Βαρύ το κλίμα στη Σερβία μετά την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, που έκρινε νόμιμη την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου.

Η κυβέρνηση συνεδριάζει εκτάκτως αυτή την ώρα, προκειμένου να αναζητήσει τα αίτια που μετέτρεψαν μία αναγγελθείσα «σίγουρη νίκη» σε «βαριά ήττα» και να καθοριστεί η πολιτική, που θα ακολουθηθεί έως τον Σεπτέμβριο, οπότε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ θα ασχοληθεί με το θέμα.

Η κυρίαρχη άποψη στους κόλπους της σερβικής ηγεσίας, που εκφράστηκε από τον πρόεδρο Μπόρις Τάντιτς, αλλά και τον υπουργό Εξωτερικών, Βουκ Γιέρεμιτς, είναι ότι το Διεθνές Δικαστήριο απέφυγε να αποφανθεί για την απόσχιση του Κοσόβου και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των λαών και περιορίστηκε μόνο στην ανακήρυξη ως «τεχνικό ζήτημα».

Έτσι έκρινε ότι «η διεθνής νομοθεσία δεν απαγορεύει ανακηρύξεις ανεξαρτησίας», ενώ από την άλλη αρνήθηκε να ασχοληθεί με «τη Χάρτα του ΟΗΕ», την αλλαγή συνόρων των κρατών και το δικαίωμα στην απόσχιση και αυτοδιάθεση των εθνοτήτων, διότι, όπως εξηγείται στην απόφαση, κάτι τέτοιο δεν ζητήθηκε.

Ο επικεφαλής της σερβικής ομάδας νομικών, Τίμπορ Βάραντι, βλέπει ως προσπάθεια χειραγώγησης τη στάση του δικαστηρίου να μην ασχοληθεί με την ουσία του σερβικού ερωτήματος, που είναι η ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου, αλλά, με την πράξη της ανακήρυξης ανεξαρτησίας.

Οι πολιτικοί αναλυτές στη Σερβία συμφωνούν ότι το Διεθνές Δικαστήριο παράβλεψε βασικές αρχές της διεθνούς νομοθεσίας, που απαγορεύει απόσχιση τμήματος χώρας, ή που περιορίζει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, αλλά επιρρίπτουν ευθύνες στην ίδια τη Σερβία.

Το ερώτημα που τίθεται σε πολλές αναλύσεις στο σερβικό Τύπο είναι γιατί η ομάδα νομικών, που ασχολήθηκε με την υπόθεση, και το ΥΠΕΞ, δεν διατύπωσαν διαφορετικά το ερώτημα και αντί να ζητούν να κριθεί «η νομιμότητα της ανακήρυξης ανεξαρτησίας» να ζητούσαν να εξεταστεί «η ανεξαρτητοποίηση και η απόσχιση του Κοσόβου», ή «το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση». Η διαφορετική διατύπωση του ερωτήματος, επισημαίνουν σέρβοι αναλυτές, θα απέκλειε ενδεχομένως τη δυνατότητα νομικών ελιγμών, ή πολιτικών σκοπιμοτήτων, εάν αυτές υφίστανται, από την πλευρά του δικαστηρίου.

Η σερβική διπλωματία, μετά την τοποθέτηση του Διεθνούς Δικαστηρίου τη Χάγης, θα χρειαστεί να καταβάλει έντονες προσπάθειες για να πείσει ότι η χθεσινή απόφαση δεν νομιμοποιεί την ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου. Ήδη, το ΥΠΕΞ ανήγγειλε ότι ειδικοί απεσταλμένοι του Προέδρου της Δημοκρατίας, Μπόρις Τάντιτς, θα επισκεφθούν 50 χώρες για να εξηγήσουν τις θέσεις τις Σερβίας στη νέα κατάσταση, που διαμορφώθηκε. Η σερβική διπλωματία θα προσπαθήσει να πείσει χώρες, που προτίθενται να προχωρήσουν στην αναγνώριση του Κοσόβου, να αναβάλουν την απόφαση αυτή έως τον Σεπτέμβριο, που η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ θα εξετάσει την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και θα προσδιορίσει την πολιτική της διάσταση.