Πρόκειται για το αρχαιότερο κόσμημα του κόσμου, ένα σετ από χάντρες από κοχύλια σαλιγκαριών που βρέθηκε στο Μαρόκο και χρονολογείται κάπου μεταξύ 142.000 – 150.000 έτη πίσω στο χρόνο.
Κατασκευασμένες από κοχύλια θαλάσσιων σαλιγκαριών μήκους μισής ίντσας, οι 33 χάντρες εμφανίστηκαν κατά τις ανασκαφές που διεξήχθησαν μεταξύ 2014 και 2018 κοντά στο στόμιο του σπηλαίου Μπιζμούν, περίπου 16 χλμ. από την παράκτια πόλη Εσαουίρα [Essaouira] και πρόκειται για αριστουργήματα της εποχής εκείνης, από τεχνίτες με απαράμιλλη τεχνική ικανότητα.
Κάθε χάντρα είχε μια τρύπα στη μέση, πιθανώς έτσι ώστε τα στολίδια θα μπορούσαν να κρεμαστούν σε κορδόνια ή ρούχα ή, πιθανώς, να φορεθούν ως σκουλαρίκια ή κολιέ ή ακόμη και να κρατιούνται περσμένα γύρω από το χέρι. Πολλά έχουν λειασμένες, γυαλισμένες άκρες, υποδηλώνοντας ότι υπέστησαν την επίμονη εργασία από έναν εξειδικευμένο τεχνίτη της εποχής εκείνης. Οι χάντρες προέρχονται από δύο είδη θαλάσσιων σαλιγκαριών: το Columbella rustica και το Tritia gibbosula.
Οι αρχαιολόγοι χρησιμοποίησαν χρονολόγηση με ραδιενεργό ουράνιο, για να ελέγξουν την ηλικία των σφαιριδίων και τα περιβάλλοντα στρώματα τέφρας και ιζήματος. Μέχρι σήμερα, το παλαιότερο παράδειγμα τέτοιου κοσμήματος ήταν μόλις 130.000 ετών.
«Πιθανότατα ήταν μέρος ενός τύπου ενδυμασίας και δείχνει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι εξέφραζαν την ταυτότητά τους μέσα από αυτά που φορούσαν όπως και με τα ρούχα τους», τόνισε ο καθηγητής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα, Στίβεν Λ. Κουν, ένας από τους επικεφαλής της ανακάλυψης, προσθέτοντας εμφατικά πως «είναι η κορυφή του παγόβουνου για αυτό το είδος του ανθρώπινου χαρακτηριστικού. Οι χάντρες ως κόσμημα δείχνουν ότι υπήρχε ακόμη και πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ένας πολιτισμός και ότι οι άνθρωποι ενδιαφέρονταν να επικοινωνούν με μεγαλύτερες ομάδες ανθρώπων εκτός από το άμεσο περιβάλλον και την οικογένειά τους».
«Πρόκειται ξεκάθαρα για συμβολικά αντικείμενα που δήλωναν την ανάγκη του καλλωπισμού αλλά και ένα τρόπο με τον οποίο στόλιζαν την καθημερινότητά τους», καταλήγει με νόημα ο Κουν.
Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν για πρώτη φορά το σπήλαιο στην έρημο του δυτικού Μαρόκου το 2004 και οι αρχικές ανασκαφές είχαν διεξαχθεί το 2008 και το 2009. Η ομάδα πίσω από την ανακάλυψη δημοσίευσε τα ευρήματά της πριν λίγες εβδομάδες στο περιοδικό Science Advances, με τους αρχαιολόγους να υποστηρίζουν σθεναρά ότι η ηλικία του φανερώνει ότι« πρόκειται για το παλαιότερο γνωστό κόσμημα στον κόσμο».
