Ένα υπέροχο αντικείμενο στρογγυλοκάθεται σε βιενέζικο μουσείο, μόνο που ανήκει σε έναν τόπο πολύ-πολύ μακριά. Ήταν το 1878 όταν ο αυστριακός γεωλόγος και εξερευνητής Ferdinand von Hochstetter, αναζητώντας εκθέματα για το νεοσύστατο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Βιέννης που είχε διοριστεί μόλις διευθυντής, σκόνταψε πάνω σε έναν θησαυρό μέσα σε ένα ντουλάπι αυστριακού κάστρου. Παρά την κακή κατάσταση του αντικειμένου, ο έμπειρος Hochstetter συνειδητοποίησε ότι επρόκειτο για κάτι που «μύριζε» Αζτέκους και προερχόταν πιθανότατα από την αυλή του Μοντεζούμα Β’, του ένατου αζτέκου αυτοκράτορα που βασίλεψε ως το 1520. Η πιθανότητα μάλιστα να το είχε δωρίσει ο ίδιος ο αυτόχθονας Αμερικανός στον κατακτητή Ερνάν Κορτές το έκανε ακόμα πιο πολύτιμο, μόνο που θα γινόταν τελικά ένα μόνιμο σημείο τριβής μεταξύ Μεξικού και Αυστρίας. Παρά το γεγονός ότι κανείς δεν ήξερε τι ακριβώς ήταν και ό,τι είχαν υποθέσει ήταν ολότελα λανθασμένο, ήταν μια κορυφαία αμερικανή ανθρωπολόγος αυτή που υπέδειξε το προφανές: η Zelia Nuttall κατέληξε πως ήταν αυτοκρατορικό διάδημα και πέρασε πολλά χρόνια για να πείσει τους επίμονους πολέμιούς της. Τόσο ο Hochstetter όσο και η Nuttall ήταν ωστόσο σίγουροι πως το δώρο προερχόταν κατευθείαν από τα χέρια του Μοντεζούμα (ή Μοκτεζούμα) και δόθηκε στον Κορτές όταν αποβιβάστηκε εκείνος στο λιμάνι της Βερακρούζ. Σήμερα ξέρουμε κάτι περισσότερο, πως το διάδημα πέρασε από τα χέρια αυστριακού κόμη που είχε υπηρετήσει ως σύμβουλος του ισπανικού στέμματος στη δεκαετία του 1560 και βρέθηκε κάποια στιγμή στο κάστρο, ανάμεσα σε άλλα κειμήλια από «εξωτικούς» λαούς. Παρά το γεγονός ότι το Μεξικό το ζητούσε μια στο τόσο πίσω, από το 1991 και μετά άρχισε να κάνει πιο επίσημα τα διαβήματά του. Η αυστριακή κυβέρνηση παρήγγειλε μια έρευνα που κατέληξε πως δεν ήταν καθόλου ασφαλές να επιστρέψει στο Μεξικό, όχι τουλάχιστον χωρίς μια «ειδικά σχεδιασμένη θήκη» για να επιβιώσει από το μεγάλο εναέριο ταξίδι. Η ίδια έρευνα ισχυρίστηκε βέβαια πως θα χρειαζόταν ένα αεροσκάφος στο μέγεθος δύο γηπέδων ποδοσφαίρου(!) για να αποσβεστούν ομαλά οι κραδασμοί της πτήσης και να μην καταστραφεί το κειμήλιο. Και μιας και δεν υπήρχαν τέτοια αεροσκάφη, ο επαναπατρισμός του φάνταζε αδύνατος! Οι επισκέπτες του Εθνικού Μουσείου Ανθρωπολογίας της Πόλης του Μεξικού έβλεπαν ένα πιστό αντίγραφο του διαδήματος ήδη από τη δεκαετία του 1940, καθώς ήταν σίγουροι πως οι Αυστριακοί δεν θα τους το επέστρεφαν ποτέ. Και είχαν δίκιο, καθώς λίγο μετά μερίδα αυστριακών ιστορικών και επιμελητών μουσείων άρχισαν να αμφισβητούν την αυτοκρατορική φύση του τεχνουργήματος, περιπλέκοντας βολικά την κατάσταση. Πλέον έχει χυθεί πολύ μελάνι για το αν είναι πράγματι βασιλικό στολίδι και το αν ανήκε φυσικά στον περιβόητο Αζτέκο, το γεγονός ωστόσο ότι βρίσκεται μακριά από τον τόπο του, λάφυρο της αποικιοκρατίας, παραμένει. Παρά τα διαβήματα του Μεξικού…