Δέκα χρόνια μετά την στρατιωτική επέμβαση των δυτικών δυνάμεων στο Ιράκ, αφού η Βαγδάτη κατηγορήθηκε ότι διαθέτει όπλα μαζικής καταστροφής, ο πρώην επικεφαλής των επιθεωρητών του ΟΗΕ στο Ιράκ, Χανς Μπλιξ, κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να μην επαναλάβει το ίδιο σφάλμα εξαπολύοντας επίθεση εναντίον του Ιράν.
«Ο κόσμος έχει βραχεία μνήμη. Η αποτυχία και τα τραγικά σφάλματα που διαπράχθηκαν στο Ιράκ δεν έχουν ληφθεί σοβαρά υπ΄ όψιν», δήλωσε ο σουηδός Χανς Μπλιξ, πρώην διπλωμάτης, σε μικρό κύκλο δημοσιογράφων στο Ντουμπάι.
«Στην περίπτωση του Ιράκ, υπήρξε απόπειρα από ορισμένες χώρες να εξουδετερώσουν όπλα μαζικής καταστροφής που δεν υπήρχαν. Σήμερα, γίνεται λόγος για να στραφούν κατά του Ιράν, για την εξουδετέρωση προθέσεων που ίσως να μην υπάρχουν. Ελπίζω ότι αυτό δεν θα συμβεί», πρόσθεσε.
Πρώην υπουργός Εξωτερικών της σουηδικής κυβέρνησης και επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενεργείας (IAEA) από το 1981 μέχρι το 1987, ο Χανς Μπλιξ ορίσθηκε τον Ιανουάριο του 2000 εκτελεστικός διευθυντής της Επιτροπής Ελέγχου, Επαλήθευσης και Επιθεώρησης.
Οι επιθεωρητές των Ηνωμένων Εθνών που είχαν επιφορτισθεί με την αναζήτηση της παρουσίας όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ εργάσθηκαν υπό την ηγεσία του από το τέλος του 2002 μέχρι στις αρχές του 2003 στο Ιράκ, χωρίς να εντοπίσουν τίποτε.
Ο Χανς Μπλιξ είχε εναντιωθεί στην αμερικανο-βρετανική στρατιωτική επέμβαση στο Ιράκ υπό το πρόσχημα της ύπαρξης όπλων μαζικής καταστροφής και επέμεινε μέχρι τέλους ζητώντας της συνέχιση των επιθεωρήσεων.
Σήμερα ο Χανς Μπλιξ θεωρεί ότι η διεθνής κοινότητα έχει ακόμη λιγότερα στοιχεία για την ύπαρξη ιρανικού πυρηνικού εξοπλιστικού προγράμματος.
«Είναι αλήθεια ότι οι διπλωματικές διαπραγματεύσεις έχουν καθυστερήσει τα τελευταία χρόνια και δεν έχουν δώσει παρά πενιχρά αποτελέσματα. Ορισμένοι θεωρούν ότι ένας πόλεμος θα μπορούσε να επιλύσει το πρόβλημα, αλλά κατά τη γνώμη μου, ένας πόλεμος θα ήταν καταστροφή και θα μπορούσε να προκαλέσει μία τρομερή έκρηξη στην περιοχή», είπε, τονίζοντας ότι «εάν το Ιράν δεν έχει αποφασίσει να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα, θα το αποφάσιζε μετά από έναν πόλεμο».
Σχετικά με τις πιέσεις που ασκούνται επί του Ιράν, ο Χανς Μπλιξ επισήμανε πως «οι απειλές μπορούν να υποστηρίξουν τη διπλωματία, αλλά ορισμένες φορές μπορεί να έχουν αντίθετα αποτελέσματα».
Ανέφερε, τέλος, ότι το Ιράν, που κατηγορείται από τις δυτικές χώρες και το Ισραήλ ότι επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, έδωσε θετικά μηνύματα κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων της περασμένης εβδομάδας στο Αλμάτι.
Ο Μάικλ Ελεμαν, ειδικός σε θέματα ασφαλείας του Διεθνούς Ινσιτούτου Στρατηγικών Μελετών (IISS) εκτίμησε, επίσης, ότι το Ιράν «έλαβε ορισμένα μέτρα για να ρίξει τη θερμοκρασία στο Αλμάτι».
«Αποφάσισαν να μετατρέψουν το εμπλουτισμένο στο 20% ουράνιο σε καύσιμο για τον ερευνητικό αντιδραστήρα (της Τεχεράνης)», υλικό το οποίο στη συνέχεια δεν μπορεί παρά πολύ δύσκολα να χρησιμοποιηθεί για στρατιωτικούς σκοπούς. Υπαρχουν σήμερα περισσότεροι λόγοι από ό,τι πριν από έξι μήνες για να είναι κανείς ελαφρά αισιόδοξος», σημείωσε.
Η ομάδα των «5+1» μεγάλων δυνάμεων πρότεινε την χαλάρωση ορισμένων κυρώσεων κατά του Ιράν με αντάλλαγμα υποχωρήσεις από την Τεχεράνη και ανανέωσε το αίτημα προς το Ιράν να σταματήσει τον εμπλουτισμό στο 20% του ουρανίου.