Το γύρο του διαδικτύου κάνει τις τελευταίες ώρες ένα βίντεο το οποίο δείχνει φρικτές εικόνες με φερόμενους Ουκρανούς στρατιώτες να έχουν αιχμαλωτίσει κάποιους άνδρες με στρατιωτικές στολές και οι οποίοι φέρεται να είναι Ρώσοι και τους οποίους στη συνέχεια βασανίζουν, πυροβολούν και δολοφονούν.
Το βίντεο μπορείτε να το δείτε εδώ – Προσοχή πολύ σκληρές εικόνες.
Οι ουκρανικές αρχές ερευνούν το βίντεο που, όπως υποστηρίζεται, δείχνει Ουκρανούς στρατιώτες να πυροβολούν Ρώσους αιχμαλώτους πολέμου στα πόδια πριν τους σκοτώσουν.
Το βίντεο που κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αφού εμφανίστηκε για πρώτη φορά τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής (27 Μαρτίου) έκτοτε, έχει αναδημοσιευτεί ευρέως από φιλορωσικούς λογαριασμούς σε διάφορες πλατφόρμες. Τα μεγαλύτερα δίκτυα του εξωτερικού όπως το BBC, το Euronews και ο Guardian από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία προσπαθούν να επιβεβαιώσουν την εγκυρότητα των εικόνων που δημοσιεύονται και από τη ρωσική και από την ουκρανική πλευρά.
Ο αρχηγός των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων Valerii Zaluzhnyi δήλωσε ότι η Ρωσία «σκηνοθετεί και διανέμει στημένα βίντεο» προκειμένου να δυσφημίσει τη μεταχείριση των Ρώσων κρατουμένων από την Ουκρανία. Ωστόσο, ο Oleksiy Arestovych, σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου, Volodymyr Zelensky, δήλωσε ότι θα υπάρξει άμεση έρευνα και πρόσθεσε: «Θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όλους τους στρατιωτικούς μας, τους πολίτες και τις αμυντικές μας δυνάμεις ότι η κακοποίηση αιχμαλώτων πολέμου είναι έγκλημα πολέμου».
Το BBC αναλύει το βίντεο, αλλά δεν έχει καταφέρει ακόμη να το επαληθεύσει ανεξάρτητα. Καθώς συνεχίζουν να εξετάζουν το υλικό, ας δούμε τι έχουμε μάθει μέχρι στιγμής.
Τι δείχνει το υλικό;
Το υλικό το οποίο περιλαμβάνει πολύ σκληρές εικόνες υποτίθεται ότι δείχνει έναν αριθμό αιχμαλώτων στρατιωτών που βρίσκονται στο έδαφος. Ορισμένοι έχουν σακούλες πάνω από τα κεφάλια τους και πολλοί φαίνεται να αιμορραγούν από πληγές στα πόδια. Δεν είναι σαφές πώς ή πότε τραυματίστηκαν.
Οι αιχμάλωτοι ερωτώνται από τους απαγωγείς τους, ρωτώντας τους για τις μονάδες τους και τις δραστηριότητές τους στην περιοχή. Κάποια στιγμή, τρεις άνδρες βγαίνουν από ένα όχημα και πυροβολούνται στα πόδια από έναν στρατιώτη.
Πού γυρίστηκε;
Μέχρι το βράδυ της Κυριακής, ένας χρήστης του Twitter είχε προτείνει ότι το βίντεο γυρίστηκε σε ένα εργοστάσιο γαλακτοκομικών προϊόντων στη Malaya Rohan, νοτιοανατολικά του Χάρκοβο. Το BBC χρησιμοποίησε εργαλεία γεωγραφικού εντοπισμού για να επιβεβαιώσει την τοποθεσία. Η περιοχή είχε πρόσφατα ανακαταληφθεί από τα ουκρανικά στρατεύματα από τις ρωσικές δυνάμεις.
Πότε γυρίστηκε;
Το βίντεο δεν έχει σφραγίδα ώρας ή ημερομηνίας και δεν υπάρχουν διαθέσιμα μεταδεδομένα που θα μας επέτρεπαν να προσδιορίσουμε πότε ακριβώς γυρίστηκε. Όμως οι ματιές στον ουρανό δείχνουν καθαρές συνθήκες και το έδαφος είναι στεγνό.
Οι μετεωρολογικές αναφορές από την περιοχή του Χάρκοβο υποδηλώνουν ότι το βίντεο θα μπορούσε να έχει γυριστεί το Σάββατο 26 Μαρτίου. Ο καιρός την Παρασκευή και το Σάββατο ήταν ξηρός, ηλιόλουστος αλλά κρύος, ενώ κατά τη διάρκεια της νύχτας μεταξύ Σαββάτου και Κυριακής καταγράφηκε μια ελαφριά βροχή στην περιοχή.
Κοιτάζοντας τη θέση του ήλιου σε ορισμένα από τα καρέ του βίντεο, υποδηλώνει ότι το υλικό θα μπορούσε να έχει γυριστεί τις πρώτες πρωινές ώρες της ημέρας.
Τι ακούγεται να λέγεται;
Οι αιχμάλωτοι ανακρίνονται στα ρωσικά. Ένας ειδικός σε θέματα γλωσσών του BBC Monitoring λέει ότι η προφορά των στρατιωτών που ρωτάνε «είναι σύμφωνη με αυτό που θα περίμενε κανείς από Ουκρανούς που μιλούν ρωσικά».
Ένας άλλος εμπειρογνώμονας επιβεβαίωσε ότι φαίνεται να έχουν ανατολικοουκρανική προφορά, επισημαίνοντας τη χρήση της λέξης «hovorit» («μιλούν») αντί της ρωσικής «govorit». Κάποια στιγμή, ένας από τους αιχμαλώτους κατηγορείται ότι βομβάρδισε το Χάρκοβο, ένας άλλος ερωτάται για την εθνικότητά του και απαντά ότι είναι Αζέρος (όχι Ρώσος).
Ένας από τους αιχμαλώτους λέει ότι υπηρετεί στο Biskvitne, το οποίο βρίσκεται κοντά στο χωριό Malaya Rohan και στο γαλακτοκομείο που έχουμε εντοπίσει.
Ποιοι είναι οι στρατιώτες;
Η προφορά των αιχμαλώτων συνάδει με το ότι πρόκειται για Ουκρανούς από τα ανατολικά της χώρας. Αυτό, ωστόσο, δεν επιβεβαιώνει ότι πρόκειται για Ουκρανούς στρατιώτες – παραμένει πιθανό να είναι φιλορώσοι αυτονομιστές από την περιοχή αυτή.
Φοράνε επίσης στολές με μπλε περιβραχιόνια, όπως χρησιμοποιούνται από τις ουκρανικές δυνάμεις, αν και πάλι αυτό δεν είναι σε καμία περίπτωση πειστικό. Δεν είναι ορατά τα σήματα του συντάγματος ή άλλες μορφές ταυτότητας, γεγονός που καθιστά πολύ δύσκολη την αναγνώρισή τους.
Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου 26-27 Μαρτίου, αναρτήθηκε στο διαδίκτυο ένα βίντεο που δείχνει τις δραστηριότητες της μονάδας Kraken, η οποία συνδέεται με την ακροδεξιά πολιτική ομάδα National Corps. Το BBC εντόπισε γεωγραφικά το υλικό από αυτό το βίντεο στο χωριό Vilkhivka, 5,6 χιλιόμετρα από το Malaya Rohan. Ο καιρός είναι ομοίως ηλιόλουστος και ξηρός.
Η ομάδα δήλωσε ότι 30 Ρώσοι πιάστηκαν αιχμάλωτοι στο χωριό στις 25 Μαρτίου και το βίντεο του Kraken έχει πλάνα από αιχμάλωτους πολέμου δεμένους, με δεμένα τα μάτια και να μπαίνουν σε ένα φορτηγό σε ένα σημείο και να αναγκάζονται να τραγουδήσουν τον ουκρανικό εθνικό ύμνο σε ένα άλλο σημείο. Δεν υπάρχουν όμως πυροβολισμοί ή σοβαρή βία εναντίον τους.
Στο βίντεο με τους φερόμενους πυροβολισμούς στο γαλακτοκομείο, ένας από τους στρατιώτες περνάει κρατώντας ένα διακριτικό, καμουφλαρισμένο τουφέκι εφόδου.
Ο Nick Reynolds, στρατιωτικός εμπειρογνώμονας του Royal United Services Institute (RUSI), αναφέρει: «Μοιάζει με τον τρόπο με τον οποίο οι ουκρανικές SOF [ειδικές δυνάμεις] καμουφλάρουν τα τουφέκια εφόδου τους», μας είπε, «αλλά το όπλο μοιάζει διακριτικά διαφορετικό από οποιοδήποτε άλλο έχω δει».
Επισήμανε επίσης ότι και οι δύο πλευρές έχουν αιχμαλωτίσει όπλα η μία από την άλλη, οπότε είναι δύσκολο να είναι κανείς οριστικός σχετικά με το όπλο.
Ερωτήσεις σχετικά με τους πυροβολισμούς
Στο πιο ανησυχητικό σημείο του βίντεο, τρεις άνδρες φαίνεται να πυροβολούνται στα πόδια από κοντινή απόσταση με επιθετικό όπλο.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει προκληθεί συζήτηση σχετικά με το αν το βίντεο είναι γνήσιο ή σκηνοθετημένο, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει αρκετό αίμα, ενδείξεις τραυμάτων εξόδου ή φωνές και ουρλιαχτά από τα θύματα για να είναι αληθινό.
Το BBC έδειξε το βίντεο σε αρκετούς τραυματιοχειρουργούς και πρώην στρατιωτικούς γιατρούς, οι οποίοι έδωσαν τη γνώμη των εμπειρογνωμόνων τους, αλλά θέλησαν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. Ένας είπε ότι είχε περιθάλψει στρατιώτες που είχαν υποστεί τραύματα από πυροβολισμούς οι οποίοι δεν φώναζαν ή ούρλιαζαν και είπε ότι η έλλειψη αιμορραγίας σε ορισμένους από τους τραυματισμένους στρατιώτες θα μπορούσε να εξηγηθεί από το γεγονός ότι τους είχε εφαρμοστεί αιμοστατικός επίδεσμος (ορατός στο βίντεο).
Ο ίδιος είπε: «Η γνώμη μου είναι ότι το βίντεο δεν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί ως “ψεύτικο” με βάση μόνο τις εικόνες που είδαμε. Αυτό απαιτεί έρευνα για εγκλήματα πολέμου».
Ένας άλλος γιατρός δήλωσε: «Φαίνεται γνήσιο… αυτά ανταποκρίνονται στην περιγραφή των πυροβολισμών τιμωρίας στα άκρα».
