«Καζάνι που βράζει» η Μέση Ανατολή με τα ισραηλινά χτυπήματα στον Λίβανο και τη Λωρίδα της Γάζας να συνεχίζονται ενώ αντίθετα δεν έχει ακόμα υπάρξει απάντηση στην ιρανική πυραυλική επίθεση.
Στη συζήτηση για τα πιθανά αντίποινα του Ισραήλ έχουν φυσικά μπει και οι ΗΠΑ, με τον Μπάιντεν να αφήνει σήμερα ανοιχτό το ενδεχόμενο χτυπήματος του Ισραήλ στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν.
Σύμφωνα με τον Guardian, το Ισραήλ έχει πολλές επιλογές όσον αφορά τα αντίποινα κατά του Ιράν και ενώ οι δυτικοί ηγέτες έχουν ζητήσει αυτοσυγκράτηση, αναμένεται μια σημαντική επίθεση.
Οι επιλογές αντιποίνων, θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν πλήγματα κατά στρατιωτικών, οικονομικών ή ακόμη και πυρηνικών στόχων, αν και ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι είπε στην κυβέρνηση Νετανιάχου ότι οι ΗΠΑ δεν θα υποστηρίξουν την τελευταία επιλογή.
Το Ιράν διαθέτει σχετικά αδύναμη αεράμυνα και αναμένεται ότι θα δυσκολευτεί να αποτρέψει ισραηλινούς πυραύλους ή έναν αεροπορικό βομβαρδισμό, όπως αυτόν στις 19 Απριλίου. Τότε, το Ισραήλ, απαντώντας σε προηγούμενο πυραυλικό μπαράζ του Ιράν, κατέστρεψε μέρος του καλύτερου συστήματος αεράμυνας του Ιράν, ένα ρωσικό S-300, στη στρατιωτικο-βιομηχανική πόλη Ισφαχάν. Ήταν ένα χτύπημα που αποσκοπούσε να δείξει στο Ιράν τι ήταν ικανό να κάνει το Ισραήλ.
«Εάν η επίθεση σε πυρηνικές εγκαταστάσεις βρίσκεται εκτός συζήτησης, οι δύο μεγάλες επιλογές για το Ισραήλ είναι οι επιθέσεις σε στρατιωτικούς ή οικονομικούς στόχους», εξηγείο ο Fabian Hinz, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.
Στρατιωτικοί στόχοι
Η πιο άμεση απάντηση θα ήταν να προσπαθήσει το Ισραήλ να πλήξει τις βάσεις πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών του Ιράν, οι οποίες βρίσκονται, σύμφωνα με τον Hinz, υπόγεια και σε ορισμένες περιπτώσεις «βαθιά κάτω από βουνά». Αν και μπορεί να είναι δυνατό να βομβαρδιστούν και να σφραγιστούν οι είσοδοι, οι βάσεις είναι σχεδιασμένες να αντέχουν σε όλα τα συμβατικά εκρηκτικά και το χτύπημά τους μπορεί να μην αποτρέψει μελλοντικές επιθέσεις, πρόσθεσε.
Εναλλακτικές λύσεις θα μπορούσαν να είναι η επανάληψη της στόχευσης των ιρανικών βάσεων αεράμυνας – αυτή τη φορά σε μεγαλύτερη κλίμακα – οι οποίες καλύπτουν την Τεχεράνη, το Ισφαχάν και λιμάνια στον Περσικό κόλπο. Ή μια πιο σύνθετη επίθεση θα μπορούσε να στοχεύσει τη στρατιωτικο-βιομηχανική παραγωγή. Ωστόσο, όλες αυτές οι επιθέσεις ενέχουν την πιθανότητα λανθασμένου υπολογισμού και τον κίνδυνο απρόβλεπτων απωλειών.
Τερματικοί σταθμοί πετρελαίου, διυλιστήρια και οικονομικές υποδομές
Μια επίθεση στις πετρελαϊκές υποδομές του Ιράν έχει χαρακτηριστεί ως πιθανή απάντηση του Ισραήλ, με τον Μπάιντεν να αναφέρει σήμερα, Πέμπτη, ότι το θέμα ήταν υπό συζήτηση.
Ο πιο συχνά αναφερόμενος στόχος είναι ο τερματικός σταθμός πετρελαίου Kharg, ο οποίος διαχειρίζεται, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, το 90% των εξαγωγών αργού πετρελαίου, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου προορίζεται για την Κίνα. Άλλες βασικές εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν το διυλιστήριο του Αμπαντάν, κοντά στα σύνορα με το Ιράκ, το οποίο διαχειρίζεται σημαντικό ποσοστό των εγχώριων αναγκών του Ιράν σε πετρέλαιο.
«Η πετρελαϊκή βιομηχανία του Ιράν είναι αρκετά εκτεθειμένη», δήλωσε ο Hinz, προσθέτοντας ότι η επίθεση σε οικονομικούς στόχους θα μπορούσε να έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. «Η οικονομία του Ιράν “ματώνει” και το καθεστώς θέλει πάντα ανακούφιση από τις κυρώσεις», είπε, σημειώνοντας ότι οι βομβαρδισμοί του Ισραήλ κατά των Χούθι στην Υεμένη στα τέλη του περασμένου μήνα επικεντρώθηκαν σε εγκαταστάσεις καυσίμων, ενέργειας και λιμανιών στο Ras Issa και στη Hodeidah.
Ένα ερώτημα είναι αν μια επίθεση σε οικονομικούς στόχους ως άμεση απάντηση στην επίθεση του Ιράν την Τρίτη είναι αρκετή. Το Ιράν δήλωσε ότι είχε επιλέξει στρατιωτικούς στόχους και οι πύραυλοί του στόχευσαν ισραηλινές αεροπορικές βάσεις, προκαλώντας ελαφρές ζημιές στην έδρα της υπηρεσίας κατασκοπείας Μοσάντ. Όμως ένα σχολείο ανατολικά της Ασκελόν χτυπήθηκε, και υπέστη εκτεταμένες ζημιές σε μια αίθουσα διδασκαλίας.
Είναι επίσης πιο πιθανό ένα τέτοιο χτύπημα να οδηγήσει σε ιρανικά αντίποινα από ό,τι αν το Ισραήλ πραγματοποιούσε μια πιο εστιασμένη στρατιωτική επίθεση. Ο υποστράτηγος Mohammad Bagheri, ο αρχηγός του στρατιωτικού επιτελείου του Ιράν, δήλωσε ότι, εάν δεχθεί επίθεση, η Τεχεράνη θα απαντήσει με ένα άλλο μεγαλύτερο και πιο εκτεταμμένο πυραυλικό μπαράζ. Η επίθεση της Τρίτης »θα επαναληφθεί με μεγαλύτερη ένταση και θα στοχοποιηθούν όλες οι υποδομές του καθεστώτος», είπε χαρακτηριστικά.
Στοχευμένες δολοφονίες και άλλες μυστικές μέθοδοι
Το Ισραήλ θα μπορούσε να ακολουθήσει διαφορετική πορεία, επεκτείνοντας το πρόγραμμα στοχευμένων δολοφονιών στο Ιράν. Έχει ήδη αποδείξει ότι είναι σε θέση να πραγματοποιεί δολοφονίες στην Τεχεράνη, έχοντας σκοτώσει τον πολιτικό ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, στα τέλη Ιουλίου.
Αρκετοί κορυφαίοι Ιρανοί πυρηνικοί επιστήμονες πιστεύεται ότι έχουν σκοτωθεί από το Ισραήλ, μεταξύ των οποίων και ο Mohsen Fakhrizadeh, ο οποίος λέγεται ότι δολοφονήθηκε τον Νοέμβριο του 2020 από τηλεκατευθυνόμενο πολυβόλο.
Το Ισραήλ, ωστόσο, δεν φαίνεται να εξετάζει το ενδεχόμενο μιας χαμηλών τόνων απάντησης σε αυτή την απροκάλυπτη πυραυλική επίθεση, με τον πρωθυπουργό να επιμένει ότι το Ιράν «θα το πληρώσει».
Πυρηνικοί στόχοι
Οι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι θα ήταν αδύνατο για το Ισραήλ να πραγματοποιήσει ένα σαρωτικό χτύπημα στο δίκτυο πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν χωρίς άμεση στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ. Οι βασικοί χώροι όπου το Ιράν εμπλουτίζει ουράνιο με καθαρότητα 60%, το Ναντάζ και το Φορντόου, βρίσκονται και οι δύο υπόγεια, κάτω από μερικές δεκάδες μέτρα βράχου και σκυροδέματος.
Σε έγγραφο των Darya Dolzikova και Matthew Savill, που δημοσιεύθηκε αρχικά τον Απρίλιο από το Bulletin of Atomic Scientists, αναφέρεται: «Το μόνο συμβατικό όπλο που θα μπορούσε εύλογα να το επιτύχει αυτό είναι το αμερικανικό GBU-57A/B massive ordnance penetrator, το οποίο – με πάνω από 12 τόνους και 6 μέτρα μήκος – μπορεί να μεταφερθεί μόνο από μεγάλα αμερικανικά βομβαρδιστικά όπως το B-2 Spirit».
Αν και το Ισραήλ μπορεί να επιτεθεί σε μικρότερες εγκαταστάσεις και να ανακόψει το πρόγραμμα στοχεύοντας εγκαταστάσεις παραγωγής φυγοκεντρικών συσκευών που χρησιμοποιούνται στη διαδικασία εμπλουτισμού ή άλλες τέτοιες εγκαταστάσεις, υπάρχει ο κίνδυνος μια επίθεση στο πυρηνικό της πρόγραμμα να ωθήσει την Τεχεράνη να επιταχύνει τις προσπάθειές της για την απόκτηση ατομικής βόμβας.
«Η Τεχεράνη μπορεί να δει την πραγματική οπλοποίηση του πυρηνικού της προγράμματος ως τη μόνη επιλογή που έχει απομείνει και μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια του ιρανικού καθεστώτος», καταλήγουν οι συγγραφείς.
