Εξοργίζοντας τους πολιτικούς αντιπάλους του, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον αποφάσισε να αναστείλει για πέντε εβδομάδες τις εργασίες του κοινοβουλίου, ένα γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες να βυθιστεί η χώρα στη χειρότερη πολιτική κρίση της εδώ και δεκαετίες.
Με τις ευλογίες του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο Τζόνσον έκανε την πιο τολμηρή μέχρι και σήμερα κίνησή του για να βγάλει το Ηνωμένο Βασίλειο από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 31 Οκτωβρίου, με ή χωρίς συμφωνία, θέτοντας μια νέα ημερομηνία για την έναρξη των εργασιών της Βουλής των Κοινοτήτων.
Η Ομιλία της Βασίλισσας, με την οποία εκκινεί η κοινοβουλευτική σύνοδος, θα διεξαχθεί στις 14 Οκτωβρίου. Η Βουλή των Κοινοτήτων θα σταματήσει να συνεδριάζει από τα μέσα Σεπτεμβρίου μέχρι την ημερομηνία αυτή. Η απόφαση του Τζόνσον, που χρειαζόταν την έγκριση της βασίλισσας, περιορίζει τον χρόνο που διαθέτουν οι πολιτικοί αντίπαλοί του για να αποτρέψουν ένα άτακτο Brexit. Αυξάνει όμως και τις πιθανότητες να υποβληθεί πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης και να οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές.
Ένα άλλο ενδεχόμενο ήταν να συρθεί η 93χρονη, πολιτικά ουδέτερη βασίλισσα, στη διαμάχη. Τόσο εξοργισμένοι ήταν οι ηγέτες των αντιπολιτευόμενων κομμάτων από το σχέδιο του Τζόνσον που πολλοί από αυτούς έγραψαν στην Ελισάβετ ζητώντας της να συναντηθούν μαζί της για να εκφράσουν την ανησυχία τους.
Η βασίλισσα ενεργεί ακολουθώντας τη συμβουλή του πρωθυπουργού της και δεν αναμένεται να αναλάβει ενεργό ρόλο η ίδια. Η ομιλία της στην έναρξη των εργασιών του κοινοβουλίου είναι γραμμένη από την εκάστοτε κυβέρνηση και περιγράφει το νομοθετικό έργο που σκοπεύει να αναλάβει. Το γραφείο της απέφυγε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.
“Θα υπάρξει άπλετος χρόνος στο κοινοβούλιο για να συζητήσουν οι βουλευτές το Brexit και όλα τα άλλα θέματα, άπλετος χρόνος”, διαβεβαίωσε νωρίτερα ο Τζόνσον, μιλώντας σε δημοσιογράφους. Όταν ρωτήθηκε αν προσπαθεί να μπλοκάρει τους βουλευτές που θα επιχειρήσουν να αναβάλουν την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, απάντησε: “Αυτό είναι απολύτως αναληθές”.
Μολονότι η διακοπή των εργασιών του κοινοβουλίου ενόψει της Ομιλίας της Βασίλισσας είναι ο κανόνας στη Βρετανία, η απόφαση να περιοριστεί ο κοινοβουλευτικός έλεγχος πριν από την εφαρμογή της πιο επίμαχης πολιτικής απόφασης των τελευταίων δεκαετιών προκάλεσε κατακραυγή. “Αναμφίβολα, πρόκειται για ένα πολύ βρετανικό πραξικόπημα”, σχολίασε ο Τζον ΜακΝτόνελ, ο “υπ’ αριθμόν 2” του Εργατικού κόμματος. Πάνω από μισό εκατομμύριο άνθρωποι υπέγραψαν μέσα σε λίγες ώρες ένα διαδικτυακό κείμενο εκφράζοντας την αντίθεσή τους, ενώ η λίρα υποχώρησε.
Η Εκκλησία της Αγγλίας προειδοποίησε ότι ένα χαοτικό Brexit θα πλήξει τους φτωχούς, ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Τζον Μπέρκοου έκανε λόγο για “συνταγματικό σκάνδαλο” και μια ομάδα βουλευτών από διάφορα κόμματα πρότεινε να επιδιωχθεί η επιβολή ασφαλιστικών μέτρων.
Συνθήματα όπως “Ντροπή σας” και “Σταματήστε το πραξικόπημα” ακούστηκαν έξω από το κοινοβούλιο, όπου συγκεντρώθηκαν το απόγευμα περίπου 200 διαδηλωτές, κοντά στις όχθες του Τάμεση, για να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους. Μια διαδήλωση κατά του Τζόνσον οργάνωσε και στο κεντρικό Εδιμβούργο το Ευρωπαϊκό Κίνημα στη Σκωτία.
Μια εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όταν ρωτήθηκε για το θέμα, απέφυγε να πάρει θέση απαντώντας ότι πρόκειται για εσωτερικό ζήτημα του Ηνωμένου Βασιλείου.
Σε αχαρτογράφητα νερά
Περισσότερα από τρία χρόνια μετά το δημοψήφισμα στο οποίο το 52% των Βρετανών τάχθηκε υπέρ του Brexit και το 48% κατά, είναι ακόμη ασαφές υπό ποιους όρους θα αποχωρήσει η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία από την Ένωση στην οποία εντάχθηκε το 1973. Καθώς απομένουν μόλις 65 ημέρες μέχρι την καταληκτική ημερομηνία, οι βουλευτές αγωνίζονταν να εμποδίσουν τον πρωθυπουργό να οδηγήσει τη μια από τις σταθερότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα διαζύγιο χωρίς συμφωνία για τη μεταβατική περίοδο, δηλαδή σε αχαρτογράφητα νερά.
Την Τρίτη, οι ηγέτες των αντιπολιτευόμενων κομμάτων συμφώνησαν να προωθήσουν μια νομοθετική πρωτοβουλία για να αναγκάσουν τον Τζόνσον να ζητήσει από τις Βρυξέλλες την αναβολή του Brexit. Ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν είπε ότι θα καταθέσει πρόταση μομφής όταν κρίνει ότι είναι η κατάλληλη στιγμή.
Πολλά θα εξαρτηθούν από τη στάση που θα τηρήσουν οι βουλευτές των Συντηρητικών που διαφωνούν με το Brexit χωρίς συμφωνία, δεδομένου ότι η κυβέρνηση διαθέτει οριακή πλειοψηφία μόλις μιας έδρας στη Βουλή των Κοινοτήτων. Ο φιλοευρωπαίος, Συντηρητικός βουλευτής Ντόμινικ Γκριβ σχολίασε ότι θα δυσκολευτεί να εκφράσει την εμπιστοσύνη του στην κυβέρνηση υπό αυτές τις συνθήκες ενώ ο Φίλιπ Χάμοντ, ο πρώην υπουργός Οικονομικών, προέτρεψε τους φιλοευρωπαίους πολιτικούς να ενεργήσουν εντός των επόμενων ημερών.
Ένδειξη ότι η πίεση αυξάνεται για τους Συντηρητικούς, πολλά μέσα ενημερωσης ανέφεραν ότι η Ρουθ Ντέιβιντσον, η ηγέτιδα των Συντηρητικών στη Σκωτία, αποφάσισε να παραιτηθεί. Να σημειωθεί πάντως ότι η Ντέιβιντσον είναι μέλος του κοινοβουλίου της Σκωτίας και όχι της Βουλής των Κοινοτήτων.
Το κοινοβούλιο θα συνεδριάσει ξανά, μετά τις θερινές διακοπές, στις 3 Σεπτεμβρίου και δύο εβδομάδες αργότερα θα διακόψει τις εργασίες τους ώστε τα πολιτικά κόμματα να έχουν τον χρόνο να οργανώσουν τα ετήσια συνέδριά τους. Με την ημερομηνία επαναλειτουργίας του να έχει οριστεί για τις 14 Οκτωβρίου, οι βουλευτές θα έχουν στη διάθεσή τους μόλις δύο εβδομάδες μέχρι το Brexit. Αυτό σημαίνει πως όσοι αντιτίθενται σε μια άτακτη έξοδο θα πρέπει να αναλάβουν δράση την επόμενη εβδομάδα, γιατί διαφορετικά μπορεί να μην έχουν επαρκή χρόνο στη διάθεσή τους.
