Η Τουρκία άσκησε πιέσεις στoυς συμμάχους της στο ΝΑΤΟ ώστε να είναι πιο ήπια η επίσημη αντίδραση κατά της Λευκορωσίας αναφορικά με την «κρατική αεροπειρατεία» του αεροσκάφους της Ryanair, αποκαλύπτει σε αποκλειστικό δημοσίευμα το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο δύο διπλωματικές πηγές.
To NATO εξέδωσε μια δήλωση δύο παραγράφων την Τετάρτη, καταδικάζοντας την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair με σκοπό τη σύλληψη του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς, αλλά δεν περιελάμβανε κυρώσεις για τις οποίες πίεζαν οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία.
Η δήλωση ήταν επίσης πιο ήπια από τις δημόσιες παρατηρήσεις του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτεμπεργκ, ο οποίος αποκάλεσε το περιστατικό «κρατική αεροπειρατεία» και «εξωφρενικό».
Η Άγκυρα επέμεινε να παραμείνουν εκτός κειμένου οποιαδήποτε αναφορά για περισσότερες κυρώσεις της Δύσης στη Λευκορωσία, τα αιτήματα για απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων, αλλά και η ρητορική για αναστολή της συνεργασίας ΝΑΤΟ – Μινσκ, σύμφωνα με όσα ανέφεραν οι δύο διπλωμάτες που μίλησαν στο Reuters.
Ποια μπορεί να είναι τα κίνητρα της Τουρκίας
Τα κίνητρα της Τουρκίας δεν ήταν άμεσα σαφή. Διπλωμάτες δήλωσαν ότι η Άγκυρα ενδέχεται να επιχειρεί να διατηρήσει τους δεσμούς της με τη Μόσχα, τον πλησιέστερο σύμμαχο της Λευκορωσίας, καθώς και να διατηρήσει τις οικονομικές της σχέσεις με τη Λευκορωσία μέσω της Turkish Airlines, η οποία πραγματοποιεί καθημερινές πτήσεις προς το Μινσκ.
Μια άλλη πιθανότητα θα μπορούσε να είναι η επιθυμία της Τουρκίας να υποδεχθεί Ρώσους τουρίστες αυτό το καλοκαίρι μετά την πανδημία του κορονοϊού.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών δεν έχει προβεί μέχρι στιγμής σε κάποιο σχόλιο.
Αξιωματούχος του ΝΑΤΟ ανέφερε ότι «η δήλωση του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ για τη Λευκορωσία συμφωνήθηκε και από τους 30 συμμάχους με συναίνεση. Δεν εξετάζουμε τις λεπτομέρειες των συζητήσεων, οι οποίες είναι εμπιστευτικές».
Ένας από τους διπλωμάτες είπε ότι ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ κέρδισε τη συναίνεση όλων των συμμάχων, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, για το τελικό κείμενο που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο του ΝΑΤΟ, για να αποφευχθεί περαιτέρω δημόσια διάσταση απόψεων.
Εκνευρισμός σε Πολωνία, Λιθουανία, Λετονία
Η επιμονή της Άγκυρας στο να αμβλύνει τις αντιδράσεις στο τελικό κείμενο προκάλεσε εκνευρισμό σε αρκετούς συμμάχους, μεταξύ των οποίων η Πολωνία, η Λιθουανία και η Λετονία, που πίεζαν για σκληρότερη γλώσσα, αναφέρει το δημοσίευμα.
Μια πηγή αναφέρει επίσης στο πρακτορείο ότι η κίνηση της Τουρκίας εστίαζε κυρίως στη χρήση διαφορετικής ρητορικής συγκριτικά με την αντίστοιχη της ΕΕ, η οποία προέβλεπε και προτάσεις για κυρώσεις κατά του Μινσκ, όπως το κλείσιμο του ενάεριου χώρου της ΕΕ για τις αεροπορικές της Λευκορωσίας και τη σύσταση σε ευρωπαϊκές αεροπορικές να μην πετούν πάνω από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
«Αρκετοί σύμμαχοι ήταν ιδιαίτερα εκνευρισμένοι με την Τουρκία. Ήταν σημαντικό για το ΝΑΤΟ να αντιδράσει και δεν είναι σαφές γιατί η Άγκυρα επιθυμούσε να υπερασπιστεί τον Λουκασένκο», σημείωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης που ήταν παρών στη συζήτηση.