Έρευνα σχετικά με την καταγγελία πως Ρώσοι επιχειρηματίες δωροδόκησαν τον πρόεδρο Αλεχάντρο Γιαματέι για να αγοράσουν αποβάθρα σ’ ένα από τα βασικά λιμάνια της Γουατεμάλας διενεργούν εισαγγελείς της χώρας της κεντρικής Αμερικής.
Ο Χουάν Λουίς Πανταλεόν, εκπρόσωπος της γενικής εισαγγελίας της Γουατεμάλας, ανέφερε πως η υπόθεση ανατέθηκε σε εισαγγελείς ειδικευμένους σε υποθέσεις διαφθοράς και πρόσθεσε πως δεν βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα σε βάρος του αρχηγού του κράτους, καθώς δεν έχει αρχίσει διαδικασία στο Κογκρέσο για την παραπομπή του στη δικαιοσύνη.
Η Πατρίσια Λετόνα, εκπρόσωπος του κ. Γιαματέι, περιορίστηκε να πει ότι η προεδρία δεν έχει κανένα σχόλιο να κάνει για την υπόθεση προς το παρόν.
Την υπόθεση αποκάλυψε αρχικά ο Χουάν Φρανσίσκο Σαντοβάλ, ο οποίος ήταν ο προϊστάμενος της ειδικής μονάδας της εισαγγελίας της Γουατεμάλας κατά της ατιμωρησίας (Fiscalía Especial contra la Impunidad, FECI) ωσότου τον απάλλαξε από τα καθήκοντά του η γενική εισαγγελέας Μαρία Πόρας τον Ιούνιο.
Σύμφωνα με τον κ. Σαντοβάλ, τέσσερις ρώσοι επιχειρηματίες, οι οποίοι έχουν επενδύσει στον τομέα των μεταλλείων στη Γουατεμάλα, έστειλαν το ποσό της δωροδοκίας μέσα σε χαλί στον πρόεδρο τον Απρίλιο. Σε αντάλλαγμα, ζητούσαν να τους παραχωρηθεί τμήμα του λιμένα Σάντο Τομάς δε Καστίγια ώστε να κατασκευαστεί δική τους αποβάθρα. Η μεταλλευτική εταιρεία της Γουατεμάλας που συνδέεται με τους τέσσερις Ρώσους αρνείται πως καταβλήθηκε δωροδοκία.
Ο πρώην προϊστάμενος της FECI, ο οποίος εγκατέλειψε τη Γουατεμάλα τον Ιούλιο, κατήγγειλε πως αποπέμφθηκε διότι η γενική εισαγγελέας ήθελε να τον εμποδίσει να ερευνήσει υποθέσεις διαφθοράς στις οποίες εμπλέκεται ο πρόεδρος της χώρας. Ο Αλεχάντρο Γιαματέι αρνείται πως ενέχεται σε οποιαδήποτε τέτοια υπόθεση.
Η γενική εισαγγελία ανακοίνωσε επίσης χθες πως εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης του κ. Σαντοβάλ, που κατηγορείται για κατάχρηση αξιώματος και παρακώλυση δικαστικών διαδικασιών.
«Είμαι έτοιμος να υπερασπιστώ την τιμή και την υστεροφημία μου, τα γεγονότα και η δεοντολογία είναι με το μέρος μου», αντέτεινε ο κ. Σαντοβάλ μέσω Twitter χθες. Επέστρεψε την κατηγορία που του απαγγέλθηκε στην κυρία Πόρας, καλώντας τη να σταματήσει εκείνη να «παρακωλύει τη δικαιοσύνη».
Η υπόθεση διαφθοράς στην οποία ενεπλάκη το όνομα του Αλεχάντρο Γιαματέι προστίθεται σε σειρά παρόμοιων. Ο προκάτοχος του νυν προέδρου, ο Τζίμι Μοράλες, αντιμετώπισε τον κίνδυνο να προσαχθεί σε δίκη καθώς η Επιτροπή Κατά της Ατιμωρησίας στη Γουατεμάλα (CICIG), που ενεργούσε με την υποστήριξη του ΟΗΕ ώσπου διώχτηκε από τη χώρα το 2019, τον κατηγόρησε για δωροληψία. Όμως ξεπέρασε τον κίνδυνο όταν το Κογκρέσο ψήφισε εναντίον της παραπομπής του το 2017.
Δύο χρόνια νωρίτερα, ο προηγούμενος πρόεδρος, ο Ότο Πέρες, αναγκάστηκε να παραιτηθεί και οδηγήθηκε στη φυλακή μετά την καταδίκη του για υπόθεση διαφθοράς, δωροληψία πολλών εκατομμυρίων δολαρίων, κατόπιν έρευνας στην οποία είχε συμμετάσχει η CICIG.
Ο Τζίμι Μοράλες άφησε την εντολή της CICIG να λήξει το 2018, προτού τη διώξει από τη χώρα.
Ο Ότο Πέρες παραμένει στη φυλακή.