Μετά την εκλογή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον περασμένο Ιούλιο, η Έμιλι Ο’ Ράιλι αποχωρεί από τη θέση της Ιρλανδής Συνηγόρου του Πολίτη και από την 1η Οκτωβρίου 2013 αναλαμβάνει καθήκοντα ως Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια, διαδεχόμενη τον Νικηφόρο Διαμαντούρο, ο οποίος αποχωρεί από το αξίωμα του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή έχοντας υπηρετήσει το θεσμό για περισσότερα από δέκα χρόνια.
Με αφορμή την ανάληψη των καθηκόντων της η νέα Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια υποστήριξε ότι «η Ευρώπη, παράλληλα με την οικονομική κρίση, αντιμετωπίζει και έντονη κρίση πολιτικής νομιμοποίησης. Η αρνητική διάθεση και οι διαιρέσεις επικρατούν όλο και περισσότερο, η εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς κλυδωνίζεται, όλο και περισσότεροι αισθάνονται ότι η φωνή τους δεν ακούγεται. Για όλους αυτούς τους λόγους, το 2014 είναι ένα έτος ιδιαίτερα κρίσιμο τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Ένας από τους στόχους μου ως Ευρωπαίας Μεσολαβήτριας», συμπλήρωσε η κ. Ο’ Ράιλι, είναι «να φέρω στο προσκήνιο τις ανησυχίες των ευρωπαίων πολιτών και να συμβάλλω, δρώντας προληπτικά, έτσι ώστε να γεφυρωθεί το χάσμα που υπάρχει μεταξύ των πολιτών και των Ευρωπαϊκών θεσμών.
Κάθε χρόνο υποβάλλονται στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή περίπου 2.500 αναφορές από πολίτες, επιχειρήσεις, ΜΚΟ, πανεπιστήμια, δήμους και άλλες οντότητες και ξεκινούν περισσότερες από 450 έρευνες.
Πολλές από αυτές βασίζονται σε αναφορές σχετικά με την έλλειψη διαφάνειας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, όπως η άρνηση παροχής πρόσβασης σε έγγραφα ή πληροφορίες. Άλλες υποθέσεις αφορούν προβλήματα σχετικά με Ευρωπαϊκά προγράμματα, διακρίσεις ή σύγκρουση συμφερόντων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής διοίκησης.