Εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες έχουν φτάσει στη Γερμανία από τις αρχές του καλοκαιριού του 2015. «Μπορούμε να το κάνουμε» είχε δηλώσει στις 31 Αυγούστου στο Βερολίνο η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και η φράση αυτή καθόρισε την μεταναστευτική της πολιτική των ανοιχτών θυρών.
Είχε δίκιο ή μήπως η Γερμανία το παρατράβηξε υποδεχόμενη περισσότερους από ένα εκατομμύριο μετανάστες; Η μεταναστευτική πολιτική άλλαξε τη Γερμανία και, αν ναι, κατά πόσο; Η Deutsche Welle ανέθεσε στο ινστιτούτο Infratest Dimap τη διεξαγωγή δημοσκόπησης για να ερωτηθούν οι πολίτες τι πιστεύουν.
Στην έρευνα αυτή που έγινε από τις 15 ως τις 17 Αυγούστου δόθηκαν στους περίπου 1.000 συμμετέχοντες τέσσερις προτάσεις αναφορικά με το πιθανό αποτέλεσμα της μεταναστευτικής πολιτικής και κλήθηκαν να απαντήσουν αν τείνουν να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν με τις προτάσεις αυτές.
Εκπαιδευτικά και κοινωνικά ζητήματα
Το ελάχιστο κόστος που συνδέεται με την υποστήριξη των μεταναστών υπολογίζεται σε 15 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως […] Αυτό πιστεύετε ότι θα οδηγήσει σε μια υπερφόρτωση του γερμανικού εκπαιδευτικού και κοινωνικού συστήματος;
Ναι, απάντησε μικρή πλειοψηφία των ερωτηθέντων. Το ενδεχόμενο να υπερφορτωθεί το εκπαιδευτικό και κοινωνικό σύστημα είναι ένας φόβος που έχουν ιδιαίτερα οι υποστηρικτές του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).
Οικονομικός αντίκτυπος
[…] Η Γερμανία αντιμετωπίζει μια τεράστια δημογραφική αλλαγή. Οι άνθρωποι γερνούν και βγαίνουν από το εργατικό δυναμικό χωρίς να υπάρχει μια αρκετά μεγάλη νεώτερη γενιά που θα τους διαδεχθεί. Αυτό γίνεται αισθητό ιδιαίτερα στις εταιρείες. Για κάθε 100 ανέργους υπάρχουν περίπου 200 ανοιχτές θέσεις για εξειδικευμένο προσωπικό. Μπορούν οι μετανάστες και οι πρόσφυγες να γεμίσουν αυτό το κενό;
Η απάντηση που δόθηκε δεν είναι τόσο απλή. Στη Γερμανία οι τομείς των μηχανολόγων και των ηλεκτρολόγων μηχανικών και της αυτοκινητοβιομηχανίας αναλογούν στο 20% της οικονομικής παραγωγής της χώρας. Ωστόσο στις χώρες προέλευσης των μεταναστών δεν υπάρχει παράδοση στις βιομηχανίες αυτές και ως εκ τούτου αυτοί δεν διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα.
Εντούτοις μικρή πλειοψηφία των ερωτηθέντων απάντησε ότι οι μετανάστες εργαζόμενοι θα ενισχύσουν την γερμανική οικονομία, με τους υποστηρικτές της AfD να μην βλέπουν κανένα όφελος στην αγορά εργασίας από την άφιξη των μεταναστών (9 στους 10), αλλά τους νεαρούς Γερμανούς και αυτούς που έχουν υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο ή υψηλότερο εισόδημα, ως επί το πλείστον ανεξαρτήτως πολιτικού προσανατολισμού, να υποστηρίζουν την άποψη ότι οι πρόσφυγες θα ενισχύσουν τη γερμανική οικονομία. Με την άποψη αυτή τείνουν επίσης να μην συμφωνούν οι άνω των 50 και αυτοί που έχουν ολοκληρώσει μόνο τη βασική εκπαίδευση.
Η Γερμανία γίνεται λιγότερο Γερμανία;
Η άφιξη προσφύγων δεν θα έχει συνέπειες μόνο στην οικονομία, αλλά και στην κοινωνία εν γένει. Στη Γερμανία ζουν ήδη πολλοί άνθρωποι με ξένες ρίζες, ειδικά στις μεγάλες πόλεις. Αυτό είναι πιθανόν να αυξηθεί στο μέλλον. Τι πιστεύουν οι Γερμανοί γι’αυτήν την εξέλιξη;
Και σε αυτό το ερώτημα, οι πολιτικές πεποιθήσεις φάνηκαν να παίζουν δευτερεύοντα ρόλο με τους νέους και με υψηλό μορφωτικό επίπεδο Γερμανούς να είναι πιο πιθανό να δέχονται θετικά μια «πολυπολιτισμική]” κοινωνία. Αυτοί τείνουν επίσης να απορρίπτουν ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της μεταναστευτικής πολιτικής της Μέρκελ και της αύξησης των τρομοκρατικών επιθέσεων. Εν τω μεταξύ, όσο αυξάνεται η ηλικία και μειώνεται το μορφωτικό επίπεδο, τόσο οι μετέχοντες στην έρευνα έχουν την τάση να πιστεύουν ότι η Γερμανία θα αντιμετωπίσει περισσότερες τρομοκρατικές επιθέσεις στο μέλλον.
Επίκειται περισσότερη ισλαμιστική τρομοκρατία;
Στην ερώτηση αυτή για την τρομοκρατία έπαιξε αποφασιστικό ρόλο ο πολιτικός προσανατολισμός των ερωτηθέντων, με μόνον το 7% των υποστηρικτών της AfD να δηλώνει ότι δεν θα σημειωθούν περισσότερες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γερμανία στο μέλλον.
Εν κατακλείδι το αποτέλεσμα της έρευνας αυτής δείχνει ότι οι Γερμανοί έχουν ένα φάσμα απόψεων για τη μεταναστευτική πολιτική της Μέρκελ, στο οποίο τα ισχυρά και τα αδύναμα σημεία της πολιτικής αυτής είναι ισοδύναμα μοιρασμένα.
Αυτό που ξεχωρίζει είναι οι απόψεις των υποστηρικτών των Πρασίνων και της AfD: Η συντριπτική πλειοψηφία των υποστηρικτών του ακροδεξιού κόμματος πιστεύει ότι η μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης θα έχει, άνευ εξαιρέσεων, αρνητικό αντίκτυπο στη Γερμανία, ενώ από την άλλη πλευρά περίπου τα τρία τέταρτα των υποστηρικτών των Πρασίνων πιστεύουν ότι η χώρα θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και θα ωφεληθεί από την εισροή προσφύγων.