Το «Επεισόδιο Νίκολσον» του 1885 αποτελεί μία από τις πιο ταπεινωτικές στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας, αναδεικνύοντας τη δυσχερή θέση της Ελλάδας απέναντι στις Μεγάλες Δυνάμεις. Το γεγονός ξεκίνησε από μία φαινομενικά ασήμαντη διένεξη στον λόφο του Λυκαβηττού και εξελίχθηκε σε ένα διπλωματικό φιάσκο με διεθνείς διαστάσεις.
Ο Άρθουρ Νίκολσον, Βρετανός επιτετραμμένος στην Αθήνα και εξέχον μέλος της διπλωματικής ελίτ, βρισκόταν για περίπατο με τη σύζυγό του στις 4 Ιανουαρίου 1885, όταν ένας χωροφύλακας, ο Λουκάς Καλπούζος, τους εμπόδισε να συνεχίσουν τη διαδρομή τους σε απαγορευμένη περιοχή λόγω δενδροφύτευσης. Όταν ο Νίκολσον προσπάθησε να εξηγήσει την ιδιότητά του, ο χωροφύλακας, σύμφωνα με τις αναφορές, τον τράβηξε από το μανίκι και τον χτύπησε με το ραβδί του. Μάλιστα, λέγεται πως καθώς ο Νίκολσον απομακρυνόταν, ο χωροφύλακας του πέταξε και πέτρες.
Η βρετανική πρεσβεία αντέδρασε έντονα, με τον Νίκολσον να απευθύνεται απευθείας στον τότε πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη, απαιτώντας την απόλυση του Καλπούζου. Ο Τρικούπης, αν και προσπάθησε να διαχειριστεί την κατάσταση, παραδέχθηκε το αίτημα και ο χωροφύλακας απολύθηκε. Ωστόσο, ο Νίκολσον δεν έμεινε ικανοποιημένος από τον τρόπο που παρουσιάστηκε η απόλυση, καθώς στην επίσημη αναφορά αναφερόταν πως και εκείνος έφερε ευθύνη για το περιστατικό.
Η κλιμάκωση ήρθε στις 7 Ιανουαρίου, όταν ο Νίκολσον απαίτησε δημόσια απολογία από το σώμα της Χωροφυλακής. Έτσι, στην Πλατεία Συντάγματος, εκατό άνδρες της Χωροφυλακής παρατάχθηκαν μπροστά στον Βρετανό πρόξενο, παρουσίασαν όπλα και η μπάντα παιάνισε τον βρετανικό εθνικό ύμνο «God Save The Queen». Το περιστατικό έμεινε στην ιστορία ως ένας δημόσιος εξευτελισμός του ελληνικού κράτους, προκαλώντας τη λαϊκή οργή και την έντονη αντιπολίτευση προς την κυβέρνηση Τρικούπη, με τις εφημερίδες να κάνουν λόγο για «δουλική συμπεριφορά, εθνικό εξευτελισμό και αγγλοκρατία».
Το περιστατικό αυτό ανέδειξε την αλαζονεία της βρετανικής διπλωματίας και την αδυναμία της Ελλάδας να υπερασπιστεί την εθνική της αξιοπρέπεια, υπογραμμίζοντας τις προκλήσεις που αντιμετώπιζε η χώρα στη διεθνή σκηνή εκείνη την εποχή.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1493: Ο Χριστόφορος Κολόμβος επιβιβάζεται στο μοναδικό πλοίο που του έχει απομείνει, τη «Νίνια», και παίρνει τον δρόμο της επιστροφής μετά το πρώτο ταξίδι του και την ανακάλυψη του Νέου Κόσμου, που θα αλλάξει την πορεία της παγκόσμιας ιστορίας.
1823: Ελληνική Επανάσταση: Διεξάγεται η μάχη στα Μαύρα Λιθάρια Κορινθίας, όπου οι Έλληνες, υπό τους Γεραρή, Ζαΐμη και Πετιμεζά, κατατροπώνουν τους Τούρκους του Ντελή Αχμέτ. Από τους 3.500 Τούρκους, διασώζονται μόλις 600, σε μια νίκη που ενισχύει το ηθικό των επαναστατημένων Ελλήνων.
1884: Ιδρύεται στο Λονδίνο η Φαβιανή Εταιρία (Fabian Society), ένα βρετανικό κίνημα διανοουμένων με σοσιαλιστικές αποχρώσεις, το οποίο θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία του Εργατικού Κόμματος και την ανάπτυξη προοδευτικών ιδεών στη βρετανική πολιτική.
1885: Επεισόδιο Νίκολσον: Όργανο της τάξης χειροδικεί εναντίον του Βρετανού επιτετραμμένου στην Αθήνα, Άρθουρ Νίκολσον, προκαλώντας σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο που κλυδωνίζει τις σχέσεις Ελλάδας και Μεγάλης Βρετανίας.
1887: Εκλογές στην Ελλάδα: Ο Χαρίλαος Τρικούπης θριαμβεύει, καταλαμβάνοντας 90 από τις 150 έδρες, και σχηματίζει κυβέρνηση, εδραιώνοντας την πολιτική του κυριαρχία.
1887: Ο Παναγής Βαλλιάνος δωρίζει το τεράστιο ποσό των 2.500.000 δραχμών για την ανέγερση της Εθνικής Βιβλιοθήκης, συμβάλλοντας καθοριστικά στην πολιτιστική ανάπτυξη της Ελλάδας.
1924: Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επιστρέφει στην Αθήνα μετά από 38 μήνες αυτοεξορίας, αναλαμβάνοντας ξανά ενεργό ρόλο στην ελληνική πολιτική σκηνή.
1926: Ο στρατηγός Θεόδωρος Πάγκαλος ανακοινώνει την ανάληψη της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, επιβάλλοντας δικτατορικό καθεστώς που θα στιγματίσει την πολιτική ιστορία της χώρας.
1930: Αρχίζει τη λειτουργία της η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδας, με πρώτο διοικητή τον δικηγόρο και πολιτικό Κωνσταντίνο Γόντικα. Η τράπεζα θα διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας, ενώ το 2012 το υγιές κομμάτι της θα απορροφηθεί από την Τράπεζα Πειραιώς.
1936: Το μουσικό περιοδικό Billboard δημοσιεύει για πρώτη φορά καταλόγους επιτυχιών (charts), εισάγοντας μια νέα εποχή στην καταγραφή της δημοφιλίας τραγουδιών και καλλιτεχνών.
1943: Ο Γεώργιος Ιβάνωφ, Έλληνας πολίστας και κολυμβητής του Ηρακλή Θεσσαλονίκης, εκτελείται από τους Γερμανούς λόγω της αντιστασιακής του δράσης. Η θυσία του θα τον αναδείξει σε σύμβολο του ελληνικού αγώνα κατά της κατοχής.
1948: Τερματίζεται η κρίσιμη μάχη της Κόνιτσας, με την αποτυχία του Δημοκρατικού Στρατού να καταλάβει την πόλη και να την ανακηρύξει επίσημη έδρα, σε μια καθοριστική στιγμή για τον Εμφύλιο Πόλεμο.
1960: Σκοτώνεται σε τροχαίο δυστύχημα ο Γάλλος συγγραφέας Αλμπέρ Καμί, που είχε βραβευτεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1957. «Στο ποδόσφαιρο χρωστάω όσα ξέρω για ηθική και καθήκον» είχε γράψει ο Καμί, που στα νεανικά του χρόνια υπήρξε τερματοφύλακας, μέχρι που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το άθλημα λόγω φυματίωσης.
1967: Οι Doors κυκλοφορούν το πρώτο τους άλμπουμ, που φέρει το όνομά τους. Το άλμπουμ περιλαμβάνει εμβληματικές επιτυχίες όπως: «Break On Through (To the Other Side)», «Alabama Song», «Light My Fire» και «The End», θέτοντας τα θεμέλια για την παγκόσμια αναγνώρισή τους.
2010: Εγκαινιάζεται στο Ντουμπάι ο Μπουρτζ Χαλίφα, ο ψηλότερος ουρανοξύστης στον κόσμο, με ύψος 828 μέτρα, ένα αρχιτεκτονικό θαύμα που συμβολίζει την παγκόσμια δύναμη του εμιράτου.
Γεννήσεις
1643 – Ισαάκ Νεύτων, άγγλος φυσικός και μαθηματικός, θεμελιωτής του νόμου της παγκόσμιας έλξης και της κλασικής μηχανικής
1788 – Αθανάσιος Διάκος, έλληνας οπλαρχηγός, ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης του 1821
1809 – Λουί Μπράιγ, γάλλος καθηγητής, εφευρέτης του συστήματος γραφής και ανάγνωσης για τυφλούς, γνωστού ως κώδικας Μπράιγ
1940 – Μπράιαν Τζόζεφσον, ουαλός φυσικός, βραβευμένος με Νόμπελ για την εργασία του στην υπεραγωγιμότητα
1957 – Σώτη Τριανταφύλλου, ελληνίδα συγγραφέας, γνωστή για τη λογοτεχνική και αρθρογραφική της παρουσία
1985 – Έφη Αχτσιόγλου, ελληνίδα δικηγόρος και πολιτικός, πρώην υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης
1990 – Τόνι Κρόος, γερμανός ποδοσφαιριστής, πολυβραβευμένος μέσος με καριέρα στη Ρεάλ Μαδρίτης και την εθνική Γερμανίας
Θάνατοι
1901 – Νικόλαος Γύζης, έλληνας ζωγράφος, από τους κορυφαίους εκπροσώπους της Σχολής του Μονάχου
1941 – Ανρί Μπεργκσόν, γάλλος φιλόσοφος, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας, γνωστός για τις ιδέες του για τον χρόνο και τη δημιουργικότητα
1960 – Αλμπέρ Καμύ, γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας, γνωστός για το έργο «Ο Ξένος»
1961 – Έρβιν Σρέντινγκερ, αυστριακός φυσικός, θεμελιωτής της κβαντομηχανικής και γνωστός για το πείραμα της «Γάτας του Σρέντινγκερ»
1965 – Τόμας Στερνς Έλιοτ, αμερικανός ποιητής, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας, γνωστός για έργα όπως «The Waste Land»
2011 – Μοχάμεντ Μπουαζίζι, τυνήσιος ακτιβιστής, η αυτοπυρπόλησή του πυροδότησε την Αραβική Άνοιξη και τις επαναστάσεις στη Μέση Ανατολή
Επέτειοι – Παγκόσμιες Ημέρες
Παγκόσμια Ημέρα Μπράιγ