Ανησυχία και φόβο έχει προκαλέσει στους παρατηρητές το ενδεχόμενο ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι οικονομικές του συνέπειες να συμβάλλουν ενεργά στην ανασυγκρότηση του Ισλαμικού Κράτους.
Τον Φεβρουάριου του 2022 και ειδικότερα στην αρχή του μήνα, κατά τη διάρκεια αμερικανικής επιδρομής στη βόρεια Συρία, ο αρχηγός του Ισλαμικού Κράτους Αμπού Ιμπραχίμ αλ-Κουρέισι πυροδότησε εκρηκτικό μηχανισμό με αποτελέσμενα να σκοτωθεί ο ίδιος και η οικογένειά του. Λίγες μόνο ημέρες αργότερα ο ISIS ο οποίος κάποτε ήλεγχε το ενα τρίτο της Συρίας και του Ιράκ προανήγγειλε μια «ευλογημένη εκστρατεία εκδίκησης» καλώντας τους υποστηρικτές του να εκμεταλλευτούν το γεγονός ότι η προσοχή των «απίστων» είναι στραμμένη στην Ουκρανία.
Μπορεί η έκκληση να μην έχει ακόμη εισακουστεί στην Ευρώπη, όμως ορισμένοι δεν μπορούν να κρύψουν όπως μεταδίδει σε σχετικό της ρεπορτάζ η Deutsche Welle την ανησυχία τους.
Γιατί θεωρείται πρόσφορο έδαφος η κοινωνική αναταραχή
Μεταξύ όσων αισθάνονται ανήσυχοι για την ανασυγκρότηση του Ισλαμικού Κράτους είναι ο αρχισυντάκτης της αιγυπτιακής αλ-Αχράμ Εζάτ Ιμπραχίμ Γιούσεφ, ο οποίος πρόσφατα προειδοποίησε ότι τρομοκράτες ίσως επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν «ένα νέο κύμα κοινωνικής αναταραχής που θα πυροδοτήσει το υψηλό κόστος διαβίωσης σε κοινωνίες, οι οποίες επλήγησαν από την πανδημία και τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ουκρανία».
Την ίδια στιγμή κώδωνα του κινδύνου έκρουσε από την πλευρά του και ο Αραβικός Σύνδεσμος, με τον πρόεδρό του Άχμαντ αμπουλ Γέιτ να προειδοποιεί για παρόμοιες «παρενέργειες» λόγω του πολέμου αλλά επίσης και λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Η μεγαλύτερη ανησυχία θεωρείται το γεγονός ότι όσο ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται, οι συνέπειές του θα διαλύσουν χώρες όπως ο Λίβανος, η Συρία, η Υεμένη, η Τυνησία και η Λιβύη, που ήδη υποφέρουν από ελλείψεις σιτηρών, διαρκώς διογκούμενες τιμές καυσίμων και τροφίμων και πληθωρισμό. Όλα αυτά την ώρα που και οι ΜΚΟ έχουν επικεντρώσει τις προσπάθειές τους στην αρωγή των Ουκρανών.
Τα οικονομικά προβλήματα
Ίσως για κάποιους στις παραπάνω χώρες η ένταξη στο Ισλαμικού Κράτους αποτελεί μια ύστατη λύση στην προσπάθεια να επιβιώσουν. Το ίδιο είχε συμβεί άλλωστε και το 2015, όταν νεαροί μουσουλμάνοι άφηναν κατά χιλιάδες πίσω τους την Ευρώπη ή τη Βόρειο Αφρική για να πολεμήσουν σε Ιράκ και Συρία.
«Στην Τυνησία, τα προβλήματα που οδήγησαν τόσους νεαρούς άνδρες να ενταχθούν στο Ισλαμικό Κράτος ήταν οικονομικής φύσης» επισημαίνει η Αν Σπέκχαρντ από το Διεθνές Κέντρο για τη Μελέτη του Βίαιου Εξτρεμισμού (ICSVE). «Το Ισλαμικό Κράτος πρόσφερε εργασία επί πληρωμή, δωρεάν στέγαση και γυναίκες για γάμο ή ως σκλάβες του σεξ, σε νεαρούς που στη χώρα τους στερούνταν χρημάτων, εργασίας και ευκαιριών» συμπληρώνει.
Το ICSVE κάνει λόγο για μαρτυρίες ακόμη και σήμερα, από την Τρίπολη του Λιβάνου και από το Αφγανιστάν, ότι το Ισλαμικό Κράτος και οργανώσεις προσκείμενες σε αυτό στρατολογούν νεαρούς προσφέροντας έως και 500 δολάρια το μήνα. «Παράγοντες όπως η ανεργία και η αύξηση των τιμών βασικών αγαθών τροφοδοτούν το αίσθημα της απελπισίας, της οργής και της επιθυμίας κάποιου να μεταθέσει την ευθύνη σε κάποια ξεκάθαρη αιτία», προσθέτει η Σπέκχαρντ.
Συρρικνωμένο το Ισλαμικό Κράτος
Την ίδια στιγμή άλλοι εμφανίζονται πιο καθησυχαστικοί. Πράγματι η πολιτική αστάθεια και τα κενά εξουσίας τροφοδότησαν το Ισλαμικό Κράτος στο παρελθόν. Η οργάνωση μάλιστα είχε εξαπολύσει παρόμοιες απειλές κατά το ξέσπασμα της πανδημίας, ότι η παγκόσμια υγειονομική κρίση θα εξαντλήσει τους πόρους των εχθρών της, οδηγώντας σε χαλάρωση των μέτρων ασφαλείας και ανοίγοντας ευκαιρίες για αντεπίθεση.
Στη σημερινή μορφή του ωστόσο, το Ισλαμικό Κράτος δεν θυμίζει σε τίποτα τους σαλαφιστές που κήρυξαν την ίδρυση χαλιφάτου.
«Στη χειρότερη περίπτωση, ο πόλεμος στην Ουκρανία ίσως προδιαθέτει περισσότερους ανθρώπους να πιστέψουν στο Ισλαμικό Κράτος», εκτιμά ο μελετητής του ISIS και διευθυντής ερευνών στη βρετανική ExTrac Τσάρλι Γουίντερ. «Το θεωρώ όμως ιδιαίτερα απίθανο να δούμε μια κινητοποίηση ή κάτι ανάλογης κλίμακας με όσα είδαμε τα προηγούμενα χρόνια» επισημαίνει κλείνοντας.
