Λιγότερο από τέσσερις μήνες μετά την πρώτη τους συνάντηση στην Ουάσινγκτον, ο Μπαράκ Ομπάμα και ο Ναρέντρα Μόντι συναντώνται σήμερα στο Νέο Δελχί, για μια επίσκεψη γεμάτη συμβολισμούς και επίκεντρο την ενίσχυση των οικονομικών ανταλλαγών.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ που συνοδεύεται από τη σύζυγό του Μισέλ έγινε δεκτός στο αεροδρόμιο από τον ινδό πρωθυπουργό που τον αγκάλιασε θερμά πριν οι δύο ηγέτες ανταλλάξουν μια δυνατή χειραψία.
Καλεσμένος, αύριο, στη στρατιωτική παρέλαση για τη Ημέρα της Δημοκρατίας –για πρώτη φορά για έναν εν ενεργεία πρόεδρο των ΗΠΑ– ο Ομπάμα εξέφρασε πριν αναχωρήσει για το ταξίδι αυτό την πεποίθηση ότι η σχέση μεταξύ των ΗΠΑ και της Ινδίας μπορεί να είναι “μια από τις σημαντικές συνεργασίες του 21ου αιώνα”.
Οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο γιγάντων έχουν ουσιαστικά τετραπλασιαστεί από το 2000 και πλέον το ύψος τους φθάνει τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Ο στόχος της Ουάσινγκτον είναι το ποσό αυτό να πενταπλασιαστεί στα επόμενα χρόνια.
Ο Ομπάμα θα μεταβεί αργότερα σήμερα στο μνημείο του Μαχάτμα Γκάντι, τον τόπο αποτέφρωσης του πατέρα της ανεξαρτησίας της Ινδίας, ο οποίος δολοφονήθηκε το 1948.
Ωστόσο, το πιο λαμπερό σημείο του ταξιδιού ακυρώθηκε: το ζεύγος Ομπάμα δεν θα επισκεφθεί τελικά το Ταζ Μαχάλ. Η απόφαση για τη συντόμευση της παραμονής του στην Ινδία ώστε να αναχωρήσει για τη Σαουδική Αραβία μετά τον θάνατο του βασιλιά Αμπντάλα προκάλεσε απογοήτευση. “Ο Ομπάμα χάνει ξανά το Ταζ”, είναι σήμερα ο πηχυαίος τίτλος της Sunday Hindustan Times.
Ο Λευκός Οίκος τονίζει τη βούληση για καλές σχέσεις μεταξύ του Ομπάμα και του Μόντι, ο οποίος ανέλαβε την εξουσία Μάιο του 2014 μετά την ιστορική επιτυχία των ινδουιστών εθνικιστών στις βουλευτικές εκλογές.
Επί μια δεκαετία, οι ΗΠΑ ουδεμία σχέση είχαν με τον Μόντι, στον οποίο είχαν αρνηθεί να δώσουν βίζα το 2005, λόγω της σφαγής μουσουλμάνων το 2002 στο κρατίδιο Γκουτζαράτ, με την τοπική κυβέρνηση της οποίας ηγείτο Μόντι να παρακολουθεί αμέτοχη.
«Νομίζω ότι ο Μόντι εξέπληξε τους πάντες όταν στράφηκε χωρίς να διστάσει προς τις ΗΠΑ. Και η κυβέρνηση Ομπάμα ανταποκρίθηκε πολύ γρήγορα μετά την εκλογή του δηλώνοντας έτοιμη να προχωρήσει προς τα εμπρός» δήλωσε ο Μίλαν Βέσναβ του Carnegie Endowment for International Peace.
Το κλίμα στο επίκεντρο των συνομιλιών
Παρότι οι δύο πλευρές θα προτάξουν εκ νέου τους φυσικούς δεσμούς μεταξύ των «δύο μεγαλύτερων δημοκρατιών του κόσμου» στις επίσημες ομιλίες τους, οι προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί από αυτή την επίσκεψη μπορεί, ωστόσο, να μην εκπληρωθούν.
«Οι ινδοί και αμερικανικοί ηγέτες ακολουθούν συχνά μια ρομαντική ανάγνωση, παρά ρεαλιστική, της σχέσης μεταξύ των δύο χωρών», υπογραμμίζει ο Ρίτσαρντ Φοντέιν του Center for a New American Security, κέντρου έρευνας στην Ουάσινγκτον. «Η ρητορική είναι σημαντική αλλά κρύβει σε κάποιο βαθμό τη δυσκολία της μετατροπής ενός οράματος και ενός ενθουσιασμού σε πραγματική πρόοδο μεταξύ της Ινδίας και των ΗΠΑ».
Τουλάχιστον δύο μήνες μετά την επίτευξη μιας σημαντικής συμφωνίας με την Κίνα για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η Ουάσινγκτον προτίθεται να θέσει την κλιματική αλλαγή στο επίκεντρο των συνομιλιών στο Νέο Δελχί.
“Είναι αδύνατο να επιτευχθεί διεθνής συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι (τον Δεκέμβριο του 2015), εάν οι χώρες με τις μεγαλύτερες εκπομπές ρύπων παγκοσμίως δεν παρουσιάσουν φιλόδοξα προγράμματα”, τονίζει ο Μπεν Ροντς, σύμβουλος του Ομπάμα. “Οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ινδία βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, με την Ευρώπη φυσικά”, προσθέτει κάνοντας λόγο για μια πιθανή πρόοδο όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά τη διάρκεια της επίσκεψης.
Αύριο, Ημέρα της Δημοκρατίας, που εορτάζεται κάθε 26 Ιανουαρίου για να τιμήσει την ημερομηνία κατά την οποία τέθηκε σε ισχύ το Σύνταγμα της Ινδίας, στις 26 Ιανουαρίου 1950, η πρωτεύουσα θα έχει σχεδόν παραλύσει. Σύμφωνα με αξιωματικό της αστυνομίας, “πρωτοφανή” μέτρα ασφαλείας έχουν ληφθεί για τη δεύτερη επίσκεψη του Ομπάμα στην Ινδία.
Στην Τζανπάτ, μια από τις μεγαλύτερες οδικές αρτηρίας της ινδικής πρωτεύουσας, η αστυνομία ετοιμάζεται να εκκενώσει την περιοχή.
«Ξέρω ότι δεν θα μου επιτρέψουν να έρθω εδώ αύριο. Δεν με νοιάζει, ξέρω ότι ένας σπουδαίος καλεσμένος θα είναι εκεί”, είπε ο Αμίτ Κουμάρ, ένας 16χρονος λούστρος παπουτσιών. Ο 55χρονος Ατμαράμ Μπαμπού, πωλητής φύλλων ινδοκάρυδου δείχνει πιο επικριτικός όσον αφορά τις προετοιμασίες. “Κάθε χρόνο κάνουν το ίδιο πράγμα, η αστυνομία θέλει να κρύψει τους φτωχούς όπως είμαστε εμείς. Θέλουν να κρύψουν τη φτώχεια αλλά δεν θέλουν να ασχοληθούν με αυτήν. Είναι ντροπή».
