Το Πεκίνο αντέδρασε έντονα σήμερα στην απονομή του βραβείου Ζαχάροφ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στον Κινέζο διανοούμενο Ιλχάμ Τότι, ο οποίος προέρχεται από την κοινότητα των Ουιγούρων και είναι φυλακισμένος στην Κίνα για «αυτονομιστική δράση».
Πρώην καθηγητής Οικονομικών στο Πεκίνο, ο Τότι, 50 ετών, καταδικάστηκε το 2014 σε ισόβια κάθειρξη έπειτα από μια δίκη που προκάλεσε την οργή ξένων κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απένειμε χθες στον Ιλχάμ Τότι το βραβείο Ζαχάροφ και ζήτησε την άμεση απελευθέρωσή του.
«Ελπίζω πως η Ευρώπη θα μπορέσει να σεβαστεί τις εσωτερικές υποθέσεις και τη νομική κυριαρχία της Κίνας και θα αποφύγει να δώσει τα εύσημα σε έναν τρομοκράτη», είπε σε συνέντευξη Τύπου η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Χούα Τσουνγίνγκ, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ο Ιλχάμ Τότι ανήκει στην εθνότητα των Ουιγούρων, που είναι κυρίως μουσουλμάνοι και αποτελούν την πλειονότητα του πληθυσμού στη Σιντζιάνγκ.
Αυτή η τεράστια περιοχή της βορειοδυτικής Κίνας επλήγη επί χρόνια από επιθέσεις Ουιγούρων μαχητών και έχει τεθεί υπό αυστηρό αστυνομικό έλεγχο.
Σύμφωνα με οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ένα εκατομμύριο μουσουλμάνοι κρατούνται ή έχουν κρατηθεί σε στρατόπεδα πολιτικής αναμόρφωσης στη Σιντζιάνγκ. Το Πεκίνο αμφισβητεί αυτό τον αριθμό και κάνει λόγο για «κέντρα επαγγελματικής εκπαίδευσης» που έχουν σκοπό να προστατεύσουν τον τοπικό πληθυσμό από τον εξτρεμισμό.
«Δεν γνωρίζω ακριβώς τι είναι αυτό το βραβείο (Ζαχάροφ), ποια είναι η σημασία, η αξία ή το κύρος του», είπε η Χούα.
«Αλλά αυτό που γνωρίζω είναι πως ο Ιλχάμ Τότι είναι ένας εγκληματίας που έχει καταδικαστεί από τα κινεζικά δικαστήρια», επέμεινε.
Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, ο διανοούμενος είχε δημιουργήσει έναν ιστότοπο όπου δημοσίευε άρθρα για ευαίσθητα κοινωνικά θέματα.
Οι απόψεις του για την ύπαρξη δύο γλωσσών, της κινέζικης και των Ουιγούρων, η κριτική που ασκούσε στους πολιτικούς ηγέτες ή ακόμη η αρθρογραφία του για τις δυσκολίες των Ουιγούρων να βρουν δουλειά είχαν αποτέλεσμα να τεθεί υπό στενή αστυνομική επιτήρηση.
Η δικαιοσύνη τον κατηγόρησε κυρίως πως, στη διάρκεια των μαθημάτων του, έπλεκε το εγκώμιο μαχητών που είχαν διαπράξει επιθέσεις και ότι ενθάρρυνε τους φοιτητές του να ενταχθούν στο Ισλαμικό Κίνημα του Ανατολικού Τουρκεστάν (Etim).
Αυτή η ριζοσπαστική ισλαμική ομάδα μάχεται για την ανεξαρτησία της Σιντζιάνγκ και θεωρείται ευρέως στο εξωτερικό τρομοκρατική οργάνωση.
Ο Ιλχάμ Τότι έχει ήδη τιμηθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου με το βραβείο Βάτσλαβ Χάβελ του Συμβουλίου της Ευρώπης κύριος σκοπός του οποίου είναι η προώθηση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
