Μπορεί οι διεθνείς εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός ανάμεσα σε Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία να είναι συνεχείς, ωστόσο οι αρμόδιοι των δύο χωρών φαίνεται να κωφεύουν, ανταλλάσσοντας καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας πυρά πέρα από τη γραμμή του μετώπου στο Ναγκόρνο – Καραμπάχ, μια αυτόνομη αζερική περιοχή που υποστηρίζεται από το Γερεβάν.
Το Στεπάνακερτ, πρωτεύουσα αυτής της αυτοανακηρυχθείσας δημοκρατίας, παρέμεινε βυθισμένη στο σκοτάδι, ώστε να είναι όσο γίνεται πιο «αόρατη» από τα αζερικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) που έπληξαν την πόλη την Κυριακή (27/09). Σε απόσταση περίπου 20 χλμ. από τα σημεία των μαχών, δύο εκρήξεις σημειώθηκαν εκεί στη διάρκεια της χθεσινής νύχτας.
Στην αυγή μιας πέμπτης ημέρας συγκρούσεων, κανένα στρατόπεδο δεν φαίνεται να έχει κερδίσει αποφασιστικό πλεονέκτημα έναντι του άλλου. Οι αζερικές δυνάμεις υποστηρίζουν, παρόλα αυτά, ότι κατέλαβαν θέσεις που τελούσαν υπό τον έλεγχο των αρμενικών δυνάμεων για σχεδόν 30 χρόνια.
Το Ναγκόρνο – Καραμπάχ, η πλειονότητα των κατοίκων του οποίου είναι Αρμένιοι, αποσχίστηκε από το Αζερμπαϊτζάν με αποτέλεσμα να ξεσπάσει πόλεμος στις αρχές της δεκαετίας του 1990 που προκάλεσε τον θάνατο 30.000 ανθρώπων. Το μέτωπο είναι σχεδόν παγωμένο από τότε παρά το γεγονός ότι σημειώνονται τακτικά συγκρούσεις, ιδίως το 2016.
Το υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε σήμερα πως «καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας σαρωτικά πυρά πυροβολικού έθεσαν στο στόχαστρο τις αρμενικές δυνάμεις».
Ο Στρατός του Καραμπάχ υποστηρίζει, από την πλευρά του, ότι εμπόδισε το Αζερμπαϊτζάν να «ανασυντάξει τα στρατεύματά του», προσθέτοντας ότι «η κατάσταση σε επίπεδο στρατηγικής δεν έχει αλλάξει».
Αφότου ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες την Κυριακή, δημοσιοποιούνται μόνο μερικοί απολογισμοί που κάνουν λόγο συνολικά για 127 θανάτους.
Από αρμενικής πλευράς, ανακοινώθηκε ο θάνατος 104 στρατιωτών και οκτώ αμάχων, ενώ το Μπακού αρνείται να κοινοποιήσει στρατιωτικούς απολογισμούς αλλά ανακοίνωσε τον θάνατο 15 αμάχων.
Τα δύο στρατόπεδα υποστηρίζουν ότι προκάλεσαν το ένα στο άλλο εκατοντάδες ανθρώπινες απώλειες. Και το καθένα δημοσιοποιεί βίντεο ως προς αυτό, όπως εκείνο που δημοσιοποιήθηκε χθες, Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου, και δείχνει ένα αζερικό drone να πλήττει στρατιωτικό όχημα μεταφοράς προσωπικού κτυπώντας στρατιώτες, ή αρμενικά βίντεο που δείχνουν πτώματα στη σειρά που φορούν στολές του αντιπάλου να κείτονται στο έδαφος.
Oι τωρινές εχθροπραξίες διαφέρουν από εκείνες προηγούμενων ετών
Οι εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός πολλαπλασιάζονταν έως και αργά χθες βράδυ, όπως του Ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, και του Γάλλου ομολόγου του, Εμανουέλ Μακρόν, δύο από τους τρεις συμπροέδρους μαζί με τις ΗΠΑ της Ομάδας του Μινσκ του ΟΑΣΕ που μεσολαβεί από το 1992 στο Ναγκόρνο – Καραμπάχ.
Η Ρωσία, περιφερειακή δύναμη που διατηρεί εγκάρδιες σχέσεις με τις δύο πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, μοιάζει όλο και πιο ανήσυχη για τον ρόλο της Τουρκίας, γεωπολιτικού ανταγωνιστή με την οποία όμως διατηρεί ωφελιμιστικές σχέσεις.
Έτσι, η Μόσχα κατήγγειλε την Άγκυρα ότι «ρίχνει λάδι στη φωτιά», ενθαρρύνοντας το Μπακού στην επίθεσή του.
Και χθες το βράδυ, χωρίς να κατονομάζει την Τουρκία, η ρωσική διπλωματία δήλωσε ότι είναι «πολύ ανήσυχη» για την ανάπτυξη στη σύγκρουση του Ναγκόρνο – Καραμπάχ «τρομοκρατών και ξένων μισθοφόρων» προερχόμενων από τη «Συρία και τη Λιβύη», δύο πεδία όπου η Άγκυρα είναι ενεργή στρατιωτικά μαζί με τους τοπικούς συμμάχους της.
Η Αρμενία είχε ήδη κατηγορήσει την Τουρκία, που υποστηρίζει το Μπακού, ότι στέλνει «μισθοφόρους» στο Καραμπάχ. Μπακού και Άγκυρα το διέψευσαν, επιστρέφοντας την κατηγορία στο Γερεβάν.
Για τον ηγέτη του Ναγκόρνο – Καραμπάχ, Αραΐκ Αρουτιουνιάν, οι τωρινές εχθροπραξίες διαφέρουν από εκείνες προηγούμενων ετών, λόγω της τουρκικής συμμετοχής στη σύγκρουση.
Η στρατιωτική ανάμιξη της Άγκυρας δεν έχει εγκαθιδρυθεί, μόνο η Αρμενία αναφέρεται σε αυτήν μέχρι τώρα, κατηγορώντας την Τουρκία ότι ανέπτυξε F-16, ότι παρέχει πιλότους drones και στρατιωτικούς ειδικούς.
«Η Τουρκία θα απογοητευθεί και θα αποτύχει. Ο λαός μας είναι ηρωικός και η νεολαία μας είναι έτοιμη να θυσιαστεί για να προστατεύσει τη μητέρα πατρίδα», είπε ο Αρουτιουνιάν σύμφωνα με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, προβλέποντας ότι «ο πόλεμος θα είναι μακρύς».
Μια απροκάλυπτη τουρκική στρατιωτική επέμβαση θα αποτελούσε ένα σημαντικό σημείο καμπής και μια διεθνοποίηση της σύγκρουσης, ένα εν δυνάμει καταστροφικό σενάριο, σε μια περιοχή όπου ανταγωνίζονται διάφορες δυνάμεις.