Στο δεύτερο τόμο του βιβλίου του «ο Ιησούς της Ναζαρέτ», που θα κυκλοφορήσει μέσα στην προσεχή βδομάδα ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ απαλλάσσει τους Εβραίους από τους ισχυρισμούς, ότι ευθύνονται για τη θανάτωση του Ιησού Χριστού, αποσείοντας συγχρόνως την έννοια «συλλογικής ενοχής των Εβραίων», η οποία στοιχειώνει αιώνες τις σχέσεις των Χριστιανών μαζί τους.
Η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία επίσημα απέσεισε, πάντως, τη «συλλογική ενοχή των Εβραίων» για τη θανάτωση του Ιησού Χριστού, με σημαντική απόφασή της κατά τη Δεύτερη Σύνοδό της εν Βατικανώ στη διάρκεια του 1965.
Κρίνεται ήδη ότι, για πρώτη φορά, ένας Πάπας τόσο λεπτομερειακά και εξαντλητικά συγκρίνει και τεκμηριώνει με βάση τις υπάρχουσες αφηγήσεις στην Καινή Διαθήκη για τη θανάτωση του Ιησού Χριστού, μετά την απόφαση που έλαβε σχετικά ο Ρωμαίος Πόντιος Πιλάτος.
«Πρέπει να διερωτηθούμε τώρα: ποιοι ακριβώς ήταν οι κατήγοροι του Ιησού Χριστού;», γράφει ο Πάπας, σε αντίστιξη με τους ισχυρισμούς στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο «πώς ήταν οι Εβραίοι».
«Το ότι ο Ιωάννης χρησιμοποιεί την έκφραση αυτή κατά καμία έννοια δε σημαίνει, όπως θα μπορούσε να υποθέσει ο σύγχρονος αναγνώστης, ότι ο λαός του Ισραήλ, γενικώς, είναι ρατσιστής στο χαρακτήρα του. Τελικά, ο Ιωάννης ήταν Εβραίος, όπως κι ο Ιησούς Χριστός κι οι υποστηρικτές του. Όλη η πρώιμη χριστιανική κοινότητα αποτελείτο από Εβραίους», γράφει ο Πάπας.
Ο Ιωάννης αντιδιαστέλλει με την «Αριστοκρατία στο Ναό», που ήθελε να θανατωθεί ο Ιησούς Χριστός επειδή δήλωνε: «Είμαι ο βασιλιάς των Εβραίων», παραβιάζοντας το θρησκευτικό τους Νόμο.
«Η Αριστοκρατία του Ναού ήταν η πραγματική ομάδα κατηγόρων του Ιησού Χριστού, όχι οι Εβραίοι της εποχής του», συμπεραίνει ο Πάπας.
Όπως σχολιάστηκε από τον αντιπρόεδρο της Αμερικανικής Σύναξης για το Ολοκαύτωμα και απογόνων του,ς Ελάν Στάινμπεργκ, πρόκειται για «μείζον βήμα εμπρός» που, κατά τον ως άνω τρόπο επιχειρηματολογώντας, έκανε ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’. «Αποκηρύσσεται από τον Πάπα, προσωπικά, μία θεμελιώδης θεολογική ερμηνεία, που για πολλούς αιώνες στήριξε τον αντισημιτισμό”. Ο Πάπας θεωρεί θεολογικό ψέμα την “πλαστή διάδοση”, ότι οι Εβραίοι θανάτωσαν τον Ιησού Χριστό, κάτι καλοδεχούμενο, μετά τις παλινδρομήσεις των λίγων τελευταίων ετών».