Αν είναι κάτι που δυστυχώς ξέρουν καλά οι αυτόχθονες των ΗΠΑ είναι η μιζέρια και η δυστυχία, καθώς η επαφή με το λευκό στοιχείο αποδείχτηκε τουλάχιστον καταστροφική για τις παραδοσιακές τοπικές κοινωνίες.
Οι θηριωδίες του αποικιοκράτη λευκού και η γενοκτονία του ντόπιου πληθυσμού του Νέου Κόσμου έχουν ρίξει βαριά τη σκιά τους στη ζωή των Ινδιάνων ακόμα και σήμερα, καθώς η καθημερινότητα στους κρατικούς καταυλισμούς μόνο εύκολη δεν είναι.
Η μάστιγα του ευρωπαίου αποίκου έχει αφήσει τραγικό χνάρι στις παραδοσιακές κοινότητες, αφήνοντας τους εναπομείναντες Ινδιάνους με αισθήματα κοινωνικής απομόνωσης, πολιτισμικής ντροπής αλλά και κρίσης στην ταυτότητά τους.
Οι επιπτώσεις της σκοτεινής αυτής κληρονομιάς που τους έχει μετατρέψει ξένους στον ίδιο τους τον τόπο υπονομεύουν κάθε έννοια ευζωίας και υποθηκεύουν ένα μέλλον που είναι το λιγότερο ανοίκειο…
Δείκτες φτώχειας και αυτοκτονίας
Από την παγκόσμια ύφεση του 2008, τα μόνα νέα που ακούμε είναι για τους υψηλούς δείκτες ανεργίας σε οικουμενικό επίπεδο και τις λιγοστές ευκαιρίες για να βρει κανείς δουλειά. Κάτι που για τους γηγενείς Αμερικανούς ήταν βέβαια μια ζοφερή πραγματικότητα προτού καταρρεύσει το οικονομικό θαύμα του Δυτικού, καθώς ο δείκτης ανεργίας στους καταυλισμούς θέριζε πολύ πριν την κρίση. Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον το 25% των Ινδιάνων ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας και ένα μεγάλο ποσοστό των απασχολούμενων εργάζονται περιστασιακά ή υποαπασχολούνται, αφήνοντας μόλις ένα 36% των ενήλικων αντρών να έχουν σταθερή εργασία καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Τα ποσοστά ανεργίας που μαστίζουν τους καταυλισμούς παραμένουν μοναδικά για δυτική κοινωνία. Ενδεικτικά, ο καταυλισμός των Σιου στη Νότια Ντακότα μετρά ποσοστό ανεργίας που αγγίζει το αστρονομικό 83%, με το 76% όσων έχουν δουλειά να ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας. Αν σε αυτό προστεθεί το γεγονός ότι περισσότερο από το 20% του ινδιάνικου πληθυσμού άνω των 25 ετών δεν έχει ολοκληρώσει τη βασική εκπαίδευση, τότε το μέλλον δεν μπορεί να είναι ευοίωνο.
Την ίδια ώρα, τραγικά είναι και τα ποσοστά αυτοκτονιών των Ινδιάνων. Σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ που 1 εκατ. άνθρωποι αποπειρούνται κάθε χρόνο να αυτοκτονήσουν, ο δείκτης στις κοινότητες των Ινδιάνων είναι τρεις φορές μεγαλύτερος του εθνικού μέσου όρου! Οι νέοι Ινδιάνοι είναι οι πιο ευάλωτοι για το απονενοημένο, καθώς το 40% των αυτοκτονιών λαμβάνουν χώρα σε Ινδιάνους ηλικίας 15-40. Οι λόγοι ποικίλουν, αν και μπορούν να συνοψιστούν στα υψηλά ποσοστά ανεργίας, τον εθισμό σε εξαρτησιογόνες ουσίες αλλά και τη σεξουαλική κακοποίηση…
Φυλετικές διακρίσεις
Οι διακρίσεις που στρέφονται κατά άλλων εθνοτικών ομάδων στις ΗΠΑ είναι γνωστές και χιλιοειπωμένες, δεν ισχύει όμως το ίδιο και για τον ανείπωτο ρατσισμό που βιώνουν ακόμα και σήμερα οι αυτόχθονες Αμερικανοί. Οι στατιστικές είναι εδώ το λιγότερο τρομακτικές. Για παράδειγμα, οι λευκοί αμερικανοί αστυνομικοί τείνουν να πυροβολούν κατά Ινδιάνων περισσότερο από κάθε εθνοτική ομάδα, περιλαμβανομένων των Αφρο-Αμερικανών!
Και βέβαια τα παιδιά των Ινδιάνων πλήττονται από τον ρατσισμό περισσότερο από όλους, καθώς ακόμα και το κράτος δεν φαίνεται διατεθειμένο να φτιάξει τις υποδομές στους καταναγκαστικούς καταυλισμούς που τους έχει μεταφέρει. Ενδεικτική είναι η κατάσταση στον καταυλισμό των Ναβάχο στην Αριζόνα, εκεί όπου ακόμα και οι σχολικές εγκαταστάσεις είναι αφημένες στη ζοφερή τους τύχη. Η αμερικανική κυβέρνηση περικόπτει διαρκώς τα κονδύλια στα σχολεία των καταυλισμών, κάτι που έχει άμεσο αντίκτυπο στις σχολικές επιδόσεις των μικρών Ινδιάνων σε σχέση με τους λευκούς συνομηλίκους τους, ανοίγοντας κατά πολύ την ψαλίδα της κοινωνικής ανισότητας…
Αλκοολισμός και εθισμός στα ναρκωτικά
Για να το πούμε απλά, οι Ινδιάνοι είναι πέντε φορές πιο πιθανό να πεθάνουν από παθήσεις που συνδέονται με τον αλκοολισμό σε σχέση με τους λευκούς. Τέτοια νοσήματα, όπως η κίρρωση του ήπατος, είναι η έκτη αξιολογικά αιτία θανάτου των αμερικανών αυτοχθόνων, καθώς τα ποσοστά θερίζουν κυριολεκτικά τους καταυλισμούς. Το 2010, αναφέρουμε ενδεικτικά, στον ινδιάνικο καταυλισμό του Πάιν Ριτζ και παρά την απαγόρευση του αλκοόλ στους εσωτερικό του, διακινήθηκαν εντός του περισσότερα από 5 εκατ. κουτάκια μπίρας!
Ταυτοχρόνως, εξαιρετικά κοινός παραμένει και ο εθισμός σε ναρκωτικές ουσίες, με τη μεθαμφεταμίνη και την ηρωίνη να έχουν εδώ τον πρώτο λόγο. Όσο για το ποσοστό χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών από πλευράς Ινδιάνων σε σχέση με τον λευκό πληθυσμό, είναι τουλάχιστον τριπλάσιο. Πρόσφατη έκθεση του FBI έδειξε ότι τα μεξικανικά καρτέλ στοχεύουν ευθέως στους ινδιάνικους καταυλισμούς, καθώς η έλλειψη επαρκούς αστυνόμευσης τους κάνει ιδανικούς για την εξάπλωση της μάστιγας. Και βέβαια η έλλειψη δουλειάς οδηγεί πολλούς στο λαθρεμπόριο και τη διακίνηση απαγορευμένων ουσιών…
Διαφθορά και σεξουαλική κακοποίηση
Παρά την καταραμένη φτώχεια που μαστίζει τον γενικό πληθυσμό των ινδιάνικων καταυλισμών, υπάρχουν και φυλές που έχουν συγκεντρώσει πλούτο, εξαιτίας των καζίνο που διατηρούν. Ινδιάνικες φυλές της Οκλαχόμα, για παράδειγμα, ελέγχουν και λειτουργούν συγκρότημα καζίνο που είναι φτιαγμένο στα ιερά εδάφη τους. Από τα κέρδη, ένα ποσοστό κατευθύνεται πάντα στη χρηματοδότηση της ζωής στον καταυλισμό, μιας και η επίσημη πολιτεία είναι συνήθως απούσα. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, ανθεί η διαφθορά από τοπικούς παράγοντες και τα περιστατικά σύλληψης ινδιάνων αξιωματούχων για υποθέσεις διαπλοκής και μίζας παραείναι πολλά.
Όσο για τη σεξουαλική κακοποίηση των γυναικών μέσα στους καταυλισμούς, ένα φλέγον θέμα για την ινδιάνικη κοινότητα, παρά τον σκοτεινό αριθμό και τα εγκλήματα που δεν φτάνουν ποτέ στις Αρχές, η πιθανότητα να βιαστεί μια Ινδιάνα είναι κατά 2,5 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τον λευκό γυναικείο πληθυσμό των ΗΠΑ. Στον καταυλισμό των Ναβάχο και μόνο, 329 υποθέσεις αναφέρθηκαν στο τοπικό αστυνομικό τμήμα το 2007. Και το καλύτερο, ενδεικτικό του κλίματος φρίκης που βιώνουν οι Ερυθρόδερμοι στα πατρώα τους εδάφη; Ότι ένα καλό 86% των βιασμών που υφίστανται οι Ινδιάνες προέρχονται από μη ινδιάνους άρρενες. Η σεξουαλική κακοποίηση μαστίζει επίσης και τον πληθυσμό των ανήλικων κοριτσιών, καθώς ένα 20% των γυμνασιοκόριτσων υποφέρουν από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα…
Παράδοση και γλώσσα που πεθαίνουν
Όταν κατέφτασε ο ευρωπαίος άποικος στη Βόρεια Αμερική, βρήκε εκεί αναρίθμητες φυλές αυτοχθόνων που μιλούσαν εκατοντάδες γλώσσες και διαλέκτους. Οι αιώνες πέρασαν και σήμερα μόλις μια χούφτα ηλικιωμένοι Ινδιάνοι μπορούν να μιλήσουν τις πατροπαράδοτες γλώσσες και ακόμα χειρότερα, ελάχιστες από αυτές διδάσκονται στις νέες γενιές. Θάνατος της γλώσσας σημαίνει ταυτοχρόνως και θάνατο της πολιτισμικής ταυτότητας, καθώς μαζί της πεθαίνουν ήθη, έθιμα, τελετουργίες και λαϊκοί θρύλοι.
Στη δεκαετία του 1960, τα Ινδιανάκια που φοιτούσαν σε οικοτροφεία τιμωρούνταν αυστηρά αν μιλούσαν τις ιδιαίτερες γλώσσες της φυλής τους. Η κοινωνική πίεση του λευκού για να σταματήσει ο Ινδιάνος να διατηρεί τα στοιχεία της πολιτισμικής του κληρονομιάς εκδηλώθηκε με πάμπολλους τρόπους, φτάνοντας το τοπικό στοιχείο σε απρόοπτο και αιφνίδιο τέλος.
Η αποικιοκρατία αλλά και οι ηθελημένες δράσεις της αμερικανικής κυβέρνησης και των θεσμών να αποτινάξουν την ερυθρόδερμη κληρονομιά του Νέου Κόσμου έχει αποδώσει καρπούς μέσα σε αυτούς τους αιώνες, κάνοντας την πλούσια κοινωνική και πολιτιστική ταυτότητα των Ινδιάνων να συρρικνωθεί στους καταυλισμούς της ντροπής. Η βίαιη μετεγκατάσταση των φυλών από τα προγονικά εδάφη, η υφαρπαγή των ιερών εδαφών και η απομάκρυνση από τους παραδοσιακούς τόπους κυνηγιού και ζωής ανάγκασαν τους Ινδιάνους να χάσουν ακόμα και θρησκευτικά ή τελετουργικά χαρακτηριστικά που είχαν διατηρηθεί για χιλιάδες χρόνια…
