συμπληρώνει ο σκηνοθέτης. «Ένιωθα άνετα µε ανθρώπους του λαού µου και της πολυνησιακής κουλτούρας. Η ταινία αυτή είναι η πιο αβίαστη ταινία που έχω κάνει ποτέ».

Ο Lehi Falepaplangi, που υποδύεται τον ποδοσφαιριστή Pisa, λέει: «Ελπίζω οι άνθρωποι του νησιού µας να εµπνευστούν από την ταινία. Δεν βλέπουµε συχνά πολλές τέτοιες ταινίες και είναι υπέροχο να έχουµε τον λαό µας στη µεγάλη οθόνη».

Η μοναδικότητα της κουλτούρας των Σαμοανών

Οι βασικές αξίες της ζωής στην Αµερικανική Σαµόα είναι η ανιδιοτέλεια και η µεγάλη σηµασία στην πίστη, την οικογένεια και την αποδοχή. Τα στοιχεία αυτά είναι στον αντίποδα της άγνοιας και του θυµού που φέρει ο προπονητής Thomas Rongen (ο χαρακτήρας του Fassbender) όταν φεύγει από τη χώρα του στην αρχή της ταινίας. Καθώς ο Rongen ανοίγεται στον τρόπο ζωής των ντόπιων, η καρδιά του ανοίγει.

Ο Oscar Kightley, ο Σαµοανός-Νεοζηλανδός ηθοποιός και συνεργάτης του Waititi που υποδύεται τον επικεφαλής της Ποδοσφαιρικής Οµοσπονδίας Αµερικανικής Σαµόα, λέει: «Η κουλτούρα µας συνδέει αντί να µας χωρίζει. Επειδή ο Taika είναι Μαορί, το καταλαβαίνει αυτό και είναι µέρος της δουλειάς του». Ο Waititi βασίστηκε στο καστ για να εξασφαλίσει την αυθεντικότητα που ήθελε. «Πολλοί ηθοποιοί που παίζουν τους ποδοσφαιριστές είναι φίλοι μου που ξέρω από τα μέρη αυτά. Βασίστηκα πάνω τους για να εξασφαλίσω την αυθεντικότητα», εξηγεί.

Η Μαορί ηθοποιός Rachel House που υποδύεται την Ruth, κατάγεται από τη Νέα Ζηλανδία και είναι συνεργάτιδά του. «Μου αρέσει η οπτική του Taika και η ματιά του στον κόσμο. Είναι πολύ ειλικρινής και έχει την εκπληκτική ικανότητα να υφαίνει διαφορετικά ύφη. Σε όλη την Πολυνησία, το χιούμορ είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κουλτούρας μας». «Το χιούμορ είναι ο ευκολότερος τρόπος να αφοπλίσεις τον άλλον», προσθέτει ο Kaimana που υποδύεται τον Jaiyah. «Ξεκινάς να γελάς και τα τείχη πέφτουν». Ο Kightley καταλήγει: «Στην κουλτούρα μας, όταν πειράζεις κάποιον σημαίνει ότι τον συμπαθείς».

Ποιος είναι ο προοπονητής που μεταμόρφωσε την ομάδα

Ο Michael Fassbender δεν βάσισε την ερμηνεία του προπονητή Thomas Rongen στον ίδιο, αλλά άντλησε από την ιστορία του για να υποδυθεί τον ρόλο του. «Ο Thomas Rongen που παίζω στην ταινία δεν είναι ο πραγματικός Thomas Rongen», σχολιάζει ευφυολογώντας ο Fassbender. «Το λέω σε περίπτωση που με κυνηγήσει ο Thomas».

Ο Rongen ήταν ένας απότομος Ολλανδός ποδοσφαιριστής που έγινε προπονητής μεγάλων ομάδων στην Αμερική. Το 2011, σε μία δύσκολη προσωπική και επαγγελματική του φάση, του πρότειναν να γίνει προπονητής «της χειρότερης ομάδας στον κόσμο», της ομάδας της Αμερικανικής Σαμόα που προετοιμαζόταν για τους προκριματικούς του Παγκόσμιου Κυπέλου. Αναγνωρίζοντας ότι η θέση ήταν μία ευκαιρία να ανακάμψει, ο Rongen πήγε στην Αμερικανική Σαμόα με στόχο να σώσει την καριέρα του, μη γνωρίζοντας ότι αυτό το μικροσκοπικό νησί και ο λαός του θα επηρέαζαν τη ζωή του σε μεγάλο βαθμό.

«Δεν θέλει να βρίσκεται εκεί, οπότε σε αυτή τη βάση ξεκινά η σχέση του με τους παίχτες», εξηγεί ο Fassbender. «Πιστεύει ότι είναι υπεράνω της θέσης αυτής και ότι η ικανότητα του πάει χαμένη». Ο Waititi προσθέτει, «είναι ένας εχθρικός, γκρινιάρης τύπος που παίρνει το ποδόσφαιρο τόσο σοβαρά, που ξεχνάει ότι είναι ένα παιχνίδι». Ο Fassbender και η ομάδα αποφάσισαν συνειδητά να μη γνωρίσουν τον πραγματικό Rongen γιατί ο χαρακτήρας της ταινίας δεν βασίζεται ακριβώς πάνω του.

Παραλειπόμενα από την ταινία

Για να επιτευχθεί η σωστή αθλητική κράση από την πλευρά των ηθοποιών της ταινίας, οι δημιουργοί απευθύνθηκαν στον σύμβουλο ποδοσφαίρου Max Anton, έναν πρώην επαγγελματία παίχτη και νυν προπονητή.

Συντονισμένη απόλυτα με τις παραδόσεις της Αμερικανικής Σαμόα, η ομάδα πριν από κάθε αγώνα συμμετείχε σε μία χάκα, έναν τελετουργικό πολεμικό χορό ή χορό πρόκλησης. Ο χορός αντιπροσωπεύει την περηφάνεια, τη δύναμη και την ενότητα της ομάδας. Τα βήματα περιλαμβάνουν χτύπημα του ποδιού, προβολή της γλώσσας και ρυθμικό χτύπημα στο σώμα που συνοδεύει ένα δυνατό σύνθημα.

Παρόλο που η χάκα είναι ένας παραδοσιακός χορός των Μαορί της Νέας Ζηλανδίας, η εκτέλεσή του από την ομάδα ράγκμπι All Blacks πριν τους αγώνες, έχει κάνει την ιεροτελεστία πασίγνωστη και διάφορες χάκα έχουν υιοθετηθεί από αθλητικές ομάδες εκτός Νέας Ζηλανδίας, ειδικά από ποδοσφαιρικές ομάδες της Αμερικής. Η ταινία γυρίστηκε στο νησί Όαχου της Χαβάης.

Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Taika Waititi
Σενάριο: Iain Morris, Taika Waititi
Ηθοποιοί: Michael Fassbender, Oscar Kightley, Kaimana, David Fane, Rachel House, Beulah Koale, Uli Latukefu, Chris Alosio, Semu Filipo, Ioane Goodhue, Lehi Falepapalangi, Hio Pelesa-sa, Will Arnett, Elisabeth Moss