Δύο επιθεωρητές της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) επισκέφθηκαν σήμερα το εργοστάσιο παραγωγής βαρέος ύδατος του Αράκ στο κεντρικό Ιράν, στο πλαίσιο της συμφωνίας για τον έλεγχο των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, μετέδωσε το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων Fars.
To εργοστάσιο βρίσκεται στις εγκαταστάσεις όπου υπάρχει ο αντιδραστήρας βαρέος ύδατος του Αράκ, τον οποίο το Ιράν προτίθεται να θέσει σε λειτουργία στα τέλη του 2014. Ο αντιδραστήρας αυτός προκαλεί έντονη ανησυχία στις μεγάλες δυνάμεις, καθώς θα μπορεί να προσφέρει στην Ισλαμική Δημοκρατία τη δυνατότητα να εξάγει πλουτώνιο το οποίο, μόλις τεθεί υπό επεξεργασία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή ατομικής βόμβας.
«Οι εμπειρογνώμονες της ΙΑΕΑ άρχισαν το πρωί την επίσκεψή τους η οποία θα συνεχιστεί το απόγευμα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ιρανικού Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας Μπεχρούζ Καμαλβάντι. Οι δύο επιθεωρητές θα αναχωρήσουν για τη Βιέννη, την έδρα της ΙΑΕΑ, το βράδυ.
Η υπηρεσία του ΟΗΕ προσπαθεί να έχει πρόσβαση στις εγκαταστάσεις αυτές από το 2011. Η επίσκεψη στο εργοστάσιο πραγματοποιείται βάσει μιας συμφωνίας για ένα “πλαίσιο συνεργασίας” που υπογράφηκε στις 11 Νοεμβρίου, η οποία επιτρέπει στην ΙΑΕΑ να διασφαλίσει ότι το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης προορίζεται αποκλειστικά για ειρηνική χρήση.
Το Ιράν έχει τρεις μήνες διορία για να εφαρμόσει αυτόν τον «οδικό χάρτη» των έξι σημείων, στόχος του οποίου είναι να “υπάρξει περισσότερη εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών”.
Ο ιρανικός Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας ανακοίνωσε χθες ότι παρείχε στην ΙΑΕΑ τις «απαραίτητες πληροφορίες για τις έρευνες που είναι σε εξέλιξη» σε σχέση με τη νέα γενιά του των συσκευών φυγοκέντρησης –που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή εμπλουτισμένου ουρανίου.
Αν και η ΙΑΕΑ πραγματοποίησε τακτικούς ελέγχους στον υπό κατασκευή αντιδραστήρα του Αράκ, δεν ενημερώθηκε λεπτομερώς για τον σχεδιασμό και τη λειτουργία του από το 2006 ούτε της είχε επιτραπεί να επισκεφθεί τις εγκαταστάσεις παραγωγής βαρέος ύδατος από τον Αύγουστο του 2011.
Εκτός από την επιθεώρηση του εργοστασίου του Αράκ και του ορυχείου ουρανίου του Γκασίν, στο νότο, η συμφωνία με την ΙΑΕΑ προβλέπει το Ιράν να παράσχει πληροφορίες για τους μελλοντικούς αντιδραστήρες που προορίζονται για την έρευνα, τις τοποθεσίες νέων πυρηνικών σταθμών ενέργειας για μη στρατιωτική χρήση ή ακόμη για μελλοντικές εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου.
Βάσει της προσωρινής συμφωνίας που υπογράφηκε στη Γενεύη στα τέλη Νοεμβρίου με την ομάδα 5+1 (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία), το Ιράν δεσμεύτηκε να παγώσει τις εργασίες στον αντιδραστήρα για μια περίοδο έξι μηνών και να μην κατασκευάσει εργοστάσιο επεξεργασίας πλουτωνίου. Ως αντάλλαγμα η ομάδα 5+1 δέχτηκε να χαλαρώσει σε ένα βαθμό τις κυρώσεις που πλήττουν την ιρανική οικονομία.
