Μία απόφαση βόμβα του Υπουργείου Υγείας προκάλεσε δυσάρεστη έκπληξη στο σύνολο της ιατρικής κοινότητας και της ελληνικής κοινωνίας. Προέκυψαν εύλογα ερωτήματα σχετικά με το σκεπτικό της νομοθετικής ρύθμισης αποκλεισμού της συνταγογράφησης φαρμάκων των ανασφάλιστων πολιτών από τους ελευθεροεπαγγελματίες ιατρούς.
Η απόφαση αυτή:
Αποσκοπεί στο να υποχρεώσει τους ανασφάλιστους που έχουν την οικονομική δυνατότητα να ενταχθούν κανονικά στην ασφάλιση.
Παραβιάζει ευθέως θεσμοθετημένες αρχές της πολιτείας, όπως η ισοτιμία της ιατρικής υπογραφής και η καθολική / ισότιμη πρόσβαση των πολιτών στις αναγκαίες υπηρεσίες υγείας.
Αφήνει σκιές για το είδος της διαχείρισης των ασθενών στον ιδιωτικό τομέα, υπονοώντας ότι ευθύνεται για τη μεγάλη αύξηση της δαπάνης.
Αφήνει αιχμές για κακή χρήση των δικαιωμάτων του «ανασφάλιστου» από άλλους μη δικαιούχους και όπως και για την καταστρατήγηση του δικαιώματος από ανθρώπους που έχουν εντοπίσει τα κενά του συστήματος και το εκμεταλλεύονται
Ασκεί μεγάλη πίεση στο χρόνια υποστελεχωμένο και υπεραπασχολημένο κρατικό τομέα της ΠΦΥ και του ΕΣΥ
Δημιουργεί συνθήκες υπερέκθεσης των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων σε συνθήκες συνωστισμού, εν μέσω πανδημίας
Προκαλεί συνθήκες αποστέρησης της πρόληψης και της περίθαλψης ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, δημιουργώντας ένα μεγάλο εμπόδιο πρόσβασης στη φαρμακευτική τους αγωγή, μεσούσης της έξαρσης της νόσου COVID και της εποχιακής γρίπης.
Ενδεχομένως δημιουργεί δυνητικό κίνδυνο για την ατομική υγεία των ανασφάλιστων πολιτών από την προσωρινή ή μόνιμη διακοπή της φαρμακευτικής τους αγωγής
Η οριζόντια λογική που αντιμετωπίζει η πολιτεία τα προβλήματα δημόσιας υγείας είναι συχνά αποκαρδιωτική και δημιουργεί ανεπανόρθωτες αρρυθμίες στην ευάλωτη ισορροπία του συστήματος.
Μετά την ανακοίνωση του Υπουργείου Υγείας για αναβολή της εφαρμογής του μέτρου και κατάρτιση καταλόγου εξαιρέσεων, προκύπτει ένα εύλογο ερώτημα σε ένα τόσο μεγάλο και ευαίσθητο κοινωνικό ζήτημα: μπορεί να υπάρχει πρόβλεψη εκ μέρους του Υπουργείου Υγείας για όλες τις υποπεριπτώσεις που θα πρέπει να εξαιρεθούν του μέτρου και αυτό θα μπορέσει να αποτυπώσει τις ανάγκες σε όλο το μήκος και το πλάτος της Επικράτειας; Είναι σε γνώση του Υπουργείου ότι σε μερικές ακριτικές περιοχές της χώρας, η παρουσία κρατικού ιατρού αναζητιέται με το κιάλι ;
Εάν το υπάρχον σύστημα καταγραφής των ανασφάλιστων πολιτών παρουσιάζει κενά με πιθανή συμμετοχή μη πραγματικών δικαιούχων, το κράτος οφείλει να επικαιροποιήσει το μητρώο μέσα σε μία εξελιγμένη ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Εάν υπάρχει υπερκατανάλωση υπηρεσιών και φαρμακευτικής δαπάνης, θα πρέπει να βρεθούν συστήματα ελέγχου της ταυτοπροσωπίας του ασθενή με χρήση ενός μοναδικού κωδικού pin (κατά αναλογία με το τραπεζικό σύστημα) και άμεση εφαρμογή διαγνωστικών και φαρμακευτικών πρωτοκόλλων.
Εάν έχουν δημιουργηθεί ισχυρά κίνητρα ανασφάλιστης συμπεριφοράς, θα πρέπει να δοθούν οικονομικά κίνητρα ένταξης των ανασφάλιστων στο ασφαλιστικό βίο.
Η αιτιολογική έκθεση για τη λήψη της συγκεκριμένης απόφασης αναφέρει τον «εξορθολογισμό των δαπανών». Και προκύπτουν πάλι εύλογα ερωτήματα: Έχει πραγματοποιηθεί η άσκηση για το πώς θα κινηθούν οι δαπάνες υγείας από την έλλειψη πρόληψης- διάγνωσης και θεραπευτικής ρύθμισης των χρόνιων νοσημάτων στον ανασφάλιστο πληθυσμό της χώρας μας; Έχει υπολογισθεί το κόστος της νοσηλείας των ασθενών από την απορρύθμιση τους; Έχουν υπολογισθεί οι επιπτώσεις του μέτρου στην οικονομία της χώρας;
Η πανδημία COVID-19 μας έφερε ένα δίδαγμα: ότι η δημόσια υγεία είναι υπέρτατο αγαθό και σημαντικότατος μοχλός ανάπτυξης και οικονομικής ευημερίας μίας χώρας. Η οικονομική στήριξη της δημόσιας υγείας βελτιώνει πολλούς δείκτες νοσηρότητας, μειώνει δραματικά τις δαπάνες υγείας και εκτοξεύει τους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας. Κάθε φορά που η πολιτεία αντιμετωπίζει τον χώρο της υγείας ως δαπάνη και όχι ως υπεραξία, σημαίνει δυστυχώς ότι το πάθημα δεν έγινε μάθημα.
*H Άννα Μαστοράκου, είναι Αντιπρόεδρος Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Πυρηνική Γιατρός, Πρόεδρος ΕΝΙ- ΕΟΠΥΥ