Ερωτήματα εγείρει η απόφαση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να εγγραφτούν οκτώ καρτέλ των ναρκωτικών, συμμορίες και μαφίες της Λατινικής Αμερικής στον κατάλογο των ξένων «τρομοκρατικών» οργανώσεων.

Τα δυο ισχυρότερα μεξικανικά καρτέλ, το Σιναλόα και το Νέα Γενιά του Χαλίσκο, είναι ανάμεσα στις οκτώ εγκληματικές οργανώσεις που προστέθηκαν από τις ΗΠΑ στη μαύρη λίστα των «τρομοκρατικών» οργανώσεων.

Η Φαμίλια Μιτσοακάνα (Μεξικό), η Τρεν ντε Αράγουα (Βενεζουέλα) κι η Μάρα Σαλβατρούτσα (MS-13, κεντρική Αμερική) κάνουν επίσης την εμφάνισή τους στον κατάλογο των οργανώσεων που απειλούν «την εθνική ασφάλεια, την εξωτερική πολιτική και την οικονομία» των ΗΠΑ.

Το μέτρο διευρύνει τις εξουσίες που έχει στα χέρια της η κυβέρνηση Τραμπ, κυρίως για την επιβολή οικονομικών κυρώσεων σε ηγέτες συμμοριών και συνεργούς τους.

Ωστόσο, το σημαντικότερο νέο ποιοτικό στοιχείο είναι η πιθανότητα στρατιωτικής δράσης, πέραν της αστυνομικής, που θα καταπατούσε «την εθνική κυριαρχία του Μεξικού», υπογραμμίζει ο Στίβεν Ντάντλεϊ, συνδιευθυντής και συνιδρυτής του ινστιτούτου έρευνας InSight Crime.

Αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, για παράδειγμα η εφημερίδα New York Times, σημειώνουν πως ήδη έχουν πολλαπλασιαστεί οι μυστικές πτήσεις αμερικανικών μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων στον εναέριο χώρο του Μεξικού για τη συλλογή πληροφοριών όσον αφορά δραστηριότητες των καρτέλ των ναρκωτικών, ειδικά για τα εργαστήριά τους.

Η πρόεδρος του Μεξικού Κλαούδια Σέινμπαουμ αναγνώρισε χθες πως οι επιχειρήσεις του είδους εγγράφονται στο πλαίσιο της διμερούς συνεργασίας εδώ και «πολλά χρόνια».

Ειδικοί πιθανολογούν κι άλλες συνέπειες. Για παράδειγμα, αν μεξικανική θυγατρική αμερικανικής εταιρείας υποκύψει σε απειλές ή εκβιάσεις και δώσει χρήματα σε καρτέλ, η μητρική στις ΗΠΑ θα μπορούσε να βρεθεί κατηγορούμενη για «υλική υποστήριξη» της τρομοκρατίας, παρατηρεί ο ερευνητής του InSight Crime.

Σε κάθε περίπτωση, το Μεξικό διαφωνεί με την απόφαση του προέδρου Τραμπ, εξαιτίας του κινδύνου ανάμιξης των ΗΠΑ σε εσωτερικές υποθέσεις του.

Η απόφαση αυτή σηματοδοτεί την επιστροφή σε «στιγμές που οι ΗΠΑ, με μονομερή τρόπο, αποφασίζουν ποιος δρα ή όχι» εναντίον της διακίνησης ναρκωτικών, σημειώνει η Σεσίλια Φαρφάν-Μέντες, αναλύτρια του ινστιτούτου για τις συρράξεις και τη συνεργασία σε παγκόσμια κλίμακα (Institute on Global Conflict and Cooperation) του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας.

Το ότι πλέον τα καρτέλ χαρακτηρίστηκαν τρομοκρατικές οργανώσεις «σημαίνει πως είναι επιλέξιμα για πλήγματα από drones», σχολίασε χθες ο Έλον Μασκ, δεξί χέρι του Ντόναλντ Τραμπ, μετά τη δημοσιοποίηση του καταλόγου των οργανώσεων που βρίσκονται στο στόχαστρο.

Η εμπλοκή του αμερικανικού στρατού θεωρείται απίθανη, παρότι ο απρόβλεπτος χαρακτήρας του προέδρου Τραμπ δεν επιτρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο, σημειώνουν ειδικοί.

Η απόφαση αυτή εκλαμβάνεται από ειδικούς μάλλον ως νέο διαπραγματευτικό χαρτί της κυβέρνησης του προέδρου Τραμπ, που έχει ήδη επισείσει την απειλή των δασμών σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Μεξικού, για να εξασφαλίσει τη συνεργασία τους στον αγώνα κατά των ναρκωτικών.

Ο Στίβεν Ντάντλεϊ του οργανισμού μελετών InSight Crime θυμίζει πως ο τρόπος που προτιμά να διαπραγματεύεται ο Ντόναλντ Τραμπ είναι κάθε φορά να ωθεί την άλλη πλευρά στα άκρα.

«Το σημείο ρήξης θα ήταν η «στρατιωτική εισβολή», κατά συνέπεια αυτό που επιδιώκει είναι να εξευρεθεί δίκαιος συμβιβασμός», έκρινε.

Παραμονή της υπογραφής του εκτελεστικού διατάγματος, ο πρόεδρος Τραμπ είπε πως είναι «πολύ καλή σχέση με το Μεξικό» αλλά η χώρα αυτή «ελέγχεται κατά μεγάλο μέρος της από καρτέλ» των ναρκωτικών.

«Είναι λυπηρό να το λες, κι αν θέλουν βοήθεια θα τους τη δώσουμε», είπε στον Τύπο.

Τυχόν μονομερής επίθεση θα αντιμετωπιζόταν από το Μεξικό ως «εισβολή» και «κάθε υπάρχουσα αστυνομική συνεργασία θα διακοπτόταν», προεξόφλησε σε άρθρο της στην επιθεώρηση Foreign Affairs η Βάντα Φέλμπαμπ-Μπράουν, ειδική του ινστιτούτου Μπρούκιγκς της Ουάσιγκτον.

Από την πλευρά του, ο Ισημερινός ανακοίνωσε χθες ότι ζήτησε από «σύμμαχες χώρες» να στείλουν «ειδικές δυνάμεις» για να βοηθήσουν το κράτος των Άνδεων στον «πόλεμο» που διεξάγει εναντίον συμμοριών που διακινούν ναρκωτικά, χωρίς να διευκρινίσει για ποιες χώρες πρόκειται.

Οι ειδικοί που ερωτήθηκαν σχετικά θεωρούν μάλλον απίθανη την αναχαίτιση τις διακίνησης φαιντανύλης, πολύ ισχυρού συνθετικού οπιοειδούς που ενοχοποιείται για δεκάδες χιλιάδες θανάτους Αμερικανών από υπερβολική δόση κάθε χρόνο.

Τα χημικά συστατικά της ή τα χάπια μπορούν να διακινούνται σε μικροσκοπικές ποσότητες, δύσκολο να εντοπιστούν στα εκτενή και πολυσύχναστα σύνορα.

«Δεν χρειάζεται ένα φορτηγό, ένα πλοίο, ένα αεροπλάνο, χρειάζονται ανθρώπινα όντα»

«Δεν χρειάζεται ένα φορτηγό, ένα πλοίο, ένα αεροπλάνο, χρειάζονται ανθρώπινα όντα» για τη διακίνηση φαιντανύλης και το γεγονός πως τα σύνορα περνούν καθημερινά εκατομμύρια άνθρωποι κάνει «αδύνατο» να ελεγχθεί το λαθρεμπόριο, εξηγεί ο κ. Ντάντλεϊ του InSight Crime.

Ο Στίβεν Ντάντλεϊ διατηρεί τις αμφιβολίες του για το κατά πόσον είναι εφικτή η εξάλειψη καρτέλ των ναρκωτικών με την ανάπτυξη στρατευμάτων ή δικαστικές ενέργειες, καθώς πρόκειται για «περίπλοκες και διάσπαρτες» οργανώσεις ικανές να αναδιοργανώνονται με αξιοσημείωτη ταχύτητα.

Είναι λαθεμένο να «μιλάμε για το καρτέλ Σιναλόα ως εάν να επρόκειτο για μονολιθικό ζήτημα», σημείωσε ακόμη, αναφερόμενος στον αυξανόμενο ατομικισμό στις εγκληματικές οργανώσεις.

Πηγή: ΑΠΕ