Στη διαβεβαίωση ότι η Πολωνία επιθυμεί να παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε σήμερα, Παρασκευή (8/10) ο πρωθυπουργός της χώρας Ματέους Μοραβιέτσκι, μία ημέρα μετά την απόφαση του πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο έκρινε ότι ορισμένα άρθρα των Ευρωπαϊκών Συνθηκών είναι ασύμβατα με το πολωνικό Σύνταγμα, μια απόφαση η οποία, σύμφωνα με ειδικούς, ενδέχεται να οδηγήσει στο «Polexit».
«Η θέση της Πολωνίας είναι και θα είναι μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια των κρατών», τόνισε ο Μοραβιέτσκι σε ανάρτησή του στο Facebook, χαρακτηρίζοντας την ένταξη της χώρας του στην ΕΕ «μία από τις σημαντικότερες στιγμές των τελευταίων δεκαετιών» για την Πολωνία και την Ένωση. Ωστόσο χαιρέτισε την απόφαση του Δικαστηρίου.
Ρήγμα ΕΕ με Πολωνία: «Υπάρχει κίνδυνος de facto εξόδου από την ΕΕ»
Η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, που ανακοινώθηκε χθες Πέμπτη, κλιμακώνει τη διαμάχη μεταξύ Βρυξελλών και Βαρσοβίας. Ήδη από χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε «την ανησυχία της». Ο επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς δήλωσε χθες «ανήσυχος» και τόνισε ότι η ΕΕ «θα χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία» που έχει στη διάθεσή της για να προστατεύσει την υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου, το οποίο βρίσκεται «στην καρδιά της Ένωσης».
«Είναι πάρα πολύ σοβαρό (…) υπάρχει κίνδυνος de facto εξόδου (της Πολωνίας) από την ΕΕ», έκρινε σήμερα ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Θεμάτων Κλεμάν Μπον μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό RMC/BFMTV. «Πρόκειται για επίθεση κατά της ΕΕ», υπογράμμισε ο Γάλλος υπουργός, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Είναι μια επίθεση εναντίον της ΕΕ» από «ένα συνταγματικό δικαστήριο το οποίο έχει γίνει υποχείριο της πολωνικής εξουσίας», κατήγγειλε ο ίδιος.
Το χρονικό της σύγκρουσης
Η εθνικιστική κυβέρνηση του συντηρητικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) έχει εμπλακεί σε σειρά αντιδικιών με τις Βρυξέλλες για διάφορα θέματα, από τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος και την ελευθερία του Τύπου μέχρι τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων.
Η υπόθεση που εξέταζε το Ανώτατο Δικαστήριο αφορούσε τις αλλαγές που προώθησε το PiS στο δικαστικό σύστημα της Πολωνίας, οι οποίες, σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, απειλούν τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου της χώρας.
«Οι εξελίξεις στην Πολωνία είναι πάρα πολύ ανησυχητικές (…) Πρέπει να δηλώσουμε ξεκάθαρα ότι αυτή η κυβέρνηση στην Πολωνία παίζει με τη φωτιά», προειδοποίησε σήμερα από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν. «Η υπεροχή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας είναι ζωτικής σημασίας για την ενσωμάτωση στην Ευρώπη και για την κοινή ζωή στην Ευρώπη. Αν ακυρωθεί αυτή η αρχή, η Ευρώπη όπως τη γνωρίζουμε, όπως έχει οικοδομηθεί με τις Συνθήκες της Ρώμης, θα πάψει να υφίσταται», πρόσθεσε.
Τον προηγούμενο μήνα ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι είχε προειδοποιήσει ότι η δικαστική μεταρρύθμιση στην Πολωνία ενδέχεται να έχει «επιπτώσεις» στην καταβολή των ευρωπαϊκών πόρων ανάκαμψης στη Βαρσοβία.
Μια «επιλογή» την οποία φάνηκε να στηρίζει σήμερα και ο Μπον: «Αν δεν υπάρχει στοιχειώδης σεβασμός στους κοινούς κανόνες, τα δικαιώματα και τις ελευθερίες της Ευρώπης, δεν μπορεί να υπάρξει σχέδιο ανάκαμψης και στήριξης της ανάκαμψης στην Πολωνία». «Όταν λέμε ότι δεν σεβόμαστε την υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου (…) σκοτώνουμε την Ευρώπη», κατήγγειλε.
Η ΕΕ δεν έχει εγκρίνει ακόμη επιδοτήσεις ύψους 23 δισεκ. ευρώ για την Πολωνία και το σχέδιο ανάκαμψης της χώρας ύψους 34 δισεκ. ευρώ.
Ούρσουλα φον ντέρ Λάιεν: Ανησυχώ βαθιά για την απόφαση του Πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου
Τη βαθιά ανησυχία της για την απόφαση του Πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου εξέφρασε η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση.
«Ανησυχώ βαθιά για τη χθεσινή απόφαση του Πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου. Έχω δώσει εντολή στις υπηρεσίες της Επιτροπής να την αναλύσουν διεξοδικά και γρήγορα. Σε αυτή τη βάση, θα αποφασίσουμε για τα επόμενα βήματα», τονίζει η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Η ΕΕ είναι μια κοινότητα αξιών και νόμων. Αυτό είναι που ενώνει την Ένωσή μας και την κάνει ισχυρή. Θα τηρήσουμε τις θεμελιώδεις αρχές της έννομης τάξης της Ένωσης. Οι 450 εκατομμύρια Ευρωπαίοι βασίζονται σε αυτό», προσθέτει στη συνέχεια η φον ντερ Λάιεν, σημειώνοντας ότι προτεραιότητα είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων των Πολωνών πολιτών, οι οποίοι πρέπει να απολαμβάνουν οφέλη που παρέχει η ένταξη στην ΕΕ, όπως όλοι οι πολίτες της ΕΕ. Προσθέτει, δε, ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στην Πολωνία, χρειάζονται τη νομική βεβαιότητα ότι οι κανόνες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, εφαρμόζονται πλήρως στην Πολωνία.
«Οι Συνθήκες μας είναι πολύ σαφείς. Όλες οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου είναι δεσμευτικές για όλες τις αρχές των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών δικαστηρίων. Το δίκαιο της ΕΕ υπερισχύει του εθνικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των συνταγματικών διατάξεων. Αυτό έχουν υπογράψει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα χρησιμοποιήσουμε όλες τις εξουσίες που έχουμε βάσει των Συνθηκών για να το εξασφαλίσουμε αυτό», καταλήγει η ανακοίνωση.
