Το νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα «ΑΡΓΟΣ» και λοιπές διατάξει αποτελεί μιαν ήττα σε ηθικό και κοινωνικό επίπεδο. Μιαν ήττα που αφορά όλη την κοινωνία που διατείνεται ότι είναι πολιτισμένη και αντιμετωπίζει τα ζώα συντροφιάς ως έμβια και συναισθανόμενα όντα και παρέχει σε αυτά την μέγιστη δυνατή προστασία.
*Γράφει ο Ευάγγελος Παλαιοδήμος
Και ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Η προστασία των ζώων συντροφιάς αφορά όλο το πλαίσιο διαχείρισης των ζώων: πως αποκτάται ένα ζώο; ποιος είναι αρμόδιος για τις υιοθεσίες; πότε, πως, και από ποιόν αφαιρείται ένα ζώο; που παραδίδεται;
Και το πιο σημαντικό: πώς διασφαλίζουμε την ιχνηλασιμότητα για την αποτελεσματικότερη προστασία τους; Επομένως το μεγάλο ζήτημα είναι ποιος έχει την ευθύνη και την αρμοδιότητα προστασίας. Η επίσημη πολιτεία και τα αρμόδια όργανα της ή διάφοροι πολίτες, σωματεία ακόμη και εθελοντές;
Σε όλα τα παραπάνω έχουν απαντήσει επαρκώς οι οδηγίες του παγκόσμιου οργανισμού για την υγεία των ζώων και η ευρωπαϊκή σύμβαση για την προστασία των ζώων συντροφιάς που οφείλουμε να εφαρμόζουμε.
Οι νόμοι 3170/2003 και Ν4039/12 ήταν πρωτοποριακοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο διότι ως κοινωνία επιλέξαμε τον δύσκολο δρόμο της προστασίας των ζώων ως κυρίαρχη αξία σε κάθε τομέα της διαχείρισης των ζώων συντροφιάς. Ειδικά για τα αδέσποτα επιδιώξαμε με γνώμονα την προστασία μέσω της περισυλλογής, της περίθαλψης, της στείρωσης, της καταγραφής και σήμανσης και της υπεύθυνης υιοθεσίας την μείωση του αριθμού των αδέσποτων ζώων συντροφιάς, καταργώντας παράλληλα την ευθανασία και την ασυλοποίηση.
Ας μην λησμονούμε τις γνωμοδοτήσεις του ΝΣΚ με αριθμό 130/2013 και 200/2018 σύμφωνα με τις οποίες η φροντίδα πρέπει να ασκείται από τους δημοσίους φορείς με την εποπτεία των Υπηρεσιών τους, ώστε να είναι συστηματική και όχι περιστασιακή και ως χώροι διαχείρισης και φροντίδας των αδέσποτων ζώων, ορίστηκαν κατά κύριο λόγο τα καταφύγια που έχουν τις ελάχιστες προδιαγραφές και πληρούν τις προϋποθέσεις λειτουργείας των ενδιαιτημάτων με σκοπό να διασφαλιστεί η με συστηματικό, επιστημονικό και εν τέλει, αποτελεσματικό τρόπο η διαφύλαξη της υγείας των ζώων.
Σαφέστατος στόχος του νέου πλαισίου για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα «ΑΡΓΟΣ» είναι η με κάθε τρόπο εξαφάνιση των αδέσποτων ζώων από τους δρόμους, αδιαφορώντας για την προστασία.
Και πως μπορεί να γίνεται λόγος για προστασία όταν:
• Προωθείται ο μόνιμος εγκλεισμός και η ασυλοποίηση των αδέσποτών ζώων σε καταφύγια το οποίο ίσχυε πριν από το 2003.
• Τα εγκαταλειμμένα – αδέσποτα θα περισυλλέγονται εν είδει αντικειμένων και θα τα διαχειρίζονται ιδιώτες κατά το δοκούν χωρίς να μεσολαβεί ή να εποπτεύει καμιά αρμόδια αρχή. Με αυτό τον τρόπο φυσικά ενθαρρύνονται και οι παράνομες εισαγωγές και το εμπόριο των ζώων συντροφιάς αφού κάθε ιδιώτης που θα αγοράζει από παράνομο έμπορο θα καταγράφει το ζώο συντροφιάς στην βάση ως ανεύρεση ημίαιμου αδέσποτου ζώου, αφού όσα ζώα δεν έχουν πιστοποιητικό καθαροαιαμίας θεωρούνται ημίαιμα.
• Η προστασία που παρέχει η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προστασία των Ζώων θα αφορά μόνο τα ζώα συντροφιάς που διατηρούνται σε καταφύγια που υιοθετούν ζώα στο εξωτερικό
• Καταργείται όλη η ισχύουσα νομοθεσία για τα καταφύγια η οποία παρείχε ένα υψηλό επίπεδο προστασίας και θεσπίζονται διαφορετικά και ελαστικότερα κριτήρια λειτουργίας των καταφυγίων και δια αυτού του τρόπου επιτυγχάνεται η νομιμοποίηση χώρων στους οποίους όχι μόνο δεν προστατεύονται τα ζώα, αλλά οι συνθήκες διατήρησής τους συνιστούν παράβαση κανόνων ευζωίας
• Νομιμοποιείται ο συλλέκτης ζώων και ο επαγγελματίας φιλόζωος (ο οποίος ζει από τη φιλοζωία) με την εισαγωγή της έννοιας του αναδόχου, δηλαδή ενός προσώπου που θα διαχειρίζεται εν λευκώ αδέσποτα και δεσποζόμενα με ελάχιστες ευθύνες επωφελούμενος από δημοτικούς και κρατικούς πόρους.
• Όταν σε ευρωπαϊκό επίπεδο η βασική κατεύθυνση για την προστασία των ζώων συντροφιάς είναι σήμανση και καταγραφή και τελικά η ιχνηλασιμότητα, στην χώρα μας θεσπίζεται η δυνατότητα διαγράφης στοιχείων ζώων από το μητρώο, διευκολύνοντας δια αυτού του τρόπου την παράνομη απόκτηση και διακίνηση ζώων συντροφιάς.
• Ο τρόπος αδειοδότησης των ερασιτεχνών εκτροφέων συμβάλλει οι παράνομοι επαγγελματίες εκτροφείς να εμφανίζονται ως ερασιτέχνες οι οποίοι θα αδειοδοτούνται από το επαγγελματικό σωματείο τους και δεν θα ελέγχονται από καμία αρμόδια αρχή.
Όλα τα παραπάνω σκιαγραφούν την μεγάλη εικόνα που αναδείχθηκε μέσα από την κοινοβουλευτική διαδικασία, από τους φορείς και τα κόμματα.
Είναι ηλίου φαεινότερο ότι απώτερος σκοπός της μεταφοράς αρμοδιότητας των ζώων συντροφιάς σε υπουργείο άσχετο με το αντικείμενο, ήταν η χωρίς εμπόδια σύνταξη και εισαγωγή στην Βουλή τέτοιων διατάξεων.
Η αύξηση της χρηματοδότησης των Δήμων για την διαχείριση των αδέσποτων ζώων θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω συνεργασιών και συναρμοδιότητας όπως έχει ήδη έχει γίνει με επιτυχία με το πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ii που αφορούσε την χρηματοδότηση των καταφυγίων.
Επίσης δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής ότι η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου πραγματοποιήθηκε με σπουδή και χωρίς ευρεία διαβούλευση με όλους τους εμπλεκομένους, την στιγμή κατά την οποία μέσω της ψηφιακής υπηρεσίας παρακολούθησης της διαχείρισης των αδεσπότων ζώων συντροφιάς από τους Δήμους (στο πλαίσιο της βάσης δεδομένων του ΥΠΑΑΤ), άρχισε να ασκείται αποτελεσματική εποπτεία στους Δήμους ως προς τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων και τη χρηματοδότησή τους.
Είναι ξεκάθαρο ότι πληθώρα των διατάξεων του νέου πλαισίου έρχονται σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή σύμβαση για την προστασία των ζώων συντροφιάς η οποία έχει υπερνομοθετική ισχύ και παρέχουν κατώτερο επίπεδο προστασίας Ως εκ τούτου για εμάς όλες αυτές οι διατάξεις καθίσταται άκυρες και η εφαρμογή τους παράνομη.
Η Ομοσπονδία Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδας θα εξαντλήσει όλα τα νόμιμα μέσα σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους νόμους και με όπλο την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προστασία των ζώων συντροφιάς θα καταργήσουμε όλες τις επαχθείς για τα ζώα συντροφιάς διατάξεις.
*Ο Ευάγγελος Παλαιοδήμος είναι πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ζωοφιλικών Σωματείων Ελλάδας
