Μικρή ανάσα από τα μεσάνυχτα χθες μέχρι νωρίς σήμερα το πρωί πήραν οι δύο «μονομάχοι», Νίκος Αναστασιάδης και Σταύρος Μαλάς, του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών της προσεχούς Κυριακής, 4 Φεβρουαρίου, από τις οποίες θα αναδειχθεί ο όγδοος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος χθες «έκοψε πρώτος το νήμα» με 35,5% φιλοδοξεί για μια δεύτερη προεδρική θητεία, η οποία θα είναι και η τελευταία. Ο Σταύρος Μαλάς, ο οποίος ήρθε δεύτερος χθες με 30,3% θέλει τη νίκη για να πάρει από το Νίκο Αναστασιάδης τη «ρεβάνς» των προεδρικών του 2013, όταν ήρθε δεύτερος με 42,52 και Πρόεδρος εξελέγη με 57,46% ο Νίκος Αναστασιάδης. Στον δεύτερο γύρο ο κ. Αναστασιάδης μπαίνει με ένα προβάδισμα, ωστόσο πολύ μικρότερο από το 18,55% του πρώτου γύρου το 2013.
Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, η ηγεσία του ΑΚΕΛ, σύμφωνα με πληροφορίες, εκτιμά ότι τώρα ο Σταύρος Μαλάς έχει πολλές πιθανότητες να εκλεγεί αφενός λόγω της μικρής διαφοράς που τον χωρίζει από τον Νίκο Αναστασιάδη και αφετέρου γιατί κρίνουν ότι ο υποψήφιος τους θα «εισπράξει» το μεγαλύτερο μέρος από το 25,74% που πήρε χθες ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος. Βέβαια επί του παρόντος η θέση του ΔΗΚΟ είναι ότι Αναστασιάδης και Μαλάς είναι ιδιαίτερα στο Κυπριακό «εξίσου επικίνδυνοι πολιτικοί».
Σύμφωνα με τους αναλυτές ακόμη και αν ο κ. Παπαδόπουλος και το ΔΗΚΟ ταχθούν ανοιχτά υπέρ του Σταύρου Μαλά δεν είναι βέβαιο ότι θα πειθαρχήσει όλο το κόμμα καθώς υπάρχουν σοβαρές διαφωνίες με την οικονομική πολιτική του ΑΚΕΛ. Δεν είναι τυχαίο ότι την τελευταία πενταετία το ΔΗΚΟ στήριξε την -κατά το ΑΚΕΛ- «νεοφιλελεύθερη» πολιτική του Προέδρου Αναστασιάδη στην οικονομία. Επίσης παραμένει ερωτηματικό το πώς θα κινηθούν οι οπαδοί της ΕΔΕΚ, της Αλληλεγγύης και του Κινήματος Οικολόγων που απορρίπτουν ως μορφή λύσης του Κυπριακού την Διζωνική, Δικοινοτική, Ομοσπονδία (ΔΔΟ). Εξ άλλου το χθεσινό αποτέλεσμα έδειξε ότι το 65,8% είναι υπέρ της λύσης της ΔΔΟ, την οποία υιοθετούν οι κκ Αναστασιάδης και Μαλάς.
Σήμερα πραγματοποιήθηκε στο επιτελείο του Ν. Παπαδόπουλου σύσκεψη του ιδίου με τους αρχηγούς των κομμάτων που στήριξαν την υποψηφιότητα του. Μελετήθηκαν τα δεδομένα για να καθορίσουν τα προσεχή βήματα τους για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, αλλά επί του παρόντος δεν υπάρχει απόφαση ότι θα κινηθούν ενιαία, παρόλο που υπέρ της ενιαίας στάσης τάχθηκαν με δημόσιες δηλώσεις τους ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος και η πρόεδρος της Αλληλεγγύης Ελένη Θεοχάρους. Τα σενάρια είναι τρία α) στήριξη Ν. Αναστασιάδη, β) στήριξη Σ. Μαλά και γ) ψήφος κατά συνείδηση (απόψε θα συνεδριάσουν το Π.Γ. της ΕΔΕΚ, η Κ.Ε. των Οικολόγων και το Ε.Γ. της Αλληλεγγύης).
Στο στρατόπεδο του Γιώργου Λιλλήκα, ο οποίος εξασφάλισε 2,18% λέγεται ότι η όποια απόφαση για το δεύτερο γύρο θα ληφθεί με πολιτικά και μόνο κριτήρια. Ωστόσο πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Λιλλήκας -αν και προεκλογικά το διέψευσε- μπορεί να στηρίξει Αναστασιάδη εφόσον λάβει διαβεβαίωση πως το 2019 θα προταθεί για επίτροπος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Παρότι το επιτελείο Λιλλήκα και η Συμμαχία Πολιτών δεν έχουν λάβει απόφαση για τη στάση που θα τηρήσουν στον δεύτερο γύρο, η βουλευτής Άννα Θεολόγου, με δήλωσή της, τάχθηκε ανοιχτά υπέρ της στήριξης του Σταύρου Μαλά. Κάποιες πληροφορίες αναφέρουν πως δεν αποκλείεται ακόμα και ανεξαρτητοποίηση της κ. Θεολόγου με αποτέλεσμα ο κ. Λιλλήκας να μείνει σε μια τέτοια περίπτωση ο μοναδικός βουλευτής του κόμματος, αφού έχει προηγηθεί η αποχώρηση και ανεξαρτητοποίηση του Παύλου Μυλωνά, ο οποίος υποστήριξε την υποψηφιότητα Ν. Παπαδόπουλου.
Ο Νίκος Αναστασιάδης θα αναμένει τα πολιτικά κόμματα να ολοκληρώσουν τις εσωκομματικές τους διαδικασίες. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Νίκος Χριστοδουλίδης, συνέστησε υπομονή λέγοντας ότι πρέπει να υπάρξει απόλυτος σεβασμός προς τα κόμματα και, πρόσθεσε, «ακολούθως θα πράξουμε». Ωστόσο πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ αναφέρουν ότι παρασκηνιακά γίνονται ζυμώσεις στο προεδρικό, στο εκλογικό επιτελείο Αναστασιάδη και αλλού. Υπενθυμίζεται ότι χθες ο κ. Αναστασιάδης είχε δηλώσει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι είναι έτοιμος για σχηματισμό κυβέρνησης ευρείας αποδοχής.
Σήμερα ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, και επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας Αβέρωφ Νεοφύτου δήλωσε: «Ο Νίκος Αναστασιάδης βεβαίως και θα απαντήσει το ερωτηματολόγιο του ΕΛΑΜ». Απαντώντας σε σχετική ερώτηση στην τηλεόραση του ΡΙΚ ο κ. Νεοφύτου είπε ότι αυτό δεν σημαίνει πως «ο Νίκος Αναστασιάδης είναι διατεθειμένος να αλλάξει πολιτική είτε στο Κυπριακό είτε στην οικονομία».
Αντίθετα, ο Σταύρος Μαλάς, έχει καταστήσει σαφές ότι δεν προτίθεται να μπει σε οποιονδήποτε διάλογο με το ΕΛΑΜ.
Παρασκηνιακές ζυμώσεις γίνονται, στο επιτελείο Μαλά και στο ΑΚΕΛ. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Μαλάς για να προσελκύσει κεντροδεξιούς ψηφοφόρους προτίθεται να διορίσει –εφόσον εκλεγεί- ως υπουργό Οικονομικών πρόσωπο με αντίθετη οικονομική φιλοσοφία από αυτή του ΑΚΕΛ. Στον Τύπο έχουν γραφτεί τα ονόματα του Μάικ Σπανού (ήταν η αρχική επιλογή του ΑΚΕΛ ως υποψηφίου Προέδρου), του πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, Σταύρου Ζένιου, του στελέχους του ΑΚΕΛ και πρώην υπουργού Οικονομικών, Κίκη Καζαμία, ο οποίος επί διακυβέρνησης Χριστόφια είχε αναπτύξει πολύ καλή σχέση με τον ΔΗΣΥ. Επίσης ακούγεται και το όνομα του στελέχους του ΔΗΚΟ και πρώην υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού. Ο τελευταίος διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με τον αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο, ο οποίος τον είχε διορίσει εκτελεστικό διευθυντή της Ελληνικής Τράπεζας. Όταν όμως παρουσιάστηκαν σοβαρά προβλήματα στην τράπεζα και η Εκκλησία Κύπρου έπαψε να είναι μεγαλομέτοχος ο κ. Κεραυνός παραιτήθηκε από την θέση του.
Οι Τουρκοκύπριοι
Αισιοδοξία έχει προκαλέσει σε πολύ μεγάλη μερίδα της τουρκοκυπριακής κοινότητας το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών. Οι δυνάμεις που υποστηρίζου την ομοσπονδιακή λύση καταγράφουν ως θετική εξέλιξη το γεγονός ότι στο δεύτερο γύρο θα βρεθούν αντίπαλοι οι κκ Αναστασιάδης και Μαλάς, οι οποίοι υποστηρίζουν λύση του Κυπριακού στη βάση ΔΔΟ.
Η δικοινοτική οργάνωση United Cyprus χαιρετίζει το αποτέλεσμα των εκλογών, αναλύοντας τις τελευταίες εξελίξεις. Παρόμοια στάση τηρούν και άλλοι προοδευτικοί κύκλοι της τουρκοκυπριακής πλευράς. Κατά την άποψη τους με το χθεσινό αποτέλεσμα «ανοίγει ο δρόμος για την επανέναρξη της προσπάθειες της επίλυσης του Κυπριακού».
Η επιτυχία του Σταύρου Μαλά είναι μια εξέλιξη που συγκεντρώνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην τουρκοκυπριακή πλευρά. Τουρκοκύπριοι αναλυτές διατυπώνουν θετικές απόψεις και τοποθετήσεις για τον ανεξάρτητο υποψήφιο του χώρου της Αριστεράς.
Το αποτέλεσμα των εκλογών βρίσκει αντίκτυπο και στην Τουρκία, δίχως σχόλια και ερμηνείες.
Ο ξένος Tύπος
Το αποτέλεσμα του χθεσινού πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών προβάλλεται σε ρεπορτάζ διεθνών μέσων ενημέρωσης, τα οποία κάνουν αναλύσεις του αποτελέσματος και προβάλλουν τις θέσεις των δύο υποψηφίων που πέρασαν στο δεύτερο γύρο.
Με τίτλο «Προς β΄ γύρο οι εκλογές στην Κύπρο, οι πρωταγωνιστές θα αναζητήσουν συμμάχους», το πρακτορείο Reuters γράφει ότι ο νυν Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης θα αντιμετωπίσει τον Σταύρο Μαλά, που υποστηρίζεται από την αριστερά, στον δεύτερο γύρο των εκλογών, στις 4 Φεβρουαρίου, «σε μια αναμέτρηση που θα καθορίσει κατά πόσον οι ειρηνευτικές συνομιλίες με την τουρκοκυπριακή πλευρά μπορούν να επαναρχίσουν φέτος». Το πρακτορείο κάνει αναφορά στο Κυπριακό και σημειώνει ότι οι δύο υποψήφιοι έχουν μπροστά τους μία βδομάδα για να «κερδίσουν» τους υποψήφιους που δεν πέρασαν στον δεύτερο γύρο και οι οποίοι «είχαν υιοθετήσει μια πιο σκληρή γραμμή αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις για επίλυση του Κυπριακού».
Το Euronews στην ελληνική έκδοση προβαίνει σε σύγκριση των αποτελεσμάτων με τις εκλογές του 2013 και γράφει ότι ο Νίκος Αναστασιάδης απώλεσε σχεδόν 10 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον πρώτο γύρο του 2013, όταν είχε συγκεντρώσει 45,46%. Την ίδια ώρα, ο Σταύρος Μαλάς κέρδισε 3,5%.
Ο βρετανικός Guardian γράφει ότι κανένας από τους υποψηφίους δεν εξασφάλισε απόλυτη πλειοψηφία, κάτι που οδηγεί σε δεύτερο γύρο μεταξύ του νυν Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη και του πρώην υπουργού Υγείας Σταύρου Μαλά, «που υποστηρίζεται από το κομμουνιστικό κόμμα». Σημειώνει ακόμα ότι η αποτυχία Παπαδόπουλου «χαιρετίστηκε με ανακούφιση από τους ψηφοφόρους που επιθυμούν γεφύρωση του χάσματος με τους Τουρκοκύπριους». Επίσης, αναφέρει ότι το κόμμα της ακροδεξιάς ΕΛΑΜ, «που διατηρεί στενούς δεσμούς με τη Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα, κατετάγη τέταρτο».
Το Al Jazeera φιλοξενεί εκτενές ρεπορτάζ και γράφει ότι σε μια επανάληψη των εκλογών του 2013, Αναστασιάδης και Μαλάς θα βρεθούν αντιμέτωποι στο β΄ γύρο στις 4 Φεβρουαρίου. Προβάλλει φωτογραφικά στιγμιότυπα από τα εκλογικά επιτελεία των δύο υποψηφίων χθες βράδυ με δηλώσεις οπαδών τους, ενώ παράλληλα αναφέρει ότι τα βλέμματα στρέφονται τώρα στις συμμαχίες.
Το ιταλικό πρακτορείο ANSA γράφει πως η δεύτερη ψηφοφορία για τις προεδρικές εκλογές, θα διεξαχθεί ανάμεσα στον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον ανεξάρτητο υποψήφιο Σταύρο Μαλά, που στηρίζεται από το κομμουνιστικό κόμμα ΑΚΕΛ. Σχετικά υπενθυμίζει ότι οι δυο τους βρέθηκαν ξανά αντιμέτωποι το 2013, όταν ο Αναστασιάδης κέρδισε με μεγάλο προβάδισμα.
Τέλος, η γερμανική εφημερίδα Handelsblatt στην ηλεκτρονική της έκδοση γράφει ότι η πλειοψηφία των Κυπρίων «ψήφισε υπέρ του συντηρητικού Αναστασιάδη, αλλά δεν έχει κερδίσει ακόμα, ενώ ένας ισχυρός αριστερός υποψήφιος, ο γενετιστής Σταύρος Μαλάς, έχει την ευκαιρία να εκλεγεί στον δεύτερο γύρο».