«Ήθελα να κάνω πολλά παιδιά, αλλά αυτή την επιλογή μου την αφαίρεσαν χωρίς την άδειά μου- ήταν μια δική μου απόφαση, όχι δική τους».
Η Βικτώρια Βίγκο, έπειτα από μια επείγουσα καισαρική στην οποία υποβλήθηκε, ανακάλυψε ότι την είχαν στειρώσει χωρίς η ίδια να έχει δώσει τη συγκατάθεσή της. Όπως και πολλές άλλες που υπέστησαν την ίδια βάναυση μεταχείριση, απαιτεί να αποδοθεί δικαιοσύνη.
Τον Απρίλιο του 1996, η 32χρονη τότε μητέρα δυο παιδιών ζούσε στην παράκτια πόλη Piura στα βορειοδυτικά του Περού. «Ήμουν 32 εβδομάδων έγκυος και δεν αισθανόμουν καλά, οπότε πήγα να με δει ο γιατρός μου», σημειώνει η ίδια στο BBC, που παρουσιάζει την ιστορία της. Η γυναίκα συνεχίζει, περιγράφοντας: «Εκείνος με έστειλε στο νοσοκομείο όπου τελικά κατέληξα στα επείγοντα. Έπειτα από εξέταση, γέννησα με επείγουσα καισαρική».
Το παιδί γεννήθηκε με προβλήματα υγείας, καθώς οι πνεύμονές του δεν είχαν αναπτυχθεί κανονικά και εξέπνευσε λίγη ώρα αφότου ήρθε στον κόσμο. «Υπήρχε ένας γιατρός που προσπάθησε να με παρηγορήσει λέγοντάς μου να μην ανησυχώ και πως σύντομα θα κάνω και άλλο μωρό». Άκουσε όμως έναν άλλο γιατρό να διορθώνει τον συνάδελφό του: «Όχι, δε μπορεί να κάνει άλλα παιδιά. Είναι πλέον στείρα».
Η Βίγκο είναι μια από τις 300.000 περιπτώσεις γυναικών που υποβλήθηκαν σε εξαναγκαστικές στειρώσεις στο Περού, τη δεκαετία του 1990 όταν ο τότε πρόεδρος Αλμπέρτο Φουτζιμόρι αποφάσισε ότι ένας τρόπος αντιμετώπισης της φτώχειας θα ήταν η στείρωση των απόρων. Ένα χρόνο μετά τη τραυματική της εμπειρία, η Βίγκο ξεκίνησε τον αγώνα της κατά της πολιτείας.
«Δεν αφορούσε μόνο στα δικαιώματά μου, καθώς σύντομα κατάλαβα ότι οι στειρώσεις ήταν μέρος μιας πολιτικής και αφορούσε πολλές γυναίκες. Αυτό γινόταν σε όλη την επικράτεια, και οι γιατροί έπαιρναν αποφάσεις χωρίς να ενημερώσουν τις γυναίκες», εξηγεί.
Ύστερα από μια πολύχρονη μάχη στις δικαστικές αίθουσες, η γυναίκα βγήκε νικήτρια και έλαβε το 2003 αποζημίωση πολλών χιλιάδων. Είναι μάλιστα η πρώτη γυναίκα που μπόρεσε και έλαβε αποζημίωση. Οι εξαναγκαστικές στειρώσεις έγιναν μαζικά, κυρίως σε αναλφάβητους και άπορους ανθρώπους (μιλούσαν κυρίως τη διάλεκτο Quechua) πολλοί από τους οποίους υπέγραψαν ορισμένα χαρτιά γραμμένα στα ισπανικά που δε καταλάβαιναν.
Ο Φουτζιμόρι ισχυριζόταν ότι οι στειρώσεις θα γίνονταν εθελοντικά, ενώ είχε νομιμοποιήσει και σειρά αντισυλληπτικών μεθόδων με στόχο να ενισχύσει την προσπάθειά του να ελέγξει τον οικογενειακό προγραμματισμό. «Αλλά η αλήθεια ήταν ότι ο πρόεδρος είχε θέσει στους γιατρούς έναν συγκεκριμένο αριθμό στειρώσεων που θα πρέπει να φτάνουν ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα», λέει η Ρόσμαρι Λέρνερ, πρόεδρος του προγράμματος Quipu Project που συλλέγει και βοηθά θύματα τέτοιων στειρώσεων όπως η Βίγκο.
Το 2009 δικαστήριο καταδίκασε τον Φουτζιμόρι σε κάθειρξη 25 χρόνων για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, που διαπράχθηκαν από τάγμα θανάτου επί των ημερών του (1990-2000).
