Η πλαστογραφία έργων τέχνης είναι τόσο δημοφιλής και πάει τόσο παλιά στην ιστορία που θεωρείται σύγχρονη της ίδιας της τέχνης αυτής καθ’ αυτής. Χρονολογείται περισσότερο από δύο χιλιάδες χρόνια. Μερικοί από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του κόσμου, όπως ο Ντα Βίντσι και ο Πικάσο, έχουν δημιουργήσει πολυπόθητα έργα τέχνης που οι εξαιρετικά πλούσιοι πληρώνουν υπέρογκα ποσά για να τα έχουν στις συλλογές τους. Η πλαστογραφία έργων τέχνης είναι μια κερδοφόρα επιχείρηση και κάποιος αρκετά έξυπνος μπορεί να φύγει με εκατομμύρια σε κέρδη.
Ορισμένες πλαστογραφίες είναι αρκετά αθώες, συνήθως δημιουργούνται από μαθητές που αντιγράφουν έναν δάσκαλο. Μερικές απομιμήσεις δημιουργούνται με μοναδικό σκοπό να ξεγελάσουν κάποιον ώστε να πιστέψει ότι ήταν η πραγματική εικόνα. Ενώ η πλαστογραφία τέχνης μπορεί να είναι κερδοφόρα, οι σύγχρονες τεχνικές έχουν κάνει την αναγνώρισή τους πολύ πιο εύκολη.
Ας δούμε 3 από τα πιο ακριβά ψεύτικα έργα τέχνης.
Ο πίνακας La Femme Au Chapeau Bleu του Πικάσο
Σύμφωνα με το Art Market Monitor, μία έμπορος έργων τέχνης ονόματι Tatiana Khan από το Λος Άντζελες φαίνεται να είχε στριμώξει γρήγορα έναν ανυποψίαστο αγοραστή. Ο πίνακας La Femme Au Chapeau Bleu του Πικάσο ανήκε στην πλούσια οικογένεια Forbes, ισχυρίστηκε η Khan. Το έργο αγοράστηκε γρήγορα από έναν συλλέκτη έργων τέχνης που πίστευε ότι το έργο του Πικάσο είχε αξία 5 εκατομμυρίων δολαρίων.
Αποκαλύφθηκε λίγα χρόνια αργότερα ότι ο πίνακας ήταν πλαστός. Ο ιδιοκτήτης μήνυσε την Khan επειδή εκτέλεσε ένα σχέδιο για να τον εξαπατήσει και προσέλαβε έναν καλλιτέχνη για να αντιγράψει το σχέδιο του Πικάσο από το 1901.
Η Khan φέρεται να είπε στην καλλιτέχνιδα Maria Apelo Cruz ότι ένας κλέφτης πήρε τον πραγματικό Πικάσο από έναν από τους πελάτες της. Ισχυρίστηκε ότι είχε ένα σχέδιο και χρειαζόταν ένα αντίγραφο για να πιάσει τον δράστη.
Η Khan έδωσε στην Cruz μια φωτογραφία του έργου τέχνης για να αντιγράψει και της πλήρωσε 1.000 δολάρια, σύμφωνα με την καταγγελία. Αμέσως μετά, η Khan φέρεται να πούλησε το σχέδιο για 2 εκατομμύρια δολάρια στον χρυσοθήρα τέχνης.
Ο Χριστός και οι μαθητές στο Emmaus, που αποδόθηκε στον Βερμέερ
Στη δεκαετία του 1940, ένας Ολλανδός καλλιτέχνης ονόματι Han Van Meegeren εξαπάτησε τον κόσμο της τέχνης με μία πλαστογραφία που θεωρείται ίσως το μεγαλύτερο σκάνδαλο τέχνης του εικοστού αιώνα. Ο Han Van Meegeren ήταν ένας ικανός ζωγράφος από μόνος του, αλλά οι αρχικοί του πίνακες δεν έπεισαν τους κριτικούς τέχνης. Σύμφωνα με το Austin Art Market, ο αποτυχημένος καλλιτέχνης σχεδίασε ένα έξυπνο σχέδιο για να επιδείξει τις ικανότητές του.
Αποφάσισε να αποδείξει το ταλέντο του σφυρηλατώντας πίνακες δημοφιλών Ολλανδών καλλιτεχνών του 17ου αιώνα. Οι καλύτεροι κριτικοί τέχνης και ειδικοί της εποχής αποδέχθηκαν τους πίνακες ως γνήσιους και ενίοτε εκλεκτούς. Η πιο επιτυχημένη πλαστογραφία του ήταν το Δείπνο στο Emmaus, το οποίο ακόμη και οι ειδικοί πίστευαν ότι ήταν πραγματικός Βερμέερ.
Πούλησε τον πλαστό Βερμέερ του στον στρατιωτικό ηγέτη των Ναζί Χέρμαν Γκέρινγκ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη σύλληψη του Van Meegeren, καθώς οι αξιωματούχοι πίστευαν ότι είχε πουλήσει ολλανδικά πολιτιστικά αγαθά στους Ναζί. Για να αποφύγει τη βαριά ποινή παραδέχτηκε ότι ήταν πλαστό. Ο Han Van Meegeren κατάφερε ακόμα να εξαπατήσει τους αγοραστές του για περισσότερα από 30 εκατομμύρια δολάρια πριν αποκαλυφθεί η εξαπάτησή του.
Ο πίνακας του Ντα Βίντσι που αγόρασαν οι Σαουδάραβες για 450 εκατομμύρια
Το 2017 σε μια δημοπρασία έργων τέχνης στη Νέα Υόρκη, μια ομάδα δισεκατομμυριούχων προσέφερε έναν πίνακα 500 ετών του Λέοναρντ Ντα Βίντσι που ονομάζεται Salvator Mundi. Η νικητήρια προσφορά ήταν περίπου 450 εκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας τον τον πιο ακριβό πίνακα στον κόσμο.
Οι New York Times αποκάλυψαν αργότερα ότι ο αγοραστής ήταν ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν.
Η σπανιότητα του πίνακα του πρόσφερε μια τόσο μεγάλη τιμή. Υπάρχουν λιγότεροι από 20 πίνακες του Ιταλού καλλιτέχνη της Αναγέννησης. Κανένας δεν είναι ιδιόκτητος και το κάθε έργο ανήκει σε ένα μουσείο.
Το διάσημο ισπανικό μουσείο τέχνης Prado υποβάθμισε τον πίνακα λέγοντας ότι «αποδόθηκε, εξουσιοδοτήθηκε ή εποπτευόταν από τον Ντα Βίντσι». Αυτοί οι ισχυρισμοί επαναλήφθηκαν αργότερα από τους επιμελητές στο Λούβρο στο Παρίσι. Το Λούβρο αποφάσισε να δηλώσει ότι ο πίνακας προέρχεται «από το εργαστήριο» του Ντα Βίντσι. Το μουσείο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ήταν έργο ενός μαθητή, και ο ίδιος ο δάσκαλος συνέβαλε μόνο μερικές πινελιές.
Η αποκάλυψη είναι πιθανό να έχει σημαντικό αντίκτυπο στην τιμή του πίνακα που αγοράστηκε αρχικά το 2005 για μόλις 1.175 δολάρια από έναν έμπορο έργων τέχνης της Νέας Υόρκης.
Οι ειδικοί προτείνουν ότι θα έπιανε περίπου 1,5 εκατομμύρια δολάρια εάν δημοπρατηθεί ξανά. Η αποκάλυψη είναι μια τεράστια γκάφα για τον Σαουδάραβα διάδοχο. Ο πίνακας φέρεται να είναι κρυμμένος σε αποθήκη στην Ελβετία.
