Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σε θέση να αντιμετωπίσει προσωρινά αλλά με υψηλό τίμημα, μια διακοπή των παραδόσεων ρωσικού φυσικού αερίου που διέρχεται από την Ουκρανία, και αν θέλει να μειώσει την εξάρτησή της από τη Μόσχα θα πρέπει να επενδύσει σε υποδομές για το υγροποιημένο αέριο.
Η διένεξη για το χρέος των 2,9 δισεκ. ευρώ, που οφείλεται από την Ουκρανία στην Gazprom, εξακολουθεί να μην έχει διευθετηθεί και ο ρωσικός όμιλος απειλεί να σταματήσει τις παραδόσεις στις 3 Ιουνίου, εξήγησε ο επίτροπος Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ.
«Κινδυνεύουμε να βρεθούμε σε μια κατάσταση όπου οι Ρώσοι δεν θα παραδίδουν πλέον αέριο στην Ουκρανία, αλλά θα παραδίδουν το αέριο που αγοράζεται από την ΕΕ. Στην περίπτωση αυτή, οι ποσότητες που αγοράζονται από την Πολωνία, την Ουγγαρία, άραγε θα φθάνουν;», αναρωτήθηκε.
Η ΕΕ έζησε ήδη το πρόβλημα αυτό το 2006 και το 2009.
Η ΕΕ «παραμένει πολύ ευάλωτη», διότι εισάγει εδώ και δέκα χρόνια το 53% της ενέργειας που καταναλώνει, κάτι που κοστίζει 1 δισεκατομμύριο δολάρια την ημέρα (734,8 εκατ. ευρώ) και “ο κύριος προμηθευτής είναι η Ρωσία για το 39% των αγορών (της ΕΕ) σε αέριο και το 33% των αγορών της σε πετρέλαιο”, υπογράμμισε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Αφού οι ευρωπαίοι ηγέτες της ανέθεσαν το Μάρτιο να εργασθεί πάνω στις επιλογές για να μειωθεί αυτή η εξάρτηση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέδωσε σήμερα δύο τεράστια ντοκουμέντα: μια μελέτη για την ενεργειακή ασφάλεια και ένα σχέδιο δράσεων.
Οι εν λόγω επιλογές κυμαίνονται από την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ως την εκμετάλλευση του άνθρακα, της πυρηνικής ενέργειας και του σχιστολιθικού αερίου.
Αποτελούν «ένα πολύ καλό πακέτο», είχε σχολιάσει ο Μπαρόζο στη διάρκεια μιας διάσκεψης για την ενέργεια που πραγματοποιήθηκε στις 21 Μαΐου στις Βρυξέλλες. Θα τις βάλει στο τραπέζι κατά την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις 26 και 27 Ιουνίου στις Βρυξέλλες.
Ωστόσο, σε περίπτωση που υπάρξει κρίση ήδη από το φετινό χειμώνα, αν η Gazprom διακόψει τις παραδόσεις αερίου στην Ουκρανία, η ΕΕ θα μπορούσε να αντιμετωπίσει δυσκολίες, παραδέχθηκε ευρωπαϊκή πηγή.
Η ΕΕ εισήγαγε 480 δισεκ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου για την κατανάλωσή της το 2013. Η Gazprom προμήθευσε 133 δισεκ. κυβικά μέτρα, από τα οποία τα 63 εκατ. κυβικά μέτρα πέρασαν από την Ουκρανία.
Αν σταματήσει η διέλευση του φυσικού αερίου από την Ουκρανία, η ΕΕ μπορεί να στραφεί προς τους άλλους προμηθευτές της και να αντλήσει από τα αποθέματά της. Τα κράτη μέλη έχουν αυτή τη στιγμή 47,3 δισεκ. κυβικά μέτρα στις δεξαμενές τους, δηλαδή είναι καλυμμένο το 58,6% των αποθηκευτικών δυνατοτήτων τους.
Όμως θα πρέπει να επιδείξουν αλληλεγγύη προς τους εταίρους τους εκείνους οι οποίοι πλήττονται περισσότερο από τη διακοπή των παραδόσεων. Τα αποθέματα εξάλλου δεν θα επαρκέσουν για μια περίοδο, αν δεν επιβληθεί κάποια μείωση στην εσωτερική κατανάλωση στις πιο εξαρτημένες από το φυσικό αέριο χώρες.
Οι Ευρωπαίοι μπορούν επίσης να στραφούν προς τους άλλους παραδοσιακούς προμηθευτές τους, κυρίως τη Νορβηγία, αλλά η χώρα αυτή βρίσκεται αυτή τη στιγμή «στο όριο των δυνατοτήτων της και δεν θα μπορούσε να παράσχει μια επιπλέον ποσότητα 130 εκατ. κυβικών μέτρων την ημέρα παρά για μερικές ημέρες», ανέφερε ευρωπαϊκή πηγή. Πιο μακροπρόθεσμα, η Νορβηγία, η οποία πωλεί 99 δισεκ. κυβικά μέτρα στην ΕΕ, θα ήταν σε θέση να αυξήσει τις παραδόσεις της σε 109 δισεκ. κυβικά μέτρα.
Η αύξηση των αγορών υγροποιημένου φυσικού αερίου είναι επίσης μια εναλλακτική επιλογή, αλλά οι τιμές είναι πιο υψηλές απ’ αυτές του ρωσικού φυσικού αερίου, εξηγούν ειδικοί.
Τα κράτη μπορούν τέλος να στραφούν στην Gazprom, η οποία μπορεί να αυξήσει τις ποσότητες που περνούν από τον Nord Stream, τον αγωγό αερίου που φθάνει απ’ ευθείας στη Γερμανία.
Όμως αυτή η λύση ενισχύει την εξάρτηση από τη Μόσχα και ευνοεί το παιγνίδι του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος κάλεσε τους Ευρωπαίους να υποστηρίξουν την κατασκευή αγωγών αερίου που παρακάμπτουν την Ουκρανία, κυρίως το πρόγραμμα South Stream.
H Gazprom παρακολουθεί προσεκτικά τα ευρωπαϊκά σχέδια, αλλά δεν εκδηλώνει κανένα φόβο.
Σε μια ενημερωτική επιστολή της, η ρωσική εταιρεία υπενθυμίζει πως οι δύο κύριοι πελάτες της, η Γερμανία (43% των αγορών) και η Ιταλία (35%), παραμένουν εξαιρετικά εξαρτημένοι, διότι «είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν εναλλακτικές επιλογές για τις προμήθειες» και «η επιλογή του υγροποιημένου φυσικού αερίου παραμένει πολύ δαπανηρή».
