Μια μοναδική ανακάλυψη που χαρακτηρίζεται ως «η σημαντικότερη μετά τα Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας» φέρνει στο φως το αρχαιότερο μωσαϊκό που αναφέρεται στον Ιησού Χριστό ως Θεό. Το μωσαϊκό, ηλικίας 1.800 ετών, βρέθηκε κάτω από το δάπεδο μιας φυλακής στο Ισραήλ και πλέον εκτίθεται σε μουσείο στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το εύρημα

Το μωσαϊκό ανακαλύφθηκε το 2005 από έναν κρατούμενο της φυλακής Megiddo, στην κοιλάδα Ιεζραέλ, όπου, σύμφωνα με τη Βιβλική Αποκάλυψη, θα λάβει χώρα η τελική μάχη του Αρμαγεδδώνα. Με έκταση 581 τετραγωνικών ποδιών, κοσμούσε την πρώτη γνωστή αίθουσα προσευχής χριστιανών που χρονολογείται στο 230 μ.Χ.

Ιστορικές επιγραφές

Σύμφωνα με την Daily Mail το μωσαϊκό φέρει αρχαία ελληνική επιγραφή όπου αναγράφεται: «H θεοσεβής Ακέπτος προσέφερε την τράπεζα στον Θεό Ιησού Χριστό εις ανάμνησιν». Είναι η πρώτη αρχαιολογική αναφορά στον Ιησού Χριστό ως Θεό.

Επιπλέον, περιλαμβάνονται τα ονόματα πέντε γυναικών, Ακέπτος, Πριμίλλα, Κυριακή, Δωροθέα και Χρήστη, υποδεικνύοντας τον σημαντικό τους ρόλο στην πρώιμη Εκκλησία.

Συμβολισμοί και εικασίες

Το μωσαϊκό απεικονίζει ψάρια, που παραπέμπουν στην ιστορία (Λουκ. 9:16) κατά την οποία ο Ιησούς πολλαπλασίασε δύο ψάρια για να ταΐσει ένα πλήθος 5.000 ανθρώπων. Επιπλέον, αναφέρεται το όνομα ενός ρωμαίου αξιωματικού, του Γαϊανού, ο οποίος χρηματοδότησε το έργο.

Αυτό μαρτυρεί πιθανή ειρηνική συνύπαρξη Ρωμαίων και χριστιανών, παρά τις γνωστές συγκρούσεις της εποχής.

Μεταφορά και έκθεση

Μετά την ανακάλυψη, η Αρχή Αρχαιοτήτων του Ισραήλ (IAA) αφιέρωσε τέσσερα χρόνια για την ανασκαφή και συντήρηση του μωσαϊκού, προτού το μεταφέρει με 11 κιβώτια στις ΗΠΑ. Εκτίθεται στο Μουσείο της Βίβλου στην Ουάσινγκτον, με την έκθεση να διαρκεί έως τον Ιούλιο του 2025.

Ο Κάρλος Κάμπο, Διευθύνων Σύμβουλος του Μουσείου, αποκάλεσε την ανακάλυψη ως «τη μεγαλύτερη από την εποχή των Χειρογράφων της Νεκράς Θάλασσας». Παράλληλα, ο Μπόμπι Ντιουκ από την ίδια ομάδα τόνισε τη σημασία του μωσαϊκού για την κατανόηση της πρώιμης χριστιανικής εκκλησίας.

Κριτική και επιστροφή

Η μεταφορά του μωσαϊκού προκάλεσε επικρίσεις, δεδομένων των αμφιλεγόμενων πρακτικών του μουσείου, που στο παρελθόν έχει επιστρέψει αρχαία αντικείμενα λόγω αμφισβητούμενης προέλευσης. Παρ’ όλα αυτά, ο καθηγητής Αρέν Μαΐρ από το Πανεπιστήμιο Bar-Ilan σχολίασε πως «όσο όλα γίνονται σύμφωνα με τον νόμο, δεν υπάρχει πρόβλημα».

Μετά την ολοκλήρωση της έκθεσης, το μωσαϊκό θα επιστρέψει στο Ισραήλ και θα εκτεθεί μόνιμα στο σημείο όπου βρέθηκε, ενώ οι κρατούμενοι της φυλακής θα μεταφερθούν σε άλλη εγκατάσταση.