Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ασκήσει πίεση, αύριο Δευτέρα στις Βρυξέλλες, επί της Τουρκίας ώστε η τελευταία να την βοηθήσει να ελέγξει τη μεταναστευτική κρίση που θέτει σε κίνδυνο την ενότητά της και μεταφράσθηκε σήμερα σε μια νέα τραγωδία η οποία στοίχισε τη ζωή σε 25 ναυαγούς στο Αιγαίο.

Παράλληλα η Ένωση είναι έτοιμη να βοηθήσει την Ελλάδα, η οποία περιμένει ότι θα χρειαστεί να υποδεχθεί έως τα τέλη Μαρτιου 100.000 πρόσφυγες προερχόμενους από τη γείτονα.

Οι 28 θα συμμετάσχουν αύριο σε ένα γεύμα εργασίας με τον τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, τη στιγμή που η άφιξη 1,25 εκατ. αιτούντων άσυλο διχάζει όσο ποτέ άλλοτε τον ευρωπαϊκό συνασπισμό.

Αυτή η νέα έκτακτη σύνοδος κορυφής πραγματοποιείται σ’ ένα κλίμα επανερχόμενων τριβών ανάμεσα στην ΕΕ και την υποψήφια για ένταξη Τουρκία, καθώς οι Ευρωπαίοι ανησυχούν για την καταστολή των μέσων ενημέρωσης που επικρίνουν τον ισλαμοσυντηρητικό πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Ο Νταβούτογλου θα βρίσκεται από απόψε στις Βρυξέλλες για να «προετοιμάσει τη σύνοδο κορυφής» κεκλεισμένων των θυρών με την γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ και τον ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, η χώρα του οποίου προεδρεύει κατά το τρέχον εξάμηνο της ΕΕ.

Πριν αναχωρήσει από την Κωνσταντινούπολη, ο τούρκος πρωθυπουργός υποστήριξε πως η χώρα του έχει κάνει «σημαντικά βήματα» για να σεβαστεί αυτό που της αναλογεί από το «σχέδιο δράσης» που συμφώνησε τον Νοέμβριο με την ΕΕ για να σταματάει τους μετανάστες που εγκαταλείπουν κατά χιλιάδες τις τουρκικές ακτές με προορισμό τα ελληνικά νησία.

Τουλάχιστον 25 μετανάστες, μεταξύ των οποίων δέκα παιδιά, έχασαν σήμερα τη ζωή τους σε ναυάγιο στα ανοικτά της Τουρκίας.

Έπειτα από μια πρόσφατη περιοδεία στα Βαλκάνια, την Ελλάδα και την Τουρκία, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ είπε πως διαπίστωσε «μια ευρωπαϊκή συναίνεση (…) γύρω από μια συνολική στρατηγική που, αν εφαρμοστεί πιστά, μπορεί να βοηθήσει να περιορισθούν οι (μεταναστευτικές) ροές».

Η λύση του: να εφαρμοσθούν κατά γράμμα οι συμφωνίες ελεύθερης κυκλοφορίας του Σένγκεν, μην επιτρέποντας να εισέρχονται στην Ελλάδα παρά μόνο πρόσωπα που καταθέτουν αίτημα για άσυλο. Αυτό θα επιτρέψει να αρθούν ως τα τέλη του 2016 οι συνοριακοί έλεγχοι που αποφασίσθηκαν μονομερώς στο εσωτερικό της ΕΕ και στη συνέχεια να απελαθούν όλοι οι «οικονομικοί μετανάστες» στην Τουρκία, η οποία θα τους στείλει με τη σειρά της στις χώρες καταγωγής τους.

Μένει να πεισθεί η Άγκυρα να τηρήσει τις υποσχέσεις της, θέτοντας σε εφαρμογή από την 1η Ιουνίου μια συμφωνία «επανεισδοχής» στην Τουρκία των παράτυπων μεταναστών.

«Μπορούμε να μειώσουμε τη ροή με ταχείες και σε μεγάλη κλίμακα επιστροφές όλων των μεταναστών» των οποίων το αίτημα για άσυλο απορρίπτεται, πιστεύει ο Τουσκ.

Οι Ευρωπαίοι θέλουν από την Τουρκία να ενισχύσει τη μάχη εναντίον των διακινητών που μεταφέρουν ανθρώπους στα ανοικτά των ακτών της, με τη βοήθεια πολεμικών σκαφών του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ εξέφρασε σήμερα την ικανοποίησή του για την επέκταση αυτής της ναυτικής ανάπτυξης που θα μπορεί πλέον «να επιχειρεί μέσα στα χωρικά ύδατα» της Ελλάδας και της Τουρκίας, «σε στενό συντονισμό» με τις δύο αυτές χώρες. Η συμμαχία θα αυξήσει επίσης τη συνεργασία της με την Frontex.

Η ανθρωπιστική κατάσταση παραμένει ωστόσο δραματική. Περισσότεροι από 30.000 μετανάστες παραμένουν αποκλεισμένοι στην Ελλάδα, σε άθλιες συνθήκες εξαιτίας των περιορισμών που επιβάλλονται από πολλές χώρες των Βαλκανίων.

Η ΕΕ πρόκειται να αποδεσμεύσει γρήγορα 700 εκατ. ευρώ για τρία χρόνια για να βοηθήσει την Αθήνα.

Η καγκελάριος Μέρκελ δήλωσε σήμερα ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να στηρίξει και θα στηρίξει την Ελλάδα με αλληλεγγύη».

Περίπου 2.000 μετανάστες συνεχίζουν να φθάνουν καθημερινά από την Τουρκία στις ελληνικές ακτές — τρεις φορές λιγότεροι απ’ ό,τι τον Οκτώβριο, αλλά «ακόμη πάρα πολλοί», υπογραμμίζουν οι ευρωπαίοι ηγέτες, οι οποίοι εκφράζουν φόβους για νέα κύματα μεταναστών όταν η άνοιξη θα καταστήσει λιγότερο επικίνδυνο τον διάπλου του Αιγαίου.

«Η ειρωνεία σ’ αυτή την ιστορία είναι ότι είμαστε εμείς που πρέπει να σταματήσουμε τη ροή, εμείς που πρέπει να σώσουμε την ΕΕ», σχολίασε ο πρεσβευτής της Τουρκίας στην ΕΕ Σελίμ Γενέλ. «Αφού μας αγνόησαν αυτά τα 10 τελευταία χρόνια, ξαφνικά μας θυμήθηκαν!».

Για τη συνεργασία της, η Άγκυρα έλαβε σημαντικά ανταλλάγματα: την κατάργηση, ίσως από το φθινόπωρο, των θεωρήσεων εισόδου που επιβάλλονται στους τούρκους υπηκόους, και κυρίως μια επαναδραστηριοποίηση της διαδικασίας για την ένταξή της στην ΕΕ, χωρίς να ξεχνάει κανείς τα τρία δισεκ. ευρώ σε βοήθεια για τους 2,7 εκατ. Σύρους που έχουν καταφύγει στην Τουρκία.

«Δεν είναι παρά πεταμένα χρήματα», σχολίασε σήμερα ο τσέχος πρόεδρος Μίλος Ζέμαν, γνωστός για τις απερίφραστες δηλώσεις του.

«Η Τουρκία δεν είναι ούτε ικανή ούτε έτοιμη να κάνει οτιδήποτε με τους μετανάστες», δήλωσε ο πρόεδρος της Τσεχικής Δημοκρατίας.

Οι 28 θα επωφεληθούν επίσης από την αυριανή σύνοδο κορυφής τους για να επιχειρήσουν να επιβάλουν λίγη συλλογική πειθαρχία στους κόλπους της ένωσης.

Πολλά κράτη μέλη εξακολουθούν να αρνούνται να θέσουν σε εφαρμογή την ανακατανομή των 160.000 προσφύγων στους κόλπους της ΕΕ, που συμφωνήθηκε το Σεπτέμβριο για να ανακουφισθούν η Ελλάδα και η Ιταλία.