Οι παραιτήσεις των τεσσάρων μελών της κυβέρνησης του Σίλβιο Μπερλουσκόνι που πρόσκεινται στον Τζιανφράνκο Φίνι βαθαίνουν την πολιτική κρίση στην Ιταλία, που θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα ακόμη και σε πρόωρες εκλογές.
Η κυβέρνηση του Καβαλιέρε αναμένεται ότι θα συνεχίσει, έστω και ασταθώς, την πορεία της μέχρι να περάσει τον προϋπολογισμό του 2011, πιθανότατα στα μέσα Δεκεμβρίου και στη συνέχεια θα πρέπει να αντιμετωπίσει την πρόταση μομφής που έχει κατατεθεί σε βάρος της.
Σε περίπτωση που η κυβέρνηση καταψηφιστεί, είτε στη Γερουσία είτε στη Βουλή, θα αναγκαστεί να παραιτηθεί. Με βάση το Σύνταγμα, ο πρόεδρος Τζόρτζιο Ναπολιτάνο θα ξεκινήσει διαβουλεύσεις με όλες τις πολιτικές δυνάμεις ώστε να διαπιστώσει εάν υπάρχει δυνατότητα σχηματισμού άλλης κυβέρνησης χωρίς να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές.
Ο Μπερλουσκόνι θα μπορούσε πάντως να παραιτηθεί πριν από τη συζήτηση της πρότασης μομφής και να ζητήσει από τον Ναπολιτάνο να του αναθέσει και πάλι το σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Πάντως ο Φίνι έχει απορρίψει την ιδέα επαναδιορισμού του Μπερλουσκόνι στη θέση του πρωθυπουργού.
Ο Ναπολιτάνο διατηρεί επίσης το δικαίωμα να διορίσει στην πρωθυπουργία ένα τρίτο πρόσωπο που θα αναλάβει να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές. Κάτι τέτοιο είχε συμβεί το 1995, όταν κατέρρευσε η πρώτη κυβέρνηση του Μπερλουσκόνι και αντικαταστάθηκε από την κυβέρνηση του πρώην υπουργού Οικονομικών, Λαμπέρτο Ντίνι.
Ο Φίνι και η κεντροαριστερά έχουν ταχθεί υπέρ του σχηματισμού μιας νέας κυβέρνησης «εθνικής ευθύνης». Είναι όμως ασαφές το κατά πόσο θα μπορούσε να συγκροτηθεί–και να διατηρηθεί στην εξουσία– ένας τέτοιος κυβερνητικός συνασπισμός.
Βασικό καθήκον της προσωρινής κυβέρνησης θα είναι η αλλαγή του εκλογικού νόμου που σήμερα φαίνεται ότι ευνοεί το «Λαό της Ελευθερίας», το κόμμα του Μπερλουσκόνι.
Εάν ωστόσο τα κόμματα δεν καταφέρουν να συνεργαστούν και να σχηματίσουν βιώσιμη κυβέρνηση, ο Ναπολιτάνο θα πρέπει να διαλύσει το κοινοβούλιο και να προκηρύξει εκλογές μέσα σε 70 ημέρες. Ο Μπερλουσκόνι προτιμά αυτήν την επιλογή, ελπίζοντας ότι οι ψηφοφόροι θα του δώσουν την ευκαιρία να επιστρέψει στην εξουσία.
Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι αυτό είναι και το πιθανότερο σενάριο. Οι εκλογές, κατά πάσα πιθανότητα, θα προκηρυχθούν για την άνοιξη. Σημειώνουν επίσης ότι ένας κρίσιμος παράγοντας που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι το τι θα αποφασίσει το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιταλίας στις 14 Δεκεμβρίου σχετικά με το αν είναι συνταγματικός ο νόμος που επιτρέπει στον Μπερλουσκόνι να μην παρίσταται στις δίκες του για διαφθορά και φοροδιαφυγή όσο είναι πρωθυπουργός.