Μια δίκη πρωτοφανής, μια δίκη σε live streaming, μια δίκη που καθήλωσε το παγκόσμιο τηλεοπτικό κοινό για περισσότερο από έξι εβδομάδες. Μια δίκη που έκανε εκατομμύρια ανθρώπους να παρακολουθούν με αμείωτο ενδιαφέρον τη διαδικασία που μεταδιδόταν ζωντανά στο διαδίκτυο.
Και καθώς οι εβδομάδες περνούσαν μια δίκη που άρχισε να θυμίζει ντέρμπι σε κλίμα έντονα φορτισμένο. Δικηγόροι και μάρτυρες και από τις δύο πλευρές προσπαθούσαν με τεράστιο ζήλο να γείρουν τη ζυγαριά υπέρ του ενός ή του άλλου. Μια δίκη που τελικά παρά την αδιαμφισβήτητη νίκη του Τζόνι Ντεπ όπως την χαρακτήρισε και η Daily Mail, η αλήθεια της κρυβόταν σε αυτό που σημείωσε ένας από τους λίγους αμερόληπτους παρατηρητές (η σύμβουλος γάμου που παρακολουθούσε τον Τζόνι Ντεπ και την Αμπερ Χερντ) η οποία τόνισε πως η σχέση χαρακτηριζόταν από «αμοιβαία κακοποίηση».
Παρ’ όλα αυτά, η δήλωση της Άμπερ Χερντ αμέσως μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος της πολύκροτης δίκης πως…«είμαι απογοητευμένη με το τι σημαίνει αυτή η ετυμηγορία για άλλες γυναίκες. Είναι οπισθοδρόμηση. Γυρίζει το ρολόι πίσω, σε μια εποχή που μια γυναίκα που μίλησε, και μίλησε ανοιχτά, θα μπορούσε να ντροπιαστεί και να ταπεινωθεί δημόσια» ξεσήκωσε αυτόματα ένα τεράστιο κύμα ανησυχίας από άκρη σε άκρη της υφηλίου με το ερώτημα να συμπυκνώνεται στο «κινδυνεύει από αυτή την εξέλιξη το #ΜeΤoo;»
«Οι περισσότερες φεμινίστριες αλλά και πολύς άλλος κόσμος ανησυχούν πως το #ΜeΤoo κινδυνεύει υπό την έννοια ότι πολλοί άντρες και ειδικά αυτοί που ανήκουν στην ομάδα που αποκαλούμε “τοξικές αρρενωπότητες” θα χρησιμοποιήσουν την εξέλιξη της δίκης για να υποστηρίξουν ότι οι γυναίκες είναι κακές και αυτοί τα θύματα» ξεκινά να εξηγεί στο Newsbeast η Μαρία Χριστίνα Σμυρναίου, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας και ανάμεσα σε άλλα και εκπαιδευθείσα στο τραύμα, στη θεραπεία ζεύγους και οικογένειας αλλά και στην ενδοοικογενειακή βία.
Όπως γλαφυρά συνεχίζει να μας περιγράφει η κα Σμυρναίου: «Αυτοί οι άντρες περίμεναν πως και πως την ήττα της Χερντ στην γωνία και τώρα έχουν στήσει ένα ξέφρενο πάρτι. Το αποτέλεσμα της δίκης δεν μπορεί όμως να καταρρίψει την αλήθεια που ήδη γνωρίζουμε από όλες τις έρευνες- το συντριπτικό ποσοστό των ανθρώπων που δέχονται κακοποίηση είναι οι γυναίκες. Οι άντρες είναι που μπαίνουν συνηθέστερα στο ρόλο του κακοποιητή.
Το αποτέλεσμα αυτής της δίκης έρχεται και πατάει επίσης σε μια ήδη κακή βάση που θέλει τις γυναίκες που καταγγέλλουμε τις κακοποιήσεις μας να λέμε ψέματα. Αυτή η απόφαση ανοίγει λοιπόν τον δρόμο για ακόμα περισσότερες αμφιβολίες και αμφισβητήσεις. Οι γυναίκες έχουν βιώσει μακροχρόνιες καταπιέσεις και αδικίες, καταπιέσεις που μετράνε αιώνες και τώρα βρισκόμαστε σε ένα timing που πρέπει η φωνή τους να ακουστεί δυνατά για να εξομαλυνθούν οι ανισότητες ανάμεσα στα φύλα- κοινωνικές, οικονομικές, δικαιωματικές κτλ. Το κλίμα που διαμορφώνεται όμως είναι επικίνδυνο.
«Και φυσικά, παίζει το ρόλο του το ότι ο Ντεπ προσήλθε στη δίκη με πολλά περισσότερα χρήματα- είχε μια καλή νομική ομάδα, με τέσσερις μάλιστα νομικούς, έφερε πολλούς μάρτυρες κτλ. Η αλήθεια όμως παραμένει: κατάφερε να αποδείξει ότι η Χερντ δεν είπε όλη την αλήθεια».
«Αποδείχτηκε ότι ο κύριος κακοποιητής ήταν η Χερντ και αυτό πρέπει οι γυναίκες να μπορούν να το παραδεχτούν»
Η παραπάνω φράση της κας Σμυρναίου είναι κατά την ίδια, μια νευραλγική παραδοχή που πρέπει να κάνει το κίνημα του #ΜeΤoo όσο και αν αυτή τη στιγμή βάλλεται.
Όπως μας εξηγεί η ίδια: «πρέπει να γίνει σαφές ότι αποδείχτηκε πως ο κύριος κακοποιητής στη σχέση Ντεπ-Χερντ ήταν η Χερντ. Το δικαστήριο αποφάσισε ότι η ίδια έλεγε ψέματα για την κακοποίηση της. Στο ίδιο δικαστήριο φάνηκε φυσικά ότι και ο ίδιος ο Ντεπ εμφάνιζε επιθετικές συμπεριφορές αλλά δεν γνωρίζουμε αν αυτές ήταν στο πλαίσιο της αποκαλούμενης αντιδραστικής βίας (reactive abuse) μια βία που έρχεται ως αυτοπροστασία σε αυτή που έχεις δεχτεί δηλαδή. Φυσικά, ο Τζόνι Ντεπ δεν ήταν Άγιος μέσα σε αυτή τη σχέση, είχε αυτοκαταστροφικές και κακοποιητικές συμπεριφορές και φυσικά είμαστε επιφυλακτικοί μαζί του. Παρ’ όλα αυτά δεν φαίνεται να έχει τα στοιχεία ενός κατά συρροή κακοποιητή όπως τον περιέγραφε η Χερντ».
«Το παραπάνω είναι κάτι που πρέπει οι γυναίκες να μπορούμε να παραδεχόμαστε. Να παραδεχόμαστε ότι ναι, μπορεί η Χερντ να είναι η περίπτωση που ανήκει στο μικρό ποσοστό των ψευδών καταγγελιών, σε αυτό το 4%. Μια ψευδής καταγγελία μπορεί να προέρχεται και από γυναίκα».
Κατά την κα Σμυρναίου η απώλεια της εμπιστοσύνης από τη μεριά των γυναικών απέναντι στη Δικαιοσύνη και στο ακόμα πατριαρχικό κοινωνικό σύστημα λόγω συσσωρευμένων, πολυετών αδικιών θα είναι ένα εμπόδιο για το κίνημα αν οι γυναίκες οχυρωθούν πεισματικά πίσω από αυτά.
Φυσικά, το πεδίο παραμένει άκρως ολισθηρό και το ζήτημα ιδιαίτερα σύνθετο, όμως οι γυναίκες όπως σημειώνει και η κα Σμυρναίου πρέπει να μπορούν να βλέπουν καταστάσεις σαν και αυτές με σφαιρικό τρόπο.
Το στοίχημα είναι δύσκολο μιας και οι αντίθετες δυνάμεις πιέζουν με τοξικό τρόπο προς την «οχύρωση» των γυναικών. Όπως μας εξηγεί η ίδια: «ας δούμε τη μεγάλη επίθεση που έχουν εξαπολύσει απέναντι στην Χερντ πολλά media σε όλο τον κόσμο όπως φυσικά και οι φανς του ηθοποιού στα social media. Είναι μια επίθεση απόλυτα καταδικαστέα. Το ότι δεν αποδείχτηκαν οι ισχυρισμοί της Χερντ δε σημαίνει ότι η ίδια μπορεί να γίνει το “σφουγγάρι” ενός παγκόσμιου χλευασμού και υποτίμησης ή να δέχεται τον οχετό μίσους που δέχεται».