Η κυβέρνηση της Τουρκίας προειδοποίησε την Παρασκευή για «παράνομες» εκκλήσεις από την κύρια αντιπολίτευση για διαδηλώσεις στους δρόμους, μετά τις κινητοποιήσεις χιλιάδων πολιτών σε όλη τη χώρα τις τελευταίες δύο ημέρες.

Ο υπουργός Εσωτερικών, Αλί Γιερλίκαγια, ανέφερε ότι 53 άτομα συνελήφθησαν και 16 αστυνομικοί τραυματίστηκαν σε διαδηλώσεις που ξεκίνησαν από πανεπιστημιακούς χώρους, τα κεντρικά γραφεία του δήμου Κωνσταντινούπολης και αλλού την περασμένη Πέμπτη, προκαλώντας συμπλοκές.

Ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, ο οποίος είναι ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον ξεπερνά σε κάποιες δημοσκοπήσεις, συνελήφθη την Τετάρτη με κατηγορίες για διαφθορά και υποστήριξη τρομοκρατικής οργάνωσης. Το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), καταδίκασε την κίνηση ως πολιτικά υποκινούμενη και κάλεσε τον κόσμο να διαδηλώσει με νόμιμο τρόπο, ενώ ευρωπαίοι ηγέτες εξέφρασαν ανησυχία τους για την εξέλιξη αυτή, χαρακτηρίζοντάς την ως πισωγύρισμα στη δημοκρατία.

Χάος στην Κωνσταντινούπολη – Συνεχίζονται τα επεισόδια μεταξύ της αστυνομίας και όσων διαμαρτύρονται για τη σύλληψη του Ιμάμογλου

Ο Γιερλίκαγια και ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιλμάζ Τουντς, επέκριναν τις εκκλήσεις για δράση από τον ηγέτη του CHP, Όζγκουρ Οζέλ, χαρακτηρίζοντάς τις «ανεύθυνες» εν μέσω απαγόρευσης δημόσιων συναθροίσεων για τέσσερις ημέρες.

«Η συγκέντρωση και η διαδήλωση είναι θεμελιώδη δικαιώματα. Αλλά το κάλεσμα στους δρόμους για μια συνεχιζόμενη νομική διαδικασία είναι παράνομο και απαράδεκτο», δήλωσε ο Τουντς στο X το πρωί της Παρασκευής. Πρόσθεσε ότι η δικαστική αίθουσα είναι ο τόπος για να απαντηθούν οι νομικές διαδικασίες και κάλεσε σε ηρεμία, επισημαίνοντας ότι η «ανεξάρτητη και αμερόληπτη δικαιοσύνη» αξιολογεί την υπόθεση.

Διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη στην Άγκυρα, τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη, καθώς και σε άλλες επαρχίες της χώρας, με την Αστυνομία να τοποθετεί φράχτες σε αρκετές κεντρικές οδούς. Ο Ερντογάν απέρριψε την κριτική της αντιπολίτευσης ως «θεατρινισμούς» και «σλόγκαν» που αποσπούν την προσοχή από τα εσωτερικά λάθη της.

Μιλώντας στην κύρια συγκέντρωση στην Κωνσταντινούπολη το βράδυ της Πέμπτης, ο Όζγκουρ Οζέλ απάντησε: «Εσύ, Ερντογάν, φοβάσαι περισσότερο τους δρόμους. Είμαστε τώρα στους δρόμους, στις πλατείες. Συνεχίζεις να φοβάσαι. Ενώ κρατάς τον άνθρωπο που εκλέξαμε στη φυλακή, εμείς δεν θα κάτσουμε σπίτι. Κύριε Ταγίπ, φοβάσαι. Καλείς τον κόσμο στους δρόμους; Καλείς τον κόσμο στις πλατείες; Ναι. Δεν γέμισα εγώ αυτές τις πλατείες ή τους δρόμους, εσύ το έκανες».

Από τη στιγμή της σύλληψης του Ιμάμογλου, πολλοί υποστηρικτές του είχαν καλέσει για πιο συγκεκριμένη και οργανωμένη δράση από το CHP, κάνοντας έκκληση στον Οζέλ για μια σημαντική κλιμάκωση της πίεσης προς την κυβέρνηση. Η κίνηση κατά του 54χρονου Ιμάμογλου, ενός δημάρχου δύο θητειών, έρχεται την ώρα που το CHP προετοιμαζόταν να τον ανακοινώσει ως τον υποψήφιο πρόεδρό του την Κυριακή. Το CHP κάλεσε πολίτες και εκτός κόμματος να ψηφίσουν υπέρ του στις κάλπες που θα στηθούν σε όλη τη χώρα, ως ένδειξη δημόσιας αντίστασης.

Δεν είναι προγραμματισμένες προεδρικές εκλογές μέχρι το 2028, αλλά ο Ερντογάν θα μπορούσε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, για να αποφύγει τον περιορισμό των δύο θητειών, εάν αποφασίσει να κατέβει ξανά.

Η σύλληψη του Ιμάμογλου ολοκληρώνει μια μηνιαία νομική καταστολή κατά των αντιπολιτευόμενων πολιτικών, την οποία οι επικριτές του κυβερνητικού κόμματος χαρακτηρίζουν ως προσπάθεια πλήγματος στις εκλογικές τους προοπτικές και σιωπής της αντίθεσης, κατηγορίες που η κυβέρνηση αρνείται. Η Άγκυρα έχει περιορίσει δραστικά τις πράξεις πολιτικής ανυπακοής από τις διαδηλώσεις του 2013 στο πάρκο Γκέζι, οι οποίες είχαν προκαλέσει μια βίαιη καταστολή από το κράτος.

Σε συνέντευξή του την Πέμπτη, ο Οζέλ δήλωσε στο Reuters ότι το κόμμα του θα αντισταθεί, αλλά δεν θα διαταράξει τη δημόσια τάξη. Υποσχέθηκε να αντισταθεί σε οποιεσδήποτε προσπάθειες των Αρχών να απομακρύνουν αυτόν και τους αξιωματούχους του CHP από τα κεντρικά του δήμου, όπου παραμένουν από τη σύλληψη του Ιμάμογλου. Το κόμμα θα αντισταθεί σε οποιαδήποτε άδικη αντικατάσταση του Ιμάμογλου, πρόσθεσε.

Ένας κυβερνητικός διορισμένος αντικαταστάτης μπορεί να πάρει τη θέση του Ιμάμογλου, εάν συλληφθεί επισήμως τις επόμενες ημέρες στο πλαίσιο της έρευνας για υποστήριξη της παράνομης Κουρδικής Εργατικής Οργάνωσης (PKK), την οποία η Τουρκία και οι δυτικοί σύμμαχοί της θεωρούν τρομοκρατική οργάνωση.

Η σύλληψή του ήρθε μία ημέρα μετά την απόφαση πανεπιστημίου να ακυρώσει το πτυχίο του, κάτι που αν επικυρωθεί θα τον αποκλείσει από την υποψηφιότητά του για την προεδρία, σύμφωνα με τους συνταγματικούς κανόνες που απαιτούν οι υποψήφιοι να έχουν πτυχίο τετραετούς εκπαίδευσης.