Οκτώ γυναίκες γευματίζουν καθισμένες γύρω από ένα μεγάλο τραπέζι. Πίσω τους, δύο δασκάλες σιγοψιθυρίζουν συμβουλές. Ξαφνικά μια από αυτές επαναφέρει στην τάξη μια παρακαθήμενη: «προσοχή πρέπει να χαμηλώσεις το λαιμό για να δοκιμάσεις τη σούπα».

Οι γυναίκες αυτές δεν βρίσκονται σε ένα σικ ρεστοράν ή σε μια κλειστή λέσχη της ελίτ αλλά στο Institut Villa Pierrefeu (IVP), το τελευταίο της Ελβετίας που διδάσκει καλούς τρόπους σε γυναίκες από όλο τον κόσμο.

«Τώρα συνειδητοποιώ ότι παλαιότερα μπέρδευα τους γαλλικούς τρόπους του σαβουάρ-βιβρ στο τραπέζι με τις βρετανικές συνήθειες», ομολογεί η Χέμπα, μαθήτρια του Pierrefeu, το οποίο είναι κτισμένο στα υψώματα της λίμνης Λεμάν, κοντά στο Μοντρέ, στο δυτικό τμήμα της χώρας.

Αυτή η 34χρονη Αιγύπτια εξηγεί, κάπως ενοχλημένη, ότι κατά τη διάρκεια του γεύματος, άφησε το μαχαίρι μέσα στο πιάτο ενώ δεν το είχε χρησιμοποιήσει. Μια πραγματική απρέπεια, σύμφωνα με τους γαλλικούς κανόνες συμπεριφοράς.

Η Χέμπα είναι μια από τις 30 σπουδάστριες που ταξίδεψαν από 14 χώρες για να παρακολουθήσουν τα θερινά εντατικά μαθήματα του ινστιτούτου για την εκμάθηση του σαβουάρ-βιβρ, της ανθοκομικής τέχνης, της διαχείρισης του προσωπικού του σπιτιού, της διακόσμησης του τραπεζιού, των κανόνων του πρωτοκόλλου.

«Τα μαθήματα είναι πολύ απαιτητικά, εξουθενωτικά», σχολιάζει η Τέιλορ, μια 34χρονη αμερικανίδα σπουδάστρια, όπως σημειώνει δημοσίευμα του AFP, το οποίο αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Δεν είναι όλες πριγκίπισσες

Η Βιβιάν Νερί ανέβαλε τα ηνία της σχολής το 1972, σχεδόν 20 χρόνια μετά την ίδρυση του ινστιτούτου από τη μητέρα της. «Πράγματι έχουμε κόρες προέδρων, πριγκίπισσες, δούκισσες αλλά δεν αποτελούν την πλειοψηφία. Υπάρχουν επίσης σπουδάστριες που κάνουν οικονομίες για να πληρώσουν το ταξίδι τους αυτό, καθώς συνειδητοποιούν ότι αυτό θα τους δώσει πρόσθετες γνώσεις που λίγοι άνθρωποι έχουν. Η εκμάθηση καλών τρόπων έχει ένα κόστος. Όλα εξαρτώνται από τη μέθοδο που θα επιλεγεί, αλλά τα θερινά μαθήματα, μαζί με τις εξετάσεις και τη διαμονή μπορεί να φθάσουν έως 30.000 ελβετικά φράγκα (27.000 ευρώ).

Οι σπουδάστριες είναι ηλικίας από 18 έως 50 ετών. Το ινστιτούτο δέχεται γυναίκες που ασχολούνται με τα οικιακά όπως και επιχειρηματίες.

Πριν από 50 χρόνια, το Pierrefeu δεν ήταν μια εξαίρεση στην περιοχή. Τότε τα κορίτσια των καλών οικογενειών πήγαιναν σε τέτοιες σχολές για να αποφοιτήσουν με τα προσόντα μιας συζύγου υπόδειγμα ή για να τελειοποιήσουν τους τρόπους τους. Αυτό είχε κάνει για παράδειγμα και η αείμνηστη πριγκίπισσα Νταϊάνα. Όσο για την απλή εκπαίδευση διάρκειας μιας εβδομάδας, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η διαμονή, το κόστος είναι περίπου 5.600 φράγκα.

«Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι εδώ δεν κάνουμε διακρίσεις ανάμεσα σε μια πριγκίπισσα και μια κόρη υπουργού. Αποκαλούμε τις μαθήτριες με τον μικρό τους όνομα και τους αρέσει πολύ», δηλώνει η Νερί.

Ο Μάης του ’68

Ωστόσο το ινστιτούτο είναι πλέον το τελευταίο του είδους στη Ελβετία. Αιτία; Ο Μάης του ’68 που ανέτρεψε την αντίληψη για τον κόσμο και τη γυναίκα, σύμφωνα με την Νερί. «Υπήρξε μεγάλη πτώση της ζήτησης μετά την εξέγερση των φοιτητών», αναφέρει υπογραμμίζοντας ότι “οι ελάχιστοι μαθητές που εγγράφονταν στον ινστιτούτο έλεγαν στους άλλους ότι πήγαιναν σε σχολή ξένων γλωσσών. Ντρέπονταν».

Η Νερί εξηγεί ότι η σχολή της άντεξε αυτές τις κοινωνικές αλλαγές ανοίγοντας τις πύλες της διεθνώς και προσαρμόζοντας συνεχώς τα μαθήματα και τα εγχειρίδια στις εξελίξεις της κοινωνίας. Οι σπουδάστριες μαθαίνουν τους καλούς τρόπους και το διπλωματικό πρωτόκολλο που ισχύει σε 20 χώρες. “Οι πολιτισμικές διαφορές μπορεί να δημιουργήσουν συγκρούσεις για γελοίους λόγους”, εκτιμά.

Πολλοί δημοσιογράφοι θα έπρεπε επίσης να παρακολουθήσουν μαθήματα, εκτιμά η Νερί εξηγώντας ότι τα ΜΜΕ είχαν άδικο που επέκριναν το γεγονός ότι η Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ Μελάνια Τραμπ δεν φορούσε μαντίλα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της στη Σαουδική Αραβία. “Δεν χρειαζόταν να το κάνει γιατί δεν είναι υποχρεωτικό για τις μη μουσουλμάνες που πηγαίνουν στη Σαουδική Αραβία».

Επιστροφή στην ετικέτα;

Ο Μάης του ’68 είναι πλέον αρκετά μακριά. Η Νερί διαπιστώνει μια επιστροφή στην ετικέτα. «Έπειτα από δύο γενιές χωρίς ετικέτα, ο κόσμος συνειδητοποίησε ότι ήταν αρκετά πιο εύκολο να εξελιχθεί ακολουθώντας τους ίδιους κώδικες».

Στα 46 της χρόνια, η Γαλλο-λιβανέζα Ναντίν Αμπού Ζαχρ, πρώην διευθύντρια περιοδικού μόδας στην Αίγυπτο, δηλώνει ενθουσιασμένη από την δεκαήμερη εμπειρία της στη σχολή. Παραδέχεται όταν ήταν λίγο διστακτική ακούγοντας να μιλούν για πρώτη φορά για σχολή καλών τρόπων πριν από 20 χρόνια. «Η εκμάθηση καλών τρόπων δεν είναι θέμα σνομπισμού η επιφανειακότητας, είναι θέμα σεβασμού προς τον εαυτό σου και προς τους άλλους», δηλώνει.

Η Νερί κάνει σχέδια για το μέλλον της σχολής μαζί με τον γιό της Φιλίπ, ο οποίος θα τη διαδεχτεί μια μέρα. Εξετάζουν κυρίως την καθιέρωση μαθημάτων μέσω Διαδικτύου και πριν από τρία χρόνια άρχισαν το πρώτο τους σεμινάριο για τους άνδρες.