Με μεγάλη στρατιωτική παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας άρχισαν σήμερα οι εορτασμοί στη Ρωσία για τη νίκη επί της ναζιστικής Γερμανίας το 1945, μεσούσης της ουκρανικής κρίσης και με τον ουκρανό πρωθυπουργό Αρσένι Γιατσενιούκ να προειδοποιεί για «προκλήσεις» κατά τους επετειακούς εορτασμούς στο Κίεβο.
Σύμφωνα με ρωσικά μέσα ενημέρωσης, ο Πούτιν πιθανόν να μεταβεί για πρώτη φορά στην Κριμαία μετά την ένταξη της ουκρανικής χερσονήσου στη Ρωσική Ομοσπονδία τον Μάρτιο, για να παραστεί στη στρατιωτική παρέλαση για τον εορτασμό της νίκης του 1945.
Ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Στάινμαγερ και η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ προειδοποίησαν τον ρώσο πρόεδρο να μην επισκεφθεί τη χερσόνησο βορείως της Μαύρης Θάλασσας.
«Η καγκελάριος ρώτησε ευθέως» τον Βλαντίμιρ Πούτιν σε μια από τις τηλεφωνικές συνομιλίες τους και ο ρώσος πρόεδρος «άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να παραστεί ή όχι», δήλωσε ο Στάινμαγερ σε συνέντευξή του στο δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο WDR.
Η ένωση της Κριμαίας με τη Ρωσία, λίγο μετά την άνοδο στην εξουσία του Κιέβου των φιλοευρωπαϊκών αρχών, προκαλεί τη χειρότερη κρίση μεταξύ της Ρωσίας και των χωρών της Δύσης μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η οποία έκτοτε κλιμακώνεται με την επέκταση σφοδρών ταραχών στην ανατολική Ουκρανία.
Αγνοώντας έκκληση του Βλαντίμιρ Πούτιν για αναβολή του δημοψηφίσματος για την «ανεξαρτησία» της αυτοανακηρυχθείσας δημοκρατίας του Ντονέτσκ, οι φιλορώσοι αντάρτες επέμειναν χθες στη διεξαγωγή του την Κυριακή, όπως είχαν αποφασίσει.
«Η ημερομηνία του δημοψηφίσματος δεν θα μετατεθεί», επέμεινε ο Ντένις Πουσιλίν, ο αυτονομιστής ηγέτης της αυτοανακηρυχθείσας δημοκρατίας δηλώνοντας ότι «ευχαριστεί» τον Πούτιν, «κάποιον που νοιάζεται για τον πληθυσμό της νοτιοανατολικής Ουκρανίας». «Η επιθυμία του λαού για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος ενισχύεται. Υπήρξε ψηφοφορία και απόφαση που λήφθηκε ομόφωνα για να μην αλλάξει η ημερομηνία», πρόσθεσε.
Ο Πούτιν προκάλεσε έκπληξη την Τετάρτη δείχνοντας να υιοθετεί διαλλακτικότερη στάση από τη συνήθη απέναντι στο Κίεβο. Πρότεινε «διάλογο» προβλέποντας τη διακοπή της στρατιωτικής επιχείρησης στη νοτιοανατολική Ουκρανία με αντάλλαγμα την αναβολή του «δημοψηφίσματος». «Το δημοψήφισμα είναι σε λίγες μέρες και όλα τα ψηφοδέλτια έχουν τυπωθεί και αποστέλλονται», δήλωσε εκπρόσωπος της εκλογικής επιτροπής των αυτονομιστών στο Ντονέτσκ. Ανάλογη απόφαση λήφθηκε «ομόφωνα» στη γειτονική περιφέρεια Λουχάνσκ, μετέδωσε το Intefax, επικαλούμενο εκπρόσωπο του «Νοτιοανατολικού στρατού»
Άμεση ήταν η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες. Εκπρόσωπος της ΕΕ επέκρινε την απόφαση αυτή: «Επιμένουμε στο γεγονός ότι το δημοψήφισμα δεν πρέπει να διεξαχθεί» γιατί «μπορεί να επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση» και «να οδηγήσει σε μια νέα κλιμάκωση».
Το Κρεμλίνο σημείωσε την απάντηση των αυτονομιστών στην πρότασή του, με τον εκπρόσωπό του Ντμίτρι Πεσκόφ να δηλώνει ότι οι «νέες εξελίξεις» πρέπει να «αναλυθούν».
Η Μόσχα είχε δηλώσει νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι δεν έχει πλέον επιρροή στους φιλορώσους αντάρτες της Ουκρανίας, λόγω της επιδείνωση της κατάστασης ασφαλείας. Ωστόσο για την ηλεκτρονική εφημερίδα Ukrainska Pravda, «ο Πούτιν διατείνεται ότι δεν έχει επιρροή στους αυτονομιστές».
Οι αρχές του Κιέβου έχουν ήδη δηλώσει ότι δεν αναγνωρίζουν τη νομιμότητα αυτού του «τρομοκρατικού δημοψηφίσματος» σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
«Κάθε έκκληση για την αναβολή του δεν είναι παρά ένα αστείο και ουδόλως μια ένδειξη καλής θέλησης. Η Ρωσία έχει ήδη εφαρμόσει ανάλογο σενάριο στην Κριμαία», επισήμανε το υπουργείο Εξωτερικών.
Την ίδια ώρα η ουκρανική κυβέρνηση επανέλαβε ότι ουδεμία πρόθεση έχει να παραιτηθεί από την αποστολή της για την αποκατάσταση της τάξης στην ανατολική χώρα. «Η αντιτρομοκρατική επιχείρηση θα συνεχιστεί, ανεξάρτητα από τις αποφάσεις (για το δημοψήφισμα) των ανατρεπτικών ή τρομοκρατικών ομάδων του Ντονέτσκ», δήλωσε ο γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας Αντριι Παρούμπιι.
Οι ουκρανικές αρχές έχουν αρχίσει από την περασμένη Παρασκευή στρατιωτική επιχείρηση στην περιοχή αυτή κατά την οποία δεκάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί.
Στις πόλεις Σλαβιάνσκ και Ντονέτσκ ο πληθυσμός δείχνει να αντιδρά θετικά στην απόφαση των ηγετών των ανταρτών για διεξαγωγή του δημοψηφίσματος.
Δημοψήφισμα ή όχι, η ένταση παραμένει στην Ουκρανία ενόψει και των προεδρικών εκλογών της 25ης Μαΐου, οι οποίες θα αναδείξουν τον διάδοχο του Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι θα μεταθεί τη Δευτέρα στο Κίεβο για να εκφράσει την υποστήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία πριν από τις προεδρικές εκλογές.
Οι χώρες της Δύσης που θεωρούν καθοριστικής σημασίας την ορθή διεξαγωγή της εκλογικής διαδικασίας, κατηγορούν τη Ρωσία ότι κάνει τα πάντα για να αποσταθεροποιήσει την Ουκρανία και να εμποδίσει τη διεξαγωγή τους.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΑΣΕ Λαμπέρτο Ζανιέρ αναμένεται εκ νέου σήμερα στο Κίεβο.
Επιφυλακτικότητα εκφράζουν οι χώρες της Δύσης σχετικά με την απόσυρση των ρωσικών στρατευμάτων από τα σύνορα της Ουκρανίας, όπως ανακοίνωσε ο Πούτιν. Το ΝΑΤΟ δήλωσε ότι δεν έχει καταγράψει «καμιά ένδειξη» αποχώρησης των δεκάδων χιλιάδων ρώσων στρατιωτών που έχουν αναπτυχθεί κατά μήκος των ουκρανικών συνόρων.
Επιπλέον, η Ρωσία ανακοίνωσε χθες ότι διεξήγαγε στρατιωτικές ασκήσεις και προχώρησε σε δοκιμές βαλλιστικών πυραύλων.
Οι ΗΠΑ προειδοποίησαν τη Γαλλία να μην πουλήσει στη Ρωσία πολεμικά πλοία Mistral, μεσούσης της ουκρανικής κρίσης και τη στιγμή που Αμερικανοί και Ευρωπαίοι εξετάζουν μια νέα σειρά κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας.