Οι άνθρωποι που μεγάλωσαν κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα έμαθαν να βλέπουν τους πυροσβέστες ως καθημερινούς ήρωες.
Και πολύ σωστά δηλαδή, μιας και οι άνθρωποι αυτοί παλεύουν με τις πύρινες γλώσσες ρισκάροντας τις ζωές τους κορώνα γράμματα.
Αντικρίζουν ανείπωτη φρίκη, μάχονται κάτω από αντίξοες συνθήκες και σώζουν συμπολίτες τους αψηφώντας την ίδια τους τη ζωή.
Αν και η ιστορία -και το παρόν, καμιά αμφιβολία- της πυρόσβεσης κρύβει στο εσωτερικό πολλές εκπλήξεις…
Οι χορευταράδες πυροσβέστες της Νότιας Αφρικής
Ήταν κατά τον πύρινο κλοιό που τύλιξε την Αλμπέρτα του Καναδά το φετινό καλοκαίρι που έμαθε ο πλανήτης για την ιδιαίτερη πυροσβεστική υπηρεσία της Νότιας Αφρικής, η οποία έσπευσε κι αυτή με τη σειρά της να συνδράμει το κολοσσιαίο έργο των τοπικών Αρχών. Οι 301 νοτιοαφρικανοί πυροσβέστες μαγνήτισαν τα φλας των δημοσιογράφων με το που κατέφτασαν στο αεροδρόμιο του Έντμοντον με τον χορό στον οποίο επιδόθηκαν και έγινε όπως ήταν φυσικό viral!
Κι έτσι πληροφορήθηκε ο κόσμος για το περίεργο τελετουργικό της νοτιοαφρικανικής πυροσβεστικής, αν και τα επόμενα νέα θα έριχναν τελικά τη σκιά τους στη σεμνή γιορτή. Γιατί βλέπετε ο Καναδάς είχε υποσχεθεί να αμείψει τον καθέναν τους με 170 καναδικά δολάρια την ημέρα, στο τέλος όμως τους έδωσε μόλις 15! Πριν επιστρέψουν πρόωρα στο σπίτι τους δηλαδή, καθώς οι μεγάλες βροχοπτώσεις διευκόλυναν πολύ το έργο της κατάσβεσης…
Οι μοναδικοί πυροσβέστες της Χιλής
Οι εθελοντές πυροσβέστες αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα σε πολλές πυροσβεστικές του κόσμου, ιδιαίτερα όταν το έργο της κατάσβεσης είναι τιτάνιο ή το κράτος δεν μπορεί να χρηματοδοτήσει την εύρυθμη λειτουργία της υπηρεσίας. Η κρατική προσέγγιση της Χιλής ωστόσο στους ντόπιους πυροσβέστες, τους θρυλικούς «μπομπέρος», παραμένει μοναδική στα χρονικά.
Παρά το γεγονός ότι οι υπάλληλοι του τηλεφωνικού κέντρου, των διοικητικών γραφείων και οι οδηγοί αμείβονται, όλοι οι υπόλοιποι 40.000 πυροσβέστες που επιτελούν το έργο της μάχης με τη φωτιά είναι εθελοντές! Οι οποίοι πληρώνουν μάλιστα και μηνιαία συνδρομή για να υπηρετούν ως μπομπέρος!
Κι αυτό γιατί θεωρείται ακόμα και σήμερα τιμή να είσαι εθελοντής πυροσβέστης, μια παράδοση που κρατά από τα μέσα του 19ου αιώνα επιβιώνοντας ως τις μέρες μας σε πείσμα των καιρών. Το 2014 ωστόσο υπήρξε λαϊκή κατακραυγή για τον ιδιόρρυθμο αυτό τρόπο λειτουργίας της πυροσβεστικής υπηρεσίας, καθώς η τεράστια πυρκαγιά που ξέσπασε στο Βαλπαραΐσο κατέστρεψε 3.000 σπίτια και άφησε 15 νεκρούς και χιλιάδες ανέστιους.
Το έθνος αναρωτήθηκε λοιπόν αν η πυροσβεστική χρειαζόταν γενναίες μεταρρυθμίσεις, αν και μέχρι σήμερα η χώρα συνεχίζει να βασίζεται στην εθελοντική πυροσβεστική προσφορά…
Οι παλιοί ιάπωνες πυροσβέστες είχαν έναν διαφορετικό τρόπο να σβήνουν τις φωτιές
Ήταν στην Περίοδο Έντο (1603-1868) που οι πυροσβέστες της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου σκαρφίστηκαν την πιο περίεργη ίσως τεχνική πυρόσβεσης που είδε ποτέ ο κόσμος. Γιατί μπορεί μεν να έφερναν οι πυροσβέστες αντλίες νερού και σωλήνες στις εστίες της φωτιάς, δεν έριχναν ωστόσο τίποτα στις πύρινες γλώσσες!
Αντιθέτως, ψέκαζαν με νερό τους εαυτούς τους ώστε να γίνονται λιγότερο εύφλεκτοι. Οι ειδικές στολές τους γέμιζαν νερό, και όταν λέμε «γέμιζαν» εννοούμε να ζυγίζουν ακόμα και 35 κιλά. Κατόπιν ορμούσαν στο φλεγόμενο κτίριο με καδρόνια και γάντζους προκειμένου να το κατεδαφίσουν, μιας και πίστευαν ότι ήταν αποδοτικότερο να πνίγεις τη φωτιά με τα συντρίμμια παρά να προσπαθείς να τη σβήσεις.
Ο σκοπός ήταν να αποτρέψουν την εξάπλωση της πυρκαγιάς παρά να σώσουν το συγκεκριμένο σπίτι που είχε τυλιχθεί στις φλόγες. Κι ενώ μπορεί να μην ακούγεται ιδιαιτέρως αποδοτικό, τα ντοκουμέντα υποδηλώνουν το ακριβώς αντίθετο. Απ’ όλες τις φωτιές που ξέσπασαν στους 2,5 αυτούς αιώνες, μόλις το 5% κατέληξε σε απώλειες ανθρώπινων ζωών.
Ακόμα και όταν καίγονταν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα που στέγαζαν χιλιάδες ανθρώπους, όπως έγινε στο Κάντο το 1880 και το 1881, ανθρώπινοι θάνατοι σπανίως καταγράφονταν…
Οι πυροσβέστες των ΗΠΑ δεν ήθελαν καθόλου την τεχνολογία
Είναι γεγονός ότι η έλευση της ατμομηχανής, που γέννησε τη βιομηχανική επανάσταση και άλλαξε τον ρου της Ιστορίας, δεν έγινε πάντα δεκτή με ενθουσιασμό και τυμπανοκρουσίες. Και η πυροσβεστική του 19ου αιώνα μετατράπηκε σε έναν από τους προνομιακούς χώρους της μάχης με την τρομακτική τεχνολογία!
Η ατμομηχανή απειλούσε πια ανοιχτά την ανάγκη για τις στρατιές των εθελοντών πυροσβεστών, καθώς τα μεγάλα πλήθη που απαιτούνταν για να φορτώνουν τις άμαξες και να κουβαλούν τις ογκώδεις αντλίες δεν χρειάζονταν πια. Και μιας και ένα καλό ποσοστό των πρώτων αυτών εθελοντών πυροσβεστών ήταν πραγματικοί γκάγκστερ, δεν ήταν καθόλου ασυνήθιστο να χαλάνε τις μηχανικές αντλίες στους δρόμους των μεγαλουπόλεων, όπως η Νέα Υόρκη και το Σεν Λούις.
Ακόμα χειρότερη έγινε η κατάσταση όταν εμφανίστηκαν οι πρώτοι αυτόματοι συναγερμοί πυρός, που έρχονταν ολοταχώς να εξαφανίσουν τις περιπολίες των πολιτών για πυρκαγιές. Οι εθελοντές πυροσβέστες σκάρωναν όλων των λογιών τις φάρσες με τις πυρασφάλειες ώστε να πειστούν τα δημοτικά συμβούλια να μην υιοθετήσουν την «προβληματική» νέα τεχνολογία…
Οι αλεξιπτωτιστές πυροσβέστες των βορειοδυτικών ΗΠΑ
Τόσο η ελεύθερη πτώση όσο και η κατάσβεση δασικών πυρκαγιών θεωρούνται εν πολλοίς επικίνδυνες δραστηριότητες, φανταστείτε λοιπόν ένα επάγγελμα που να τις συνδυάζει! Αυτό ακριβώς έκαναν οι φοβεροί smoke jumpers στη βορειοδυτική ακτή των ΗΠΑ ήδη από το 1939, γιατί επέτρεπε πιο άμεση και οικονομική μεταφορά δυνάμεων και εξοπλισμού στις δυσπρόσιτες δασικές εστίες των βουνών.
Στα «ψιλά» της ιστορίας των αλεξιπτωτιστών πυροσβεστών ήταν ότι εκεί στέλνονταν να υπηρετήσουν οι αντιρρησίες συνείδησης του Β’ Παγκοσμίου, αφήνοντας μια άσχημη οσμή στην υπηρεσία. Η οποία μόνο καλοπληρωμένη δεν ήταν εξάλλου, καθώς τα μέλη της έπαιρναν μόλις 5 δολάρια τον μήνα, το 1/10 του μισθού δηλαδή που έπαιρνε ο απλός οπλίτης των ενόπλων δυνάμεων.
Η υπηρεσία δεν περιβαλλόταν άλλωστε από κανέναν σεβασμό και μεταπολεμικά αφέθηκαν εκεί οι ίδιοι αντιρρησίες συνείδησης, μιας και όλοι υπέθεταν πως κανένας άλλος δεν θα ήθελε να ενταχθεί στις τάξεις της. Ακόμα και σήμερα, που τα πράγματα έχουν αλλάξει για το κύρος που απολαμβάνουν, υπηρετούν εκεί 270 επαγγελματίες και δραστηριοποιούνται μεταξύ Ιουνίου και Οκτωβρίου, καθώς ο κίνδυνος της πυρκαγιάς παραμένει ακριβώς ο ίδιος εδώ και 70 χρόνια…
