Η Φινλανδία αναμένεται να φέρει την Κυριακή στον πρωθυπουργικό θώκο έναν επιχειρηματία νεοφώτιστο στην πολιτική, τον Γιούχα Σιπίλα, ο οποίος θα επιφορτιστεί να βγάλει αυτή τη χώρα-μέλος της ευρωζώνης από έναν οικονομικό μαρασμό που διαρκεί τρία χρόνια.
Φαβορί για τη νίκη στις βουλευτικές εκλογές είναι το Κόμμα του Κέντρου, το οποίο αναδιοργανώθηκε μετά το πέρασμά του στην αντιπολίτευση στις εκλογές του 2011.
Ο Σιπίλα, ένας 53χρονος βουλευτής, υπόσχεται να εκσυγχρονίσει τη Φινλανδία όπως ανανέωσε το κόμμα του. Πολιτικός με μικρή εμπειρία, θέλει να διαλύσει την εντύπωση του μπλοκαρίσματος που αναδίδει η εκτελεστική εξουσία.
Η φιλοδοξία αυτού του πρώην επιχειρηματία, ο οποίος θεωρείται σοβαρός και επίμονος, είναι να δημιουργήσει 200.000 θέσεις εργασίας σε διάστημα μίας δεκαετίας σε μία χώρα που, χωρίς ανάπτυξη, βλέπει το ποσοστό της ανεργίας να ανεβαίνει με ανησυχητική ταχύτητα.
Η θλιβερή κατάσταση της οικονομίας και των δημόσιων οικονομικών ήταν το κύριο θέμα της προεκλογικής εκστρατείας. Ευνόησε τον Σιπίλα, ο οποίος μπόρεσε να επιβάλει το στιλ τού αποτελεσματικού, αν και όχι ιδιαίτερα επικοινωνιακού, ηγέτη.
«Οι άνθρωποι θέλουν αλλαγή και το Κέντρο έχει έναν νέο ηγέτη τον οποίο φαίνεται να εμπιστεύονται», δηλώνει η Γιουχάνα Αουνεσλουόμα, καθηγήτρια Πολιτικής Ιστορίας στο πανεπιστήμιο του Ελσίνκι.
Όμως με ποιον θα κυβερνήσει;
Η Φινλανδία διαθέτει ένα σύστημα απλής αναλογικής και μία πολιτική κουλτούρα συναίνεσης η οποία φέρνει στην εξουσία ετερόκλιτους συνασπισμούς. Και όλος ο κόσμος συμφωνεί σε ένα πράγμα: εκείνος του 2011, που περιελάμβανε στην αρχή έξι κόμματα και σήμερα τέσσερα, δεν λειτούργησε.
Για τους αντιπάλους του Κέντρου, το ζητούμενο θα είναι να συγκεντρώσουν το μάξιμουμ των ψήφων ώστε να εμφανιστούν σε θέση ισχύος τη στιγμή της διαπραγμάτευσης κυβερνητικών χαρτοφυλακίων.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που μετέδωσε σήμερα η δημόσια τηλεόραση Yie, τρεις σχηματισμοί μάχονται στήθος με στήθος για τη δεύτερη θέση: οι συντηρητικοί του πρωθυπουργού Αλεξάντερ Στουμπ (16,9%), ένα αντιπολιτευόμενο δεξιό ευρωσκεπτικιστικό κόμμα, οι Αληθινοί Φινλανδοί (16,7%) και οι σοσιαλδημοκράτες του υπουργού Οικονομικών Άντι Ρίνε (15,1%).
Η σύνθεση του συνασπισμού θα εξαρτηθεί κυρίως από την κατανομή των εδρών του κοινοβουλίου. Όμως ο Σιπίλα αναμένεται να αρνηθεί τη συνεργασία τόσο με τους συντηρητικούς όσο και με τους σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι θεωρούνται οι κύριοι υπεύθυνοι για την αποτυχία της απερχόμενης κυβέρνησης. Και το κεντρώο κόμμα των σουηδόφωνων αναμένεται να ακολουθήσει τη συνήθειά του να εντάσσεται σε όλους τους συνασπισμούς.
Κατά τα λοιπά, οι επιλογές παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ανοικτές. Οι διαπραγματεύσεις των πολιτικών επιτελείων στο Ελσίνκι αναμένεται να κρατήσουν πολλές εβδομάδες.
Στη συνέχεια, «η κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει αμέσως πολλές αποφάσεις», προβλέπει η Αουνεσλουόμα.
Πώς θα επανέλθει κάτω από το 3% του ΑΕΠ το έλλειμμα του προϋπολογισμού ταυτόχρονα με την ενθάρρυνση των επενδύσεων και της δημιουργίας επιχειρήσεων; Τι θα γίνει με τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας που ξεκίνησαν οι συντηρητικοί και έμεινε πίσω; Πώς θα μεταρρυθμιστούν οι τοπικές συλλογικότητες οι οποίες θεωρούνται συχνά φρένο στις αλλαγές που προωθούνται από την πρωτεύουσα; Με δυο λόγια: πώς θα ξαναδοθεί η εμπιστοσύνη σε μία γηράσκουσα χώρα;
«Η κυβέρνηση πρέπει να σκεφθεί τι μπορεί να κάνει προκειμένου να βοηθήσει τις φινλανδικές επιχειρήσεις να διευθετήσουν όλα τα τρέχοντα προβλήματά τους, να ανανεώσει τις οικονομικές δομές και να αυξήσει την παραγωγικότητα, ξαναφέρνοντας τη Φινλανδία στον δρόμο όπου βρισκόταν πριν από την αρχή της οικονομικής κρίσης», συνοψίζει η πολιτειολόγος.
Τα αποτελέσματα των εκλογών αναμένεται να παρακολουθήσουν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι Βρυξέλλες, καθώς η Φινλανδία ήταν ένα από τα πλέον επιφυλακτικά μέλη –αν όχι η πιο επιφυλακτική χώρα της ευρωζώνης– σχετικά με τη χρηματοδότηση της Ελλάδας τα τελευταία πέντε χρόνια.
Το Κέντρο έχει μία ορισμένη ευρωσκεπτικιστική παράδοση την οποία ο πραγματιστής Σιπίλα προσπάθησε να μετριάσει, βοηθούμενος από τον πρώην Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Όλι Ρεν.
Όσο για τους Αληθινούς Φινλανδούς, με την ελπίδα να ανέλθουν στην εξουσία, έχουν βάλει στην αναμονή την αντι-μεταναστευτική ρητορεία τους, αλλά έχουν θέσει τον ευρωσκεπτικισμό στον πυρήνα του προγράμματός τους. Ως εκ τούτου, μία κυβέρνηση των δύο κομμάτων μπορεί να εμφανιστεί απαιτητική στις διαπραγματεύσεις με την Αθήνα, σημειώνει το Γαλλικό Πρακτορείο.
Ο Γιαν φον Γκέριχ, οικονομολόγος στην τράπεζα Nordea, εκτιμά ωστόσο πως ο Σιπίλα δεν θα θελήσει να αρχίσει τη θητεία του προκαλώντας μία σοβαρή κρίση για την ΕΕ.
«Καθώς διαφαίνεται ένα τρίτο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας, η Φινλανδία θα είναι αυτή που θα το μπλοκάρει; Πιθανότητα όχι», γράφει.