Τα Ηνωμένα Έθνη διόρισαν σήμερα Τετάρτη έναν σουηδό επιστήμονα, τον Ακε Σέλστρομ, επικεφαλής της ομάδας ειδικών που θα ερευνήσουν αν έχουν χρησιμοποιηθεί ή όχι χημικά όπλα στη Συρία και αποφάσισαν στην ομάδα αυτή να μην συμμετέχουν εκπρόσωποι των μεγάλων δυνάμεων.
Ο Σέλστρομ, επιλογή του ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν, πρώην διευθυντής του Σουηδικού Ινστιτούτου Ερευνών για την Άμυνα και την Ασφάλεια ήταν επικεφαλής επιθεωρητής της UNSCOM, της ομάδας που είχε αναλάβει να επιθεωρήσει και να τερματίσει τα προγράμματα βιολογικών και χημικών όπλων τη δεκαετία του ’90.
Εργάστηκε επίσης στην UNMOVIC, την ομάδα του ΟΗΕ που επέστρεψε στο Ιράκ το 2002 και διαπίστωσε ότι δεν υπήρχαν ατράνταχτες αποδείξεις ότι η Βαγδάτη είχε αναβιώσει το πρόγραμμα αυτό πριν από την αμερικανική εισβολή το 2003.
Μέχρι τώρα δεν έχει οριστικοποιηθεί η θητεία και η σύνθεση της αποστολής αυτής, όμως σκοπός της δεν είναι να αποφανθεί ποιός χρησιμοποίησε χημικά όπλα, διευκρίνισε ο εκπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ Μάρτιν Νεζίρκι.
Συριακή αντιπολίτευση και κυβέρνηση αλληλοκατηγορούνται ότι χρησιμοποίησαν χημικά όπλα τον μήνα αυτό στο Χαλέπι και την Δαμασκό.
«Πρόκειται για τεχνική αποστολή, όχι για εγκληματολογική έρευνα», τόνισε ο Νεζίρκι. Οι ειδικοί θα πρέπει να «αποδείξουν ότι χρησιμοποιήθηκαν χημικά όπλα και όχι ποιός τα χρησιμοποίησε», πρόσθεσε χωρίς να διευκρινίσει πότε θα αρχίσουν οι εργασίες της ομάδας.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι έρευνες θα επικεντρωθούν σε πρώτη φάση στις κατηγορίες που διατύπωσε το καθεστώς της Δαμασκού, το οποίο ζήτησε πρώτο να διεξαχθούν έλεγχοι. Γαλλία και Βρετανία από την πλευρά τους ζήτησαν από τα Ηνωμένα Έθνη να εξετάσουν όλες τις κατηγορίες, είτε προέρχονται από την κυβέρνηση ή από την αντιπολίτευση.
Ο Μπαν Κι-μουν ανακοίνωσε στα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία και Κίνα) πως δεν θα συμμετέχουν στην έρευνα, σύμφωνα με διπλωμάτες.
Η απόφασή του αυτή ελήφθη λόγω των διαφορών που έχουν οι πέντε μεγάλες δυνάμεις στο θέμα της συριακής κρίσης.
Ο ρώσος πρεσβευτής στα Ηνωμένα Εθνη Βιτάλι Τσούρκιν δεν έκρυψε την ενόχληση της Μόσχας. Η Ρωσία ήταν «έτοιμη» να συμμετάσχει στην ομάδα, είπε. «Δεν συμμεριζόμαστε αυτήν την στάση, αλλά το σημαντικό είναι η ομάδα να είναι όσο το δυνατόν πιο αμερόληπτη», επισήμανε.
Ο καθηγητής Σέλστρομ είναι ένας από τους επικεφαλής του ευρωπαϊκού κέντρου που ειδικεύεται στις πυρκαγιές οι οποίες συνδέονται με χημικές, βιολογικές και πυρηνικές ουσίες.