Χιλιάδες μετανάστες από την Ονδούρα βρίσκονταν χθες Παρασκευή εγκλωβισμένοι από τις δυνάμεις ασφαλείας του Μεξικού σε μια γέφυρα, αφού πέρασαν με τη βία τα σύνορα της χώρας με τη Γουατεμάλα με την ελπίδα να φτάσουν στις ΗΠΑ.
Οι μετανάστες αυτοί, που επί ημέρες συγκεντρώνονται στη μεθοριακή πόλη Τεκούν Ουμάν στη Γουατεμάλα κατέστρεψαν χθες το απόγευμα το συρματόπλεγμα ενός μεθοριακού φυλακίου της χώρας. Στη συνέχεια πέρασαν στη γέφυρα που ενώνει τη Γουατεμάλα με το Μεξικό όπου οι μεξικανικές δυνάμεις αντιμετώπισης ταραχών τους έκλεισαν τον δρόμο αναγκάζοντάς τους να παραμείνουν εκεί αναμένοντας να ξεκινήσει η διαδικασία για την υποβολή αιτήματος για την παροχή βίζας.
Ωστόσο ομοσπονδιακοί αστυνομικοί του Μεξικού επέτρεψαν σε κάποιες γυναίκες και παιδιά να περάσουν πάνω σε φορτηγά και περιστοιχισμένοι από πράκτορες της υπηρεσίας μετανάστευσης.
«Πιστεύαμε ότι θα περάσουμε με ηρεμία και ξαφνικά άρχισαν να πέφτουν πέτρες και δακρυγόνα», δήλωσε η Μάρτα, 28 ετών, η οποία έχασε μέσα στο πλήθος των μεταναστών του δύο γιους της. «Ξεφύγαμε από τη βία και μας χτύπησαν μόλις φτάσαμε εδώ», κατήγγειλε ενώ θήλαζε το μωρό της.
«Δεν πίστευα ποτέ ότι μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο», σχολίασε ο Χοσουέ, ένας ταξιτζής 32 ετών.
«Θα μείνουμε εδώ μέχρι να μας ανοίξουν», προειδοποίησε από την πλευρά του ο 36χρονος Αντονάι, που ταξιδεύει μαζί με τους ανιψιούς του ηλικίας δύο, τριών και 14 ετών.
Κάποιοι μετανάστες προτίμησαν να πηδήξουν μέσα στο ποτάμι από τη γέφυρα, δοκιμάζοντας την τύχη τους κολυμπώντας ή πιασμένοι από βάρκες.
Άλλοι πήραν τον δρόμο πίσω για την Τεκούν Ουμάν για να ξεκουραστούν προτού δοκιμάσουν ξανά να περάσουν στο Μεξικό.
Σχεδόν 4.000 πολίτες της Ονδούρας, σχηματίζοντας ένα ανθρώπινο «καραβάνι», έχουν φτάσει τις τελευταίες ημέρες σε μικρές ομάδες με τα πόδια ή λεωφορεία στην Τεκούν Ουμάν. Έφυγαν το Σάββατο από την πόλη Σαν Πέδρο Σούλα, στη βόρεια Ονδούρα, για να ξεφύγουν από τη βία και τη μιζέρια στη χώρα τους.
Αντιδράσεις και διπλωματικός πυρετός
Την Πέμπτη ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε απειλήσει να κλείσει τα σύνορα με το Μεξικό, αν οι μεξικανικές αρχές δεν εμποδίσουν την πορεία των μεταναστών, ενώ χθες τόνισε ότι οι ΗΠΑ δεν θα τους επιτρέψουν να εισέλθουν στη χώρα.
Μιλώντας από την Αριζόνα, μια πολιτεία που συνορεύει με το Μεξικό, ο Τραμπ εξήρε τη γειτονική χώρα για τις προσπάθειες που καταβάλλει για να σταματήσει το καραβάνι των μεταναστών και υπογράμμισε ότι όσο βρίσκεται αυτός στην εξουσία δεν θα εισέλθουν στις ΗΠΑ
«Το σταματάνε αυτή τη στιγμή στο Μεξικό. Οπότε εκτιμάμε πολύ αυτό που κάνει το Μεξικό», επεσήμανε ο Αμερικανός πρόεδρος μιλώντας σε δημοσιογράφους. «Δεν θα μπουν σε αυτή τη χώρα, καλύτερα να γυρίσουν πίσω», πρόσθεσε.
«Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους, ένα ποσοστό, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό αυτών των ανθρώπων είναι εγκληματίες και θέλουν να έρθουν στη χώρα μας», τόνισε.
Εξάλλου χθες το βράδυ ο πρόεδρος της Ονδούρας Χουάν Ορλάντο Ερνάντες δήλωσε ότι συνομίλησε με τον ομόλογό του της Γουατεμάλας Τζίμι Μοράλες ζητώντας του άδεια να στείλει προσωπικό της πολιτικής προστασίας για να βοηθήσει τους πολίτες της Ονδούρας που βρίσκονται στη Γουατεμάλα να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
«Θα συνεχίσουμε αυτή την επιχείρηση για όσο χρειαστεί», τόνισε ο Ερνάντες σε ανάρτησή του στο Twitter.
Λίγο αργότερα η κυβέρνηση της Γουατεμάλας ανακοίνωσε ότι ο Ερνάντες θα συναντηθεί με τον Μοράλες σήμερα στην πόλη της Γουατεμάλας με σκοπό να συμφωνήσουν σε μια στρατηγτική για την επιστροφή των μεταναστών στην Ονδούρα.
Στο μεταξύ σε τηλεοπτικό του διάγγελμα αργά χθες το βράδυ ο πρόεδρος του Μεξικού Ενρίκε Πένια Νιέτο χαρακτήρισε τη μαζική προσπάθεια των μεταναστών να περάσουν τα σύνορα «άνευ προηγουμένου», κατηγορώντας κάποιους εξ αυτών ότι επιτέθηκαν στην αστυνομία.
«Το Μεξικό δεν θέλει και δεν θα επιτρέψει σε ανθρώπους να εισέλθουν στο έδαφός του παράνομα, πόσο δε μάλλον βίαια», τόνισε.
Νωρίτερα ο Μεξικανός υπουργός Εξωτερικών Λουίς Βιδεγαράι συναντήθηκε με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο στην πόλη του Μεξικού για να συζητήσουν για το καραβάνι των μεταναστών.
«Το Μεξικό αντιμετωπίζει μια πρόκληση και αυτό δήλωσα στον υπουργό Πομπέο», επεσήμανε ο Βιδεγαράι στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου των δύο ανδρών, οι οποίοι συμφώνησαν ότι είναι σημαντικό να σταματήσει η πορεία των μεταναστών προτού φτάσουν στα σύνορα με τις ΗΠΑ.
Αντίθετα με το προηγούμενο καραβάνι που είχε σχηματιστεί στα τέλη Μαρτίου στο νότιο Μεξικό, και το οποίο είχε πάλι προκαλέσει την οργή του Τραμπ, αυτή τη φορά οι αρχές της χώρας αντέδρασαν πιο γρήγορα.
Μάλιστα η μεξικανική κυβέρνηση ζήτησε τη βοήθεια της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Χθες το πρωί ο Βιδεγαράι επεσήμανε ότι κάθε ένας από τους μετανάστες μπορεί να υποβάλει αίτημα για να εισέλθει στο Μεξικό ή να ζητήσει να λάβει καθεστώς πρόσφυγα. Όσοι δεν έχουν νόμιμο δικαίωμα να λάβουν άσυλο στο Μεξικό θα επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους, επεσήμαναν οι μεξικανικές αρχές.
Πέντε καταφύγια
Στη Σιουδάδ Ιδάλγο, τη μεξικανική μεθοριακή πόλη, έχουν σταλεί εκατοντάδες αστυνομικοί, καθώς οι αρχές αναμένουν την άφιξη 3.000 μεταναστών τις επόμενες ημέρες. Ο επικεφαλής της αστυνομίας της πόλης, ο Γεράρδο Ερνάντες, επεσήμανε ότι έχουν ετοιμαστεί πέντε καταφύγια, ικανά να στεγάσουν έως και 4.000 ανθρώπους.
Επίσης έχουν φτάσει στην πόλη υπάλληλοι του Μεξικανικού Ινστιτούτου Μετανάστευσης προκειμένου να εξετάσουν τα αιτήματα για την παροχή προσφυγικής ή ανθρωπιστικής βίζας σε όσους πρόσφυγες το δικαιούνται. Το Μεξικό έχει τονίσει ότι είναι οι μοναδικές βίζες που είναι διατεθειμένο να παράσχει στους μετανάστες από την Ονδούρα.
Η Ονδούρα θεωρείται μια από τις πιο βίαιες χώρες του κόσμου με ετήσιο ποσοστό 43 ανθρωποκτονιών ανά 100.000 κατοίκους. Όπως και στη Γουατεμάλα και το Σαλβαδόρ οι συμμορίες σπέρνουν τον τρόμο στη χώρα, όπου το 68% των εννέα εκατομμυρίων κατοίκων ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.