Με αφορμή την 29η επέτειο από τη δολοφονία του πρωθυπουργού Γιτζάκ Ράμπιν, το ισραηλινό υπουργείο Άμυνας έδωσε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα ένα ηχητικό ντοκουμέντο του 1974, όπου ο Ράμπιν, στην πρώτη του πρωθυπουργική θητεία, ακούγεται να λέει ότι μόνο η διπλωματία μπορεί να λύσει την αραβοϊσραηλινή σύγκρουση.
Σε ομιλία του σε φόρουμ με ανώτατους στρατιωτικούς ηγέτες, ο Ράμπιν αναφέρεται στις επιπτώσεις του πολέμου του Γιομ Κιπούρ το 1973 και τις προοπτικές για την περιφερειακή ειρήνη. «Στην αραβοϊσραηλινή σύγκρουση, δεν διακρίνω πιθανότητα να επιτευχθεί λύση με στρατιωτικά μέσα. Αν υπάρχει καμία πιθανότητα είναι μόνο μέσω διπλωματικών διαπραγματεύσεων» ακούγεται να λέει ο Ραμπίν στο ηχητικό αρχείο.
Παράλληλα, όμως, ο ίδιος τονίζει ότι τέτοιες διαπραγματεύσεις «πρέπει να βασίζονται στη στρατιωτική ισχύ, καθώς χωρίς στρατιωτική δύναμη, δεν θα υπάρξει διπλωματία».
Επιπρόσθετα, αναφέρεται στις πιθανές εξελίξεις στην αραβοϊσραηλινή σύγκρουση: «Ένα παλαιστινιακό κράτος στην Ιουδαία και τη Σαμάρεια (σ.σ.: όπως αποκαλεί το Ισραήλ την κατεχόμενη Δυτική Όχθη) θα ήταν ένα άμεσο έναυσμα για τον επόμενο πόλεμο, ακόμη και αν άλλα μέρη δεν το επιθυμούν. Η ειρήνη -όπως και αν την ονομάσουμε- με το ύψιστο κόστος παραχώρησης εδαφών είναι πραγματικά η καλύτερη λύση, ειδικά όταν βλέπουμε την αραβική πραγματικότητα με καθαρή ματιά. Αλλά δεν χρειάζεται να μακρηγορήσω επί του ερωτήματος αυτού, διότι αντιμετωπίζουμε ένα απλό γεγονός: κανείς δεν είναι διατεθειμένος να μιλήσει μαζί μας για ειρήνη».
Πενήντα χρόνια μετά, τα λόγια Ράμπιν αντηχούν τη σημερινή πραγματικότητα στο Ισραήλ και τη Μέση Ανατολή. Πολλοί έχουν κάνει παραλληλισμούς μεταξύ της αιφνιδιαστικής επίθεσης της Αιγύπτου και της Συρίας στο Ισραήλ, στον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ στις 6 Οκτωβρίου 1973 και της αιματηρής επίθεσης της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Ο πρώην πρωθυπουργός δολοφονήθηκε το 1995
Η συνεχιζόμενη στρατιωτική εκστρατεία έχει οδηγήσει σε εκτεταμένη επιστράτευση εφεδρικών δυνάμεων. Μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, ο Ράμπιν είχε πει σχετικά: «Πολλοί έφεδροι, ανταποκρινόμενοι στην επιστράτευση, εμφανίζονται για να υπηρετήσουν. Πιστεύω ότι είναι το ηθικό, η πειθαρχία και η αίσθηση του σκοπού των εφέδρων που, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, αποτυπώνει την εμπιστοσύνη του κοινού στον στρατό. Ας είμαστε ειλικρινείς, αυτή η εμπιστοσύνη κλονίστηκε» ακούγεται να λέει στο ηχητικό αρχείο.
Η δημοσιοποίηση του ηχητικού αρχείου έγινε με αφορμή την εθνική Ημέρα Μνήμης του Γιτζάκ Ράμπιν. Ο Ράμπιν διετέλεσε πρωθυπουργός του Ισραήλ από το 1974 έως το 1977 και από το 1992 έως τη δολοφονία του στις 4 Νοεμβρίου του 1995.
Γνωστός για την προοδευτική στάση του στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση, ο Ράμπιν ανέλαβε ειρηνευτικές πρωτοβουλίες κατά τη δεύτερη θητεία του, με πιο αξιοσημείωτη τη Συμφωνία του Όσλο. Για αυτήν μοιράστηκε το Νόμπελ Ειρήνης με τον υπουργό του, Σιμόν Πέρες και τον παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ.
Αυτή η ειρηνευτική διαδικασία πυροδότησε έντονες αντιδράσεις από ακροδεξιές ομάδες στο Ισραήλ, με αποκορύφωμα τη δολοφονία του από τον ισραηλινό ακροδεξιό εξτρεμιστή Γιγκάλ Αμίρ, στις 4 Νοεμβρίου 1995, σε μια συναυλία ειρήνης στο Τελ Αβίβ.
