Συμπληρώνονται σήμερα 17 χρόνια από το τρομοκρατικό χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους, στη Νέα Υόρκη, με τις εικόνες του δεύτερου αεροσκάφους να πλησιάζει, των φλεγόμενων κτιρίων να καταρρέουν και των ανθρώπων να πηδούν από τα παράθυρα να εξακολουθούν να στοιχειώνουν. Δεκαεπτά χρόνια μετά, τα λείψανα περισσοτέρων από 1.100 θυμάτων των επιθέσεων στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου δεν έχουν ακόμη ταυτοποιηθεί. Στο αρμόδιο εργαστήριο της Νέας Υόρκης, ομάδα επιστημόνων εργάζεται σκληρά για τον σκοπό αυτό, χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα τεχνολογικά μέσα και επαναλαμβάνοντας καθημερινά δεκάδες φορές το ίδιο πρωτόκολλο. Αρχικά εξετάζουν ένα κομμάτι οστού, το οποίο βρέθηκε στους Δίδυμους Πύργους και ακόμη δεν έχει ταυτοποιηθεί με τη μέθοδο του DNA.
«Το οστό είναι το δυσκολότερο βιολογικό υλικό για να δουλέψει κάποιος», εξηγεί ο Μαρκ Ντιζάιρ, από την ιατροδικαστική υπηρεσία της Νέας Υόρκης. «Και επιπλέον, όταν εκτίθενται τα οστά σε παράγοντες που βρίσκονταν στο Σημείο Μηδέν, στάχτη, μούχλα, βακτήρια, ηλιακή ακτινοβολία, καύσιμα αεροπλάνου και οχημάτων, όλα αυτά καταστρέφουν το DNA. Έτσι, μπορεί να έχουμε ένα δείγμα με πολύ μικρές ποσότητες DNA». Τα 22.000 κομμάτια ανθρωπίνων λειψάνων που έχουν βρεθεί στο σημείο των επιθέσεων έκτοτε έχουν όλα εξεταστεί. Κάποια μάλιστα ήδη 10 με 15 φορές. Μέχρι στιγμής τα λείψανα μόνο 1.642 από τα 2.753 θύματα των επιθέσεων στη Νέα Υόρκη έχουν επισήμως ταυτοποιηθεί. Τα υπόλοιπα 1.111 ακόμα περιμένουν την «ταυτότητά» τους. Τον Ιούλιο, σχεδόν ένα χρόνο μετά την τελευταία ταυτοποίηση, το εργαστήριο πρόσθεσε ένα ακόμη όνομα στη λίστα: Ο Σκοτ Μάικλ Τζόνσον, ένας 26χρονος αναλυτής, ο οποίος εργαζόταν στον 89ο όροφο του Νότιου Πύργου ήταν ένα ακόμη θύμα της 11ης Σεπτεμβρίου.
Ο ρόλος των συγγενών είναι πολύ σημαντικός, εξηγούν οι επιστήμονες, καθώς είναι ο μοναδικός τρόπος ταυτοποίησης των λειψάνων των θυμάτων, με τη χρήση και σύγκριση δείγματος του DNA τους. Το εργαστήριο της ιατροδικαστικής υπηρεσίας έχει συνολικά 17.000 δείγματα γενετικού υλικού, αλλά κανένα από αυτά δεν υπάρχει για περίπου 100 θύματα, γεγονός που καθιστά την προσπάθεια μάταιη για την ταυτοποίηση των συγκεκριμένων λειψάνων. Για την ενημέρωση των συγγενών, σχετικά με την ταυτοποίηση λειψάνων των δικών τους ανθρώπων, ακολουθείται συγκεκριμένη διαδικασία. «Όταν ειδοποιείσαι, πηγαίνεις πίσω σε εκείνη την ημέρα, στον φρικτό τρόπο με τον οποίον χάθηκαν» λέει η Μέρι Φέτσετ, η οποία έχασε τον 24χρονο γιο της Μπραντ στους Δίδυμους Πύργους. «Σου δίνει όμως και κάποια παρηγοριά το να μπορείς να κάνεις μια ταφή που αξίζει στους αγαπημένους σου».
Η Φέτσετ είναι συνιδρύτρια της οργάνωσης «Φωνές της 11ης Σεπτεμβρίου», που βοηθάει στην αντιμετώπιση των αναγκών όσων επλήγησαν από τις τρομοκρατικές επιθέσεις και από άλλες τραγωδίες. Όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, επικαλούμενο την εφημερίδα Guardian και το Γαλλικό Πρακτορείο, δεκαεπτά χρόνια μετά, 9.375 μέλη του Προγράμματος Υγείας του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου έχουν διαγνωστεί με κάποια μορφή καρκίνου που συνδέεται με τις επιθέσεις, ενώ άλλα 420 μέλη του προγράμματος πέθαναν από καρκίνο. Συνολικά περισσότεροι από 43.000 άνθρωποι έχουν διαγνωστεί με κάποιο πρόβλημα υγείας που συνδέεται με τις επιθέσεις. Βαρύ ήταν το τίμημα για όσους συμμετείχαν άμεσα στις προσπάθειες αντιμετώπισης της κατάστασης, όπως για παράδειγμα οι πυροσβέστες της Υπηρεσίας της Νέας Υόρκης. Εκατόν ογδόντα δύο στελέχη της πέθαναν από ασθένειες συνδεόμενες με τις επιθέσεις. Αλλά και οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής εμφάνισαν προβλήματα υγείας. Πολλοί πάσχουν από χρόνιες παθήσεις των πνευμόνων και άλλοι από γαστρεντερολογικές παθήσεις. Ανάμεσά τους και απόφοιτοι του γυμνασίου Στάιβενσαντ, που βρισκόταν τρία τετράγωνα πιο μακριά από τους Δίδυμους Πύργους.