Το χαρακτηριστικό των κατοίκων στα βόρεια κλίματα είναι τα μεγάλα μάτια. Το ίδιο και οι μεγάλοι εγκέφαλοι, λένε οι επιστήμονες. Αιτία, οι μακρύτεροι χειμώνες και οι λίγες ώρες φωτός.
Το συμπέρασμα προκύπτει από έρευνα ειδικών του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης που συνέκριναν το μέγεθος των ματιών και των εγκεφάλων σε 80 κρανία από 12 χώρες – ανάμεσα σε αυτές η Αγγλία, η Κένυα, η Αυστραλία, η Μικρονησία και οι σκανδιναβικές χώρες. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όσο ανεβαίνουν προς τα βόρεια τόσο μεγαλύτερα είναι τα μάτια των κατοίκων.
«Καθώς απομακρυνόμαστε από τον Ισημερινό, το φως στην ατμόσφαιρα λιγοστεύει κι έτσι οι άνθρωποι έπρεπε να αναπτύξουν μεγαλύτερα μάτια», εξηγεί η Ιλουνεντ Πιρς, επικεφαλής της έρευνας από το Ινστιτούτο Γνωσιακής και Εξελικτικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
«Οι εγκέφαλοί τους έπρεπε επίσης να είναι μεγαλύτεροι για να μπορούν να επεξεργαστούν τις οπτικές πληροφορίες, που ήταν περισσότερες επειδή ακριβώς τα μάτια ήταν μεγαλύτερα», συνεχίζει η Πιρς.
«Βέβαια, ο μεγαλύτερος εγκέφαλος δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι αυτοί είναι πιο έξυπνοι, απλά χρειάζονται μεγαλύτερους εγκεφάλους για να μπορούν να βλέπουν καλύτερα εκεί που ζουν».
Με άλλα λόγια, ένας κάτοικος της Γροιλανδίας θα έχει την ίδια ικανότητα με έναν Κενυάτη στο να διακρίνει τη λεπτομέρεια, όμως θα χρειάζεται περισσότερη «υπολογιστική ισχύ» στον εγκέφαλο και μεγαλύτερα μάτια για να αντεπεξέλθει στο χαμηλό φως.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Ρόμπιν Ντάνμπαρ, διευθυντή του ερευνητικού ινστιτούτου στην Οξφόρδη, που πήρε μέρος στη μελέτη, όσοι έχουν προγόνους που έζησαν στον Αρκτικό Κύκλο έχουν μεγαλύτερα μάτια κατά 20% σε σχέση με αυτούς που έζησαν κοντά στον Ισημερινό. Επίσης, διαθέτουν μεγαλύτερο οπτικό εγκεφαλικό φλοιό, ο οποίος σχετίζεται με το μέγεθος του ματιού.
Το ίδιο συμβαίνει και με το μέγεθος του εγκεφάλου γενικότερα. Όσοι ζουν σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη, βόρεια και νότια του Ισημερινού, έχουν μεγαλύτερους εγκεφάλους από όσους ζουν κοντά στον Ισημερινό. Οι επιστήμονες θεωρούν πως η διαφορά πρέπει να οφείλεται στην έλλειψη ηλιακού φωτός.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα» που δημοσιεύει το αποτέλεσμα της έρευνας, οι μεγαλύτεροι εγκέφαλοι προέρχονται από τη Σκανδιναβία και οι μικρότεροι από τη Μικρονησία ενώ κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τα μάτια.