Για την Ισπανία η κρίση του κορονοϊού έχει και δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις. Καθώς πλησιάζει το καλοκαίρι, η χώρα επιχειρεί προσεκτική χαλάρωση των μέτρων. Μπορεί όμως να προσελκύσει επισκέπτες από το εξωτερικό;
«Σίγουρα θα βρεθούμε στην παραλία κι αυτό το καλοκαίρι» λέει ο Ισπανός οικονομολόγος Άλντο Ολθέσε όπως μεταδίδει σε σχετικό της ρεπορτάζ η Deutsche Welle. Ο ίδιος πιστεύει ότι αυτό είναι σημαντικό, όχι μόνο από οικονομικής απόψεως, αλλά και για ψυχολογικούς λόγους. «Πρέπει να ανοίξουμε και πάλι, πρέπει να δώσουμε μία προοπτική στους 2,7 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν από τον τουρισμό», επισημαίνει. Η καλή είδηση είναι ότι τα ισπανικά νησιά καταγράφουν λιγότερα κρούσματα κορωνοϊού από την ηπειρωτική χώρα. Μερικά από αυτά, όπως η Λα Γκομέρα και το Ελ Ιέρρο, στις Κανάριες Νήσους, δεν έχουν ούτε ένα κρούσμα, σύμφωνα τουλάχιστον με την επίσημη στατιστική. Πάντως ο Ολθέσε πιστεύει ότι «θα ανοίξουν μόνο λίγες και μεγάλες παραλίες, οι οποίες θα οριοθετούνται με πλαστική ταινία, ενώ η αστυνομία θα ελέγχει την είσοδο».
Σύμφωνα με τον μέχρι στιγμής σχεδιασμό η κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω κορωνοϊού τερματίζεται στις 11 Μαίου. Έτσι η Ισπανία, η χώρα που είχε επιβάλει την πιο αυστηρή απαγόρευση κυκλοφορίας σε όλη την Ευρώπη, επιχειρεί μία προσεκτική επιστροφή στην κανονικότητα. Προκειται για μία δύσκολη ισορροπία, δεδομένου ότι η χώρα θρηνεί περισσότερους από 23.000 νεκρούς λόγω κορωνοϊού. Στην τελευταία συνάντηση της ομάδας G20, μέσω τηλεδιάσκεψης, η υπουργός Τουρισμού Ρέγιες Μαρότο τόνισε την ανάγκη για διεθνή συντονισμό όσον αφορά την επανέναρξη των πτήσεων, αλλά και τις απαραίτητες προδιαγραφές ασφαλείας.
Έλεγχοι στα ισπανικά αεροδρόμια
Ο Αρντ Ρολφς, επικεφαλής της εταιρείας βιοτεχνολογίας Centogene με έδρα το Ροστόκ της Γερμανίας, πιστεύει ότι σύντομα θα γίνονται τεστ για τον κορονοϊό στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια. Η εταιρία του έχει ήδη λανσάρει τεστ στην αγορά και βρίσκεται τώρα σε επαφή με τις ισπανικές αρχές για να διερευνήσει ενδεχόμενη συνεργασία.
«Πιστεύω ότι είναι ένα εφικτό για έναν επιβάτη να περνάει από τεστ κατά την άφιξή του και στη συνέχεια να παραμένει άλλες τρεις-τέσσερις ώρες στο αεροδρόμιο εν είδη καραντίνας, εφόσον δεν έχει πιστοποιητικό ανοσίας», λέει ο Ρολφς. Όλα αυτά βέβαια, προσθέτει, μπορεί και να αποτρέψουν τελικά τον κόσμο από την όλη διαδικασία των διακοπών.
Κάθε χρόνο η Ισπανία υποδέχεται 83 εκατομμύρια επισκέπτες από το εξωτερικό. Ο τουρισμός συνεισφέρει περίπου το 14% του ισπανικού ΑΕΠ, ενώ τα συνολικά έσοδα για ξενοδοχεία, εστιατόρια και νυχτερινά κέντρα υπολογίζονταν γύρω στα 92 δις ευρώ για το 2019. Ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ αποφάσισε να ανοίξουν και πάλι για τον τουρισμό οι 17 αυτόνομες περιφέρειες και πόλεις της Ισπανίας, αλλά «σταδιακά» και «ασυμμετρικά». Όπως εξηγεί ο Ισπανός επιδημιολόγος Χερνάντεθ Αγουάδο «στα νησιά οι κανονισμοί θα είναι λιγότερο αυστηροί, γιατί εκεί υπάρχουν πολύ λιγότερα κρούσματα ή και καθόλου…» Οι ειδικοί εκτιμούν ότι συγκεκριμένα είδη τουρισμού, όπως η ενοικίαση πολυτελών καταλυμάτων και ο ιστιοπλοϊκός τουρισμός θα έχουν προτεραιότητα απέναντι στον μαζικό τουρισμό των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων με ημιδιατροφή. «Στη Μαγιόρκα υπολογίζουμε ότι μετά τα μέσα Μαΐου θα αρχίσουν να έρχονται και πάλι επιχειρηματίες και ιδιοκτήτες εξοχικών κατοικιών», λέει ο Γερμανός δικηγόρος Τιμ Βιρτ, που διαμένει μόνιμα στο νησί. Τα εστιατόρια θα λειτουργούν κατά πάσα πιθανότητα μόνο σε ανοιχτούς χώρους. Πάντως η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης Τερέζα Ριμπέρα ξεκαθαρίζει ότι πρώτα θα επανέλθουν στην κανονικότητα νευραλγικοί κλάδοι και τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ αργότερα θα ακολουθήσουν τα επαγγέλματα που σχετίζονται με τη διασκέδαση και την ψυχαγωγία.
Αναζητώντας νέες μορφές οικονομικής δραστηριότητας
Νέα ώθηση αναμένεται να δοθεί στον περιηγητικό τουρισμό, ο οποίος ίσως προσφέρει μεγαλύτερη αίσθηση ασφάλειας από την παραλία. Το ισπανικό πόρταλ ακινήτων Idealista καταγράφει αυξημένη ζήτηση για ενοικίαση κατοικιών μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα. «Τις επόμενες εβδομάδες πιστεύω ότι θα ανακάμψει ο εσωτερικός τουρισμός» λέει η Ρόζι Σπέερ, η οποία, μαζί με τον σύζυγό της, διευθύνει το ξενοδοχείο Sant Jaume στη Μαγιόρκα. Η ίδια δεν αναμένει ιδιαίτερη οικονομική επιβάρυνση για το καλοκαίρι. «Έχουμε μόνο έναν υπάλληλο, δεν σερβίρουμε φαγητό παρά μόνο πρωϊνό, οπότε το ανελαστικό κόστος δεν είναι τόσο σημαντικό», επισημαίνει. Πάντως τα τουριστικά έσοδα δεν επαρκούν για να ανακάμψει η υπερχρεωμένη Ισπανία. Σε καμία άλλη χώρα ο τουρισμός δεν συνεισφέρει τόσο μεγάλο ποσοστό του ΑΕΠ. Μάλιστα στις Βαλεαρίδες Νήσους εκτιμάται ότι το ποσοστό αυτό φτάνει το 40%.
«Τα προηγούμενα χρόνια κανείς δεν φρόντισε να αναζητήσει νέες μορφές οικονομικής δραστηριότητας και σήμερα βλέπουμε τις συνέπειες», τονίζει ο οικονομολόγος Άλντο Ολθέσε. Κίνδυνο χρεοκοπίας αντιμετωπίζει η εισηγμένη στο χρηματιστήριο ξενοδοχειακή αλυσίδα Sol Meliá και, σύμφωνα με τον Ολθέσε, δεν πρόκειται να διασωθεί χωρίς κρατική χρηματοδότηση. Πολλά από τα αποκαλούμενα chiringuitos, τα γραφικά μπιτς μπαρ που δίνουν μία χαρακτηριστική νότα στο ισπανικό καλοκαίρι, δεν πρόκειται να ανοίξουν φέτος. «Δεν συμφέρει καν να πληρώσουμε δημοτικά τέλη», εξηγεί ο επιχειρηματίας και φωτογράφος Χοσέ Φερέιρο. Επιπλέον, μετά από τόσες εβδομάδες εγκλεισμού, μπορεί οι Ισπανοί να αναθεωρήσουν παραδοσιακές συνήθειες και να μην αποζητήσουν, έστω και για μία φορά την ημέρα, την αυθεντική απόλαυση του καφέ στο μπαρ. «Το βλέπω και με τον εαυτό μου», λέει ο Φερέρο, «μετά από επτά εβδομάδες στο σπίτι μου λείπει όλο και λιγότερο αυτή η επιφανειακή απόλαυση…»
