Οι θεωρίες συνωμοσίας για την κλιματική κρίση και οι απόπειρες χειραγώγησης των χρηστών σε 150 μη αγγλόγλωσσες εκδόσεις της συμμετοχικής εγκυκλοπαίδειας του web που εντόπισε το βρετανικό δίκτυο BBC, ίσως αναγκάσει τους ιθύνοντες της Wikipedia να βγάλουν… αγγελία για ικανούς λημματογράφους.
Στις αρχές του 2021 η Wikipedia γιόρτασε την 20ή επέτειό της, μια υπερεπιτυχημένη εικοσαετία γεμάτη διακρίσεις, αλλά και πάνω από 55 εκατομμύρια λήμματα που έχουν γράψει εθελοντικώς οι χρήστες της, σε 300 διαφορετικές γλώσσες και διαλέκτους –δεν είναι άλλωστε τυχαίο το ότι σήμερα η Wikipedia κατέχει τη 13η θέση στην παγκόσμια λίστα επισκεψιμότητας των ιστοτόπων.
Ωστόσο, και καθώς ζούμε εδώ και περίπου μια πενταετία, σε πολύ «ύποπτους» καιρούς, πλέον στα λήμματα της ιστοσελίδας δημοσιεύονται και ψέματα, ανακρίβειες, θεωρίες συνωμοσίας, έως και προπαγάνδα –και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά καθώς βασίζεται στον εθελοντισμό και στην καλή βούληση του καθενός ανώνυμου λημματογράφου.
Προβληματικές η μη αγγλόφωνες σελίδες της Wikipedia
Το BBC ερεύνησε το θέμα όσον αφορά στα άρθρα που έχουν γραφτεί για την κλιματική κρίση, διαπιστώνοντας ότι πολλές μη αγγλόγλωσσες σελίδες της Wikipedia προωθούν θεωρίες συνωμοσίας και κάνουν παραπλανητικούς ισχυρισμούς σχετικά με την κλιματική αλλαγή. «Σελίδες γραμμένες στη γλώσσα σουαχίλι, στα καζακικά και στα λευκορωσικά σημειώνουν ότι οι επιστήμονες διχάζονται ως προς τα αίτιά της, ενώ ισχύει το αντίθετο, ότι δηλαδή οι επιστήμονες συμφωνούν σε συντριπτικά μεγάλο βαθμό ότι η υπερθέρμανση της Γης προκαλείται από τους ανθρώπους», αναφέρει το δημοσίευμα του BBC.
Αλλά και η καταχώρηση «κλιματική αλλαγή» στην κινεζική Wikipedia υποδεικνύει ως μία από τις πιθανές εξηγήσεις για την άνοδο της θερμοκρασίας… την ηλιακή δραστηριότητα, γεγονός που καθιστά τις μη αγγλόγλωσσες σελίδες της Wikipedia ως προβληματικές.
Το ΒΒC πιστεύει ότι ένας από τους μεγάλους περιορισμούς της Wikipedia είναι το γεγονός ότι το 80% όσων γράφουν ή επεξεργάζονται τα λήμματα είναι κατά βάση άνδρες, πολίτες των ΗΠΑ ή των ευρωπαϊκών κρατών.
«Η Wikipedia δεν είναι μια δομημένη εταιρεία, βασίζεται στην ιδέα της αυτοδιαχείρισης των εθελοντών συντακτών, και το ίδρυμα που απλώς εδρεύει στο Σαν Φρανσίσκο και παρέχει την υποδομή λειτουργίας του σάιτ δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να καταπολεμήσει τη χειραγώγηση», αναφέρει εμφατικά το βρετανικό δίκτυο, προτείνοντας στην διοίκηση του ιστότοπου μια λύση: προσλήψεις ανθρώπων ειδικών στην λημματογράφηση.
«Πρέπει να ενδιαφερθούν και να ασχοληθούν με τη λημματογράφηση οι ικανοί, έντιμοι και καλοπροαίρετοι άνθρωποι όλου του κόσμου, ώστε να το αποτοξινώσουν από τα συνωμοτικά δηλητήρια», καταλήγει με νόημα το BBC.
Θυμίζουμε πάντως πως με την πανδημία η φήμη της Wikipedia ενισχύθηκε, δεδομένου ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την επέλεξε ως το κύριο όχημα για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης όσον αφορά τον κορονοϊό και κάπως έτσι έγινε και η κύρια πηγή πληροφόρησης τόσο για τους ασθενείς, όσο και για τους γιατρούς.
